تصویرهای زنجیرهای در شعر شفیعی کدکنی
نویسنده
چکیده مقاله:
در میان تصویرهای متنوع شعر شفیعی کدکنی، نوعی تصویر گسترده به چشم میخورد که هم یکی از مشخصههای سبکی او محسوب میشود و هم از عواملی است که باعث انسجام در محور عمودی شعرش میگردد. ما این نوع تصویر را «تصویر زنجیرهای» نام نهادهایم. در تصویر زنجیرهای، آخرین پاره از یک بند، در ابتدای بند دیگر تکرار میشود و این تکرار، چند بار به صورت متوالی انجام میگیرد. هدف مقالۀ حاضر آن است که تصویرهای زنجیرهای را در شعر شفیعی شناساییکند و نحوۀ کاربرد این نوع تصاویر را در شعر او به روش بلاغی و تطبیقی تحلیل نماید. نویسندگان کتب بدیع، این شیوه را صنعتی لفظی انگاشتهاند و آن را ذیل نامهایی چون «متتابع»، «تشابهالأطراف» و «ذوبطنین» تعریفکردهاند. این تعریفها ایرادهایی دارد و مشخصات تصویر مورد نظر ما را بهدقت روشن نمیسازد. شفیعی کدکنی ضمن ترکیب این نوع تصویر با نگاه تازه و جهانبینی فلسفی، عمق و معنایی انسانی به این صنعت بخشیدهاست. تصویرهای زنجیرهای مؤلفههای دیگر شعر شفیعی، مانند الهامپذیری از شاعران فرنگی، اندیشههای اجتماعی و طبیعتگرایی را آینگی میکند. این تصویر در نثر و نظم کهن فارسی، ادبیات عامیانه (هیچانهها و قصهها)، شعر نو فارسی و یا حتّی شعر جهان سابقه دارد و اشعار بعضاً زیبایی با استفاده از این تصویرپردازی خلق شدهاست.
منابع مشابه
نمادپردازی در شعر شفیعی کدکنی
نماد در اصطلاح ادبی یک پدیدهی زبانی است که بر معنایی مشخّص دلالت نمیکند بلکه زمینهی خلق مفهومی را در ذهن خواننده ایجاد میکند. نمادپردازی هر چند در ادبیات کلاسیک فارسی بویژه ادب عرفانی رایج بوده است امّا شاعران نوپرداز معاصر توجّه بیشتر و جدّیتری به آن داشتهاند بهگونهای که جریان سمبولیسم غنیترین شاخهی شعر معاصر شناخته میشود. علّت این امر یکی اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه است و دیگر خاصیت چند م...
متن کاملبررسی هنجارگریزی در شعر شفیعی کدکنی (م.سرشک)
هنجارگریزی یکی از مؤثرترین روشهای برجستگی زبان و آشناییزدایی در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره بردهاند. در شعر معاصر، نیما نقش زیادی در پایهریزی این هنجارگریزیها داشته است و پیروان وی نیز از این روش بسیار استفاده کردهاند. یکی از شاعرانی که از روش هنجارگریزی برای برجستهسازی شعر خود بهره گرفته است، شفیعی کدکنی(م.سرشک) است. بررسیهای به عمل آمده در این مقاله نشان میدهد، شفیعی از رو...
متن کاملوحدت و انسجام در شعر شفیعی کدکنی
با مطالعه و بررسی اشعار شفیعی کدکنی میتوان اصول و ارکان زیباشناسی شعر او را شناخت؛ اصول و ارکانی که مایۀ قوام زیبایی در شعر و جذابیت آن برای مخاطب میشود. اصل «وحدت» در زیباشناسی شعر شفیعی کدکنی مهمترین رکن است. به بیان دیگر، رشتههایی مرئی و نامرئی در لفظ و معنی اجزای سخن شفیعی را به هم پیوند زده و به آنها پیکرهای واحد داده است و همین نکته باعث جذابیت و تأثیرگذاری بیشتر آن در م...
متن کاملکارکرد شاعرانه آرکائیسم در شعر شفیعی کدکنی
آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان و ساختاری است که در گذشته، متداول بوده؛ اما در اشعار شاعران امروزی و معاصر، رواج چندانی ندارد. فرض محقق در این مقاله، آن است که در میان شاعران معاصر، پس از اخوان و شاملو، شفیعی کدکنی، بیش از دیگران، از این شگرد، جهت تشخص بخشیدن به زبان شعری خود، سود برده است. به همین منظور، این مقاله به بررسی این موضوع در اشعار شفیعی کد...
متن کاملنمادپردازی در شعر شفیعی کدکنی
نماد در اصطلاح ادبی یک پدیده ی زبانی است که بر معنایی مشخّص دلالت نمی کند بلکه زمینه ی خلق مفهومی را در ذهن خواننده ایجاد میکند. نمادپردازی هر چند در ادبیات کلاسیک فارسی بویژه ادب عرفانی رایج بوده است امّا شاعران نوپرداز معاصر توجّه بیشتر و جدّی تری به آن داشته اند به گونه ای که جریان سمبولیسم غنی ترین شاخه ی شعر معاصر شناخته می شود. علّت این امر یکی اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه است و دیگر خاصیت چند م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 1
صفحات 85- 101
تاریخ انتشار 2020-05-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023