«تخریب حدس» در داستان‌های طنزآمیز دورۀ معاصر کودک و نوجوان

نویسندگان

اعظم استاجی دانشیار زبان شناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

علیرضا سزاوار دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

مریم جلالی استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مهدخت پورخالقی چترودی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده مقاله:

طنز که از مهم‌ترین انواع ادبی محسوب می‌شود، پیشینه‌ای طولانی در ادبیات جهان دارد. ادبیات کودک و نوجوان به دلیل نوع خاصّ مخاطب آن، همواره محملی مناسب برای ایجاد طنز بوده است. منتقدان و پژوهشگران متعدّدی در سدة اخیر، دربارة طنز و انواع روش‌های پرورش آن، صحبت کرده‌اند. یکی از این نظریه‌پردازانِ برجسته، ایوان فوناژی است که آراء او در زمینة طنز به ویژه طنز در داستان‌های کودک و نوجوان -اگرچه در ایران، چندان شناخته‌شده نیست- در زمرة بهترین، نظریه‌های طنز است. در این مقاله، برمبنای نظریة ایوان فوناژی و با توجّه به یکی از مهم‌ترین مؤلّفه‌های طنزپردازی او؛ یعنی عنصر «تخریب حدس» به بررسی برخی داستان‌های کودک در ایران که توسط مشهورترین نویسندگان این حوزه در دوره معاصر تدوین شده است از جمله فرهاد حسن‌زاده، شهرام شفیعی، احمد عربلو، سوسن طاقدیس و سعید هاشمی، پرداخته می‌شود. در نظریۀ فوناژی تعریفی خاص از تخریب حدس ارائه شده و برمبنای آن، برخی آثار داستانی کودک نیز تحلیل شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اشعار تعلیمی کودک و نوجوان در ادبیات معاصر

شاعران کودک و نوجوان ایران از میان انواع ادبی، بیشتر به ادبیات غنایی، تعلیمی و حماسی توجه کرده اند. از این رو نقش مایه‌های عاطفی همچون: مادر، پدر، معلم و...، در شعر کودک و نوجوان فراوان است. چندین منظومة حماسی نیز برای کودک و نوجوان سروده شده است؛ از جمله: منظومه‌ی آرش کمان‌گیر از سیاووش کسرایی و منظومة ظهر روز دهم از قیصر امین‌پور. به دلیل اهمّیت زیاد مسألة تعلیم و تربیت، اشعار تعلیمی فراوانی ...

متن کامل