«تدبیر منزل» در اخلاق ناصری و اخلاق جلالی
نویسندگان
چکیده مقاله:
گذشتگان ما به موضوع ادبیاتتعلیمی، بویژه اخلاق اهمیتخاصی میدادند، علمیکه موضوع اصلی و کلان آن، نیکی و بدی یِا خیر و شرّ است و بـه رفتارهای افراد در مقابلهم میپردازد. هدفِ غایی علـماخلاق، هدایت انسـانها به سمت نیکی و زیبایـیهاست و قصد دارد آنها را برای اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی، راهنمایی و آمادهکند، که این موضوع در متون نظم و نثرِ ادبِفارسی هم کاملاً جلوهگراست. ازجمله دانشمنـدانی که به اینامـر توجه ویژه داشته و دوکتاب هم با اینموضوع به نامهای «اخلاقناصری» و «اخلاقمحتشمی» تألیف کرده است، «خواجه نصیرالدینتوسی» است. قرنها پس از نگارش این کتاب محقّقان دیگری نیز ترغیب شدند تا با تأثیرپذیری و طبق شیوۀ او به خلقِ آثار جدیدی بپردازند. یکی از این آثار که در زمینۀ «تدبیر منزل» نگاشته شدهاست، کتاب «اخلاقِجلالی» نوشتۀ «جلال الدیندوانی» از علما و حکمای قرن نهم قمری است که در واقع بازنویسی رسالۀ خواجهنصیر است و عمدۀ تغییرات ایجادشده درآن، پُررنگ شدنِ صبغۀ دینی نسبت به نگاهفلسفیِ خواجهنصیر، تغییر سبک نگارش کتاب و سادهتر شدن آن، تلخیصِکتاب، اضافهکردنِ آیات و احادیث و اشعار و امثال عربی و...، است. هدف این مقاله، بررسی بحث «تدبیرمنزل» در این دو کتاب است.
منابع مشابه
بررسی تطبیقی اخلاق ناصری ، اخلاق جلالی و اخلاق محسنی با تهذیب الاخلاق ابن مسکویه
صرف نظر از جریان های مختلف اخلاق نویسی دوره اسلامی،( اخلاق عرفانی، اخلاق دینی،...) در این تحقیق اخلاق فلسفی یونان و به خصوص کتاب اخلاق نیکوماخس ارسطو و همچنین سنت اندرزنامه نویسی ایران باستان به عنوان اصلی ترین منابع مورد رجوع اخلاق نویسان اسلامی، به ترتیب در نگارش کتاب های اخلاق فلسفی ethical philosophy مانند تهذیب الاخلاق، اخلاق ناصری و اخلاق جلالی و همچنین اخلاق عمومی(که به نوعی ادامه سنت ان...
15 صفحه اولدلالتهای جنایی «اخلاق ناصری: خواجهنصیرالدین طوسی»
خواجهنصیرالدین طوسی یکی از شخصیتهای برجستة علمی ایرانی است که تلاشها و آثار علمی ایشان در زمان خود بسیار درخور توجّه بوده است. وانگهی، کتاب اخلاق ناصری، اثری اخلاقی و فلسفی درمورد تهذیب اخلاق فردی، تدبیر و سیاست امور اجتماعی است که خواندن دگربارة آن خالی از فایده نیست. هدف این نوشتار، بررسی این کتاب ارزشمند از چشمانداز علوم جنایی است تا دلالتهای آن دراینزمینه بررسی شود. برای این منظور، ...
متن کاملتوصیف دستوری اخلاق ناصری
رساله ی حاضر شامل یک پیشگفتار و یازده گفتار است که در هر گفتار آن ، موارد مختلفی از کتاب « اخلاق ناصری » مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که عبارتند از : در قسمت پیشگفتار به « تاریخچه ی دستور نویسی » پرداخته شده است ؛ در گفتار اول ، « واحد های دستوری زبان » به اختصار تعریف شده اند ؛ در گفتار دوم ، به بررّسی « جمله » و انواع آن ، از جهت ساختار و معنا پرداخته شده است ؛ در گفتار سوم ، مبحث « فعل...
15 صفحه اولتدبیر منزل در گرشاسب نامه اسدی طوسی
ادبیات تعلیمی یک نوع از انواع ادبی است که قدمت زیاد و اهمیت فراوانی دارد. شاعران فارسی زبان از قرن چهارم هجری به بعد، نسبت به بیان اندرزها و حکمت ها در شعرشان همت گماشتند. از جمله شاعران که به حکمت و اخلاق توجه وافر نشان داده اسدی طوسی در «گرشاسب نامه» است؛ وی توانسته است آموزه های دینی، اخلاقی، اجتماعی، آموزه های تدبیر منزل و سیاست مدن را وارد این متن حماسی کند. در «گرشاسب نامه» میزان اشعار ح...
متن کاملآموزه های اخلاقی در اخلاق ناصری
در میان دانش های مختلفی که از قدیم تاکنون مطرح بوده و زبان و ادبیّات فارسی به خوبی در انتقال آن موثّر واقع شده است، آموزه های اخلاقی است. اخلاق، مجموعه ای از دانش هاست که جایگاه انسان را در جهان هستی نشان می دهد و او را در تعامل با دیگران از یک سو و در پیشگاه خداوند از سوی دیگر مسئول می سازد. تلاش خواجه نصیر در دور? انحطاط در زمین? اخلاقبرجسته است مهمترین کتاب او در این زمینه، اخلاق ناصری است. ...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 42
صفحات 1- 31
تاریخ انتشار 2017-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023