تحولات مفهومی و تاریخی دو اصطلاح «مناظره» و «مذاکره» در قرون نخستین اسلامی
نویسندگان
چکیده مقاله:
دو اصطلاح مناظره و مذاکره، از ریشههای نَظَرَ و ذَکَرَ، کاربردهای فراوانی در متون و منابع اسلامی مختلف داشتهاند. این پژوهش بر آن است تا ضمن شاخصبندی کاربردها و معانی این دو اصطلاح، به بررسی شواهد و مصداقهای تاریخی ویژهای بپردازد که نشان میدهد این دو، به ویژه اصطلاح مناظره، در ادوار مختلف سیر تحولی مفهومی داشتهاند و عدم شناخت از مصداقهای هر مفهوم موجب خلط معانی آنها با دیگر مواضع معنایی این واژگان بوده و هست. از سوی دیگر، این پرسش نیز مطرح است که در سیر تحول تاریخی، مناظره و مذاکره دقیقاً به چه مجالسی اطلاق میشده است؟ در اینجا ضمن تعریف دقیق معانی لغوی و سپس اصطلاحی این دو، پیچیدگیهای اصطلاحی و تحولات تاریخی آنها روشن خواهد شد. روش اصلی در این پژوهش، بررسی تطبیقی و مقایسهای این دو اصطلاح و مفاهیم آنها و تحلیل دادههای تاریخی موجود خواهد بود. با چنین پروهشی، شناختی جامع از معانی لغوی و کاربردهای اصطلاحی این دو اصطلاح پرکاربرد که قرنها در متون مختلف اسلامی و در شاخصههای گوناگون و گاه در شرایطی بسیار خلطپذیر و مبهم از نظر تفسیرگرایی متنی به کار رفتهاند، حاصل خواهد شد.
منابع مشابه
تحولات مفهومی و مصداقی اصطلاح "سلطان"
سلطان از جمله مفاهیمی است که از قرن چهارم هجری در ادبیات سیاسی جهان اسلام رواج بسیار یافته و بیشتر شخص حاکم و گاه سلطنت را متبادر می سازد.با این همه، اصطلاح سلطان تا قرن چهارم، تحولات مفهومی و مصداقی بسیاری پیدا کرده و پس از سقوط خلافت و ضعف دولت های مستقل و نیمه مستقل اسلامی در شرق،دلالت های علمی و عرفانی نیز یافته است.در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، فرایند تحولات مفهومی و مصدا...
متن کاملاسواران در قرون نخستین اسلامی
اسواران، از لایههای پایین نجبای زمیندار در عصرساسانی بودند که در اثر اصلاحات نظامی و اداری خسرو اول(530-579.م)، برای تضعیف اشراف بزرگ به صاحب منصبان نظامی و لایههای اجتماعی قدرتمندی در ساختار ارتشتاری عهد ساسانی اعتلا یافتند. این گروه از برکشیدگان خسرو در ساختار نظامی بودند که از دیوان دولت مواجب میگرفتند، رشد این دسته از نظامیان که منصب ومقامشان ناشی از وابستگی به اشرافیت کهن قبایلی نبود ب...
متن کاملنگاهی نو به جغرافیای تاریخی قهستان در قرون نخستین اسلامی
در بیست سال گذشته، تحولات شگرفی در دو حوزه ارزیابی عملکرد و مدیریت عملکرد به وقوع پیوسته است. قهستان ایالتی در شرق ایران بود که تاریخ و جغرافیای آن با خراسان عجین شده است. ایالت قهستان گرچه در ساختار سیاسی و اداری بخشی از خراسان بزرگ بوده است، اما در منابع متعدد جغرافیایی، تاریخی و ادبی از آن تحت نام واحد جغرافیایی مستقل و متمایزی یادشده است. نام این ایالت معرب کُهستان و مخفف کوهستان است و شامل...
متن کاملتعاملات علمی در قرون نخستین اسلامی بر اساس مطالعات باستانشناسی (با تأکید بر نقوش هندسی تزئینات گچبریهای قرون نخستین اسلامی
چکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل اندیشهی فلسفی نقوش هندسی گچبریهای قرون نخستین اسلامی میباشد. اندیشهی فلسفی یونانی، به خصوص فلسفهی افلاطون و فیثاغورث از جمله علومی است که بر تفسیر و تحلیل نقشمایههای هنر اسلامی اثرگذار بوده است. مستندات پژوهش، آثار معماری به خصوص گچبریهای گنجینهی اسلامی موزهی ملی ایران است. پژوهش حاضر با استفاده از توصیف، تحلیل و مقایسه تطبیقی اطلاعات گردآوری شده ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 32
صفحات 59- 80
تاریخ انتشار 2017-07
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023