تدوین چارچوب نظری معرفت‌شناسی مکان در مطالعات میان‌رشته‌ای

نویسندگان

  • مجتبی رفیعیان دانشیار برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت‌مدرس
چکیده مقاله:

تخصص‌گرایی شکل‌گرفته میان رشته‌های مختلف موجب شده است پدیدة مکان به‌دلیل ماهیت گسترده و پیچیده‌، با تعارضات معنایی بسیاری در بستر فلسفی ماهیت خود مواجه شود. این آشفتگی معنایی به‌دلیل نبود معنای مشترک میان رشته‌های درگیر در مفهوم‌سازی این پدیده است. در این مقاله دیدگاه‌های مختلفی درمورد مکان بررسی شد. هدف این پژوهش، یافتن روایتی منفرد و منحصر به یک رشته نیست، بلکه به‌دنبال نگاهی منسجم‌تر برای گونه‌شناسی تعاریف و تدوین مدلی برای درک میان‌رشته‌ای این پدیده است. مفهوم مکان پویاست و پیوسته در طول زمان بازتعریف می‌شود؛ بنابراین این مفهوم‌یابی بدون درنظرگرفتن بعد زمان کامل نیست. براین‌اساس مفاهیم مرتبط با چیستی مکان در گذر زمان با تکیه بر روش کیفی و تحلیل محتوا بررسی شد. در گام نخست رشته‌های مطالعاتی گوناگون، واژگان و مفاهیم آن‌ها در مطالعات مکان شناسایی شد. فلسفه و پدیدارشناسی، روان‌شناسی محیطی، جغرافیای انسانی، جامعه‌شناسی، اقتصاد شهری، مدیریت و سیاست‌گذاری، فضای سایبری، طراحی و برنامه‌ریزی شهری، هریک واژگان و تعاریف خاصی برای ساخت مکان ارائه کرده‌اند. سپس تعاریف مختلف ارائه‌شده در چهار گونة مکان به‌عنوان مجموعه‌ای از نشانه‌های بصری، مکان به‌عنوان محصول، مکان به‌عنوان فرایند و مکان به‌عنوان معنا دسته‌بندی شدند. این تقسیم‌بندی نشان‌دهندة تحول مطالعات مکان از رویکردهای مبتنی بر عینیت به مطالعات مبتنی بر حقیقت و معنای مکان است. به‌منظور دستیابی به فهمی مشترک در مطالعات معرفت‌شناسی مکان، مدلی بر مبنای مطالعات میان‌رشته‌ای تدوین شد. با توجه به ماهیت میان‌رشته‌ای طراحی و برنامه‌ریزی شهری این رشته می‌تواند حلقة واسط نظری میان رشته‌های مختلف عمل کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارائه چارچوب نظری جهت تدوین برنامه های بلند مدت آموزش عالی ایران در افق 1400

نهادهای متولی نظام آموزش عالی کشور با عنایت به حوزه تخصصی آموزش عالی فاقد چارچوب مشخصی برای طراحی و برنامه ریزی بلند مدت می باشند و این امر موجب ابهام در حرکت آموزش عالی به سمت آینده ای روشن و شفاف گردیده است. حرکت فعلی آموزش عالی عمدتاً مشتمل بر برنامه ریزی ها، تصمیم گیری های آنی و برنامه ریزی های مقطعی است. در این راستا خلاء برنامه های راهبردی و درازمدت کاملاً محسوس و مشهود است . از نتایج خلاء ...

متن کامل

بررسی مزایا و معایب چارچوب نظری ممتیک در مطالعات ترجمه

پژوهش حاضر پژوهشی نظری در راستای بسط نظریه ممتیک در مظالعات ترجمه است.

چارچوب نظری حسابداری:دیدگاه اطلاعات

این مقاله به تجزیه و تحلیل نقش چارچوب‌های نظری در بهبود کیفیت استانداردهای گزارشگری مالی[i]از منظر اقتصاد اطلاعات پرداخته است.اقتصاداطلاعات به تحلیل گر اجازه می‌دهد عواملی مانند عدم‌اطمینان، چند نمایندگی[ii]، تقاضا برای اطلاعات ،منابع اطلاعاتی چندگانه و اطلاعات محرمانه را در تحلیل خود لحاظ کند.نتیجه تحلیل، رهنمودی به سوی مجموعه‌ای از ویژگی‌های پایه‌ای اطلاعات حسابداری است.به علاوه، این مقاله به...

متن کامل

تدوین چارچوب مفهومی از خوانش نام و پیام مکان ‏در ارتباط با ماهیت و ظرفیت مکان (مطالعه موردی: مکان های شهری اردبیل)

        خوانش نام مکان در متن شهر به ­مثابه یکی از ریشه­ های هویتی آن قادر است به شناخت طبع و طعم فضا و مکان از خلال بازاندیشی ارتباط آن با تمناها و نیازهای زمینه ­ای و زمانه­ ای بپردازد. به­ محض شنیدن این نام است که تصویری از کلیت و پیکره مکان در ذهن شکل می­ گیرد. ارتباط بین نام یک مکان با محیط طبیعی و مصنوع می تواند همان ارتباط اجزای فرمی و محتوایی آن مکان مفروض شود. وقتی که نام‏‏ های نخستین ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 51  شماره 4

صفحات  911- 929

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023