ترکیب اسپینل به عنوان شاخص پتروژنتیکی بخش گوشته‌ای افیولیت فرومد، شمال غرب سبزوار، شمال شرق ایران
نویسندگان
چکیده مقاله:
چکیده منطقۀ فرومد در شمال غرب شهرستان سبزوار و در حاشیۀ شمال شرقی ایران مرکزی و در غربی‌ترین بخش مجموعه افیولیتی سبزوار واقع است. بخش گوشته‌ای افیولیت فرومد عمدتاً شامل هارزبورژیت‌ها، دونیت‌ها، دایک‌های پیروکسنیتی و لنزهای کرومیتیتی هستند که واجد اسپینل‌های قهوه‌ای تا سیاه رنگ می‌باشند. مقدار اکسید‌های Cr2O3 و Al2O3 موجود در کروم‌اسپینل هارزبورژیت‌ها به ترتیب بین 6/32 تا 1/53 و 6/15 تا 8/34 درصد وزنی و مقدار عدد کروم (Cr#) آنها بین 39 تا 69 درصد متغیر است. ارتباط بین عدد کروم (Cr#) اسپینل و میزان فورستریت (Fo) اولیوین‌های همزیست (درصد فورستریت بین 91 تا 92) و همچنین مقادیر پایین اکسید تیتان (کمتر از 06/0 درصد وزنی) هارزبورژیت‌ها نشان می-دهند که هارزبورژیت‌ها از روند آرایه‌ی گوشته اولیوین–اسپینل (OSMA) تبعیت کرده و در محدودۀ مشترک بین پریدوتیت‌های جلو قوس و آبیسال پلات می‌شوند و حاصل باقیمانده‌های درجات متوسط ذوب بخشی (حدود 15 تا 26 درصد) از یک گوشته نسبتاً تهی‌شده هستند. اما، میزان عدد کروم کروم‌اسپینل‌های موجود در دونیت‌ها، کرومیتیتت‌ها و پیروکسنیت‌ها، بالا و بین 81 تا 85 درصد بوده و وابسته به مذاب‌های بونینیتی می‌باشند و نشاندهنده آن هستند که از درجه ذوب بخشی بالای یک منشأ گوشته‌ای تهی شده، تحت شرایط آبدار مشتق شده‌اند. در نتیجه، شیمی کانی‌های کروم‌اسپینل سنگ‌های بخش گوشته‌ای افیولیت فرومد، حاکی از آن است که ژنز این مجموعه سنگی در یک محیط سوپراسابداکشن تکامل یافته و حاصل از فرورانش رو به شمال دریا/اقیانوس سبزوار در پاسخ به همگرایی بین پلیت‌های خرد قاره شرق ایران مرکزی و البرز (توران) گسترش یافته است.
منابع مشابه
ماهیت ماگمای مادر کرومیت در افیولیت سبزوار (شمال شرق ایران)
Significance of chromite, as the unique source for chromium, a metal with key role in industry, has inspired many geologists to investigate its genesis and natural distribution as an important contribution to its exploration in many parts of the world. To do this, geochemistry of chromite, which is considered to be the reflection of the nature of its parent magma and the geotectonic setting in ...
متن کاملماهیت ماگمای مادر کرومیت در افیولیت سبزوار (شمال شرق ایران)
کرومیت تنها کانهی اقتصادی عنصر کُروم بوده و این عنصر کاربردهای کلیدی در صنعت دارد. در این راستا بسیاری از محققین از زمین شیمی کُرومیت، که منعکس کنندهی ماهیت ماگمای مادر و محیط ژئوتکتونیکی تشکیل آن میباشد، استفاده نموده و برای نشان دادن ماهیت ماگمای مادر، زمین شیمی کرومیت را بعنوان نشانگر پتروژنتیکی، مورد استفاده قرار داده اند. نهشته های کرومیت به دو گروه سرشار از کروم ( cr2o3 ≥ 45 تا 60 درصد و...
متن کاملژئوشیمی و پتروژنز سکانس گوشته ای افیولیت منطقه فرومد (شمال غرب سبزوار)
منطق? فرومد در شمال غرب شهرستان سبزوار و در زون ساختاری حاشی? شمال شرقی ایران مرکزی واقع شده است. سکانس گوشته ای افیولیت فرومد مشتمل بر هارزبورژیت ها و لنز های دونیتی همراه با کرومیتیت ها می-باشد. هارزبورژیت ها از سازندگان اصلی سکانس گوشته ای است و علاوه بر آن حضور دونیت ها بصورت عدسی-های منظم توده ای تا نامنظم را می توان در آنها شاهد بود. علاوه بر واحد های مذکور، پیروکسنیت ها، پلاژیوگرانیت ها ...
کاربردهای سنگ‌زایی شیمی کانی دیوپسیدیت‌های گوشته در بخش شرقی افیولیت سبزوار (شمال شرقی ایران مرکزی)
In the eastern part of the Sabzevar ophiolite, southeast of Soleymanieh, there are white to pale greenish veins of diopsidite with 1–15 cm width inside mantle serpentinized harzburgites. The center of these veins is rather homogeneous and includes a monomineralic clinopyroxen with granular texture. The contact between the pure clinopyroxene and its host peridotite is always progressive and char...
متن کاملشیمی کانی‌ها و ترموبارومتری پریدوتیت گوشته‌ای افیولیت ملانژ شمال غرب بیرجند، شرق ایران
The study area is located in northwest of Birjand, northern part of the Sistan suture zone in eastern Iran. There is well preserved outcrops of an ophiolite mélange in this area. This complex is composed of harzburgite, layered gabbro and spilitic basalt with flysch type rocks. Microprobe analyses of olivine, clinopyroxene, orthopyroxene and spinel in harzburgites show that olivine is forsterit...
متن کاملتحلیل ساختاری افیولیت های شمال سبزوار
تحلیل ساختاری زون افیولیتی سبزوار به دلیل وجود زمیندرز بین ایران مرکزی و کپه داغ در این زون، از اهمیت تکتونیکی فوق العاده ای برخوردار است. این زون جزو مناطق شکننده می باشد و گسل ها از مهمترین ساختارهای آن هستند. پوسته اقیانوس سبزوار توسط گسل هایی بر روی پوسته قاره ای ایران مرکزی رانده شده است. به همین دلیل تحلیل هندسی و جنبشی این گسل ها برای درک مکانیسم جایگیری افیولیت ضروری است. ساختارهایی مان...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 28 شماره 112
صفحات 59- 70
تاریخ انتشار 2019-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023