تحلیل و سنجش بوم‌شناختی وضعیت مکانی روشنه‌های تجدید حیات در تیپ‌های گوناگون جنگل‌های طبیعی راش شمال ایران (مطالعۀ موردی: بخش‌ گرازبن، جنگل خیرود)

نویسندگان

  • آرش کرمی کارشناس ارشد رشتۀ جنگلداری و اقتصادجنگل دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهرا
  • جهانگیر فقهی دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

بدون شک استمرار تجدید حیات جنگل یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مدیریت پایدار جنگل‌هاست. شناخت و تعیین الگوی توزیع و پراکنش تجدید حیات در تیپ‌های گوناگون جنگل و تحولات آن در مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی مؤثر است. بنابراین، با شناخت دقیق تحولات تیپ‌های جنگلی، مدیریت و اجرای درست دخالت‌ها،  با تجدید حیات طبیعی در تیپ‌های جنگلی می‌توان درنهایت جنگلی با ساختار طبیعی موردنظر تربیت کرد. بدین منظور، بخش‌ گرازبن از جنگل خیرود واقع در شرق نوشهر برای تحقیق انتخاب شد و کلیۀ روشنه‌هایی که تجدید حیات در آنها مستقر شده بود مکان‌یابی شدند. برای دستیابی به ساختار مکانی و کمی‌کردن سنجه‌های مربوط به روشنه‌ها، از آنالیز سنجه‌های سیمای سرزمین در محیط  GISو FRAGSTATSاستفاده شد. براساس نتایج این تحقیق، در مجموع تعداد 723 روشنه در سطح تیپ‌های گوناگون شناسایی شد. بیشترین و کمترین فاصله بین روشنه‌ها در این تحقیق به‌ترتیب بین260 و 54 متر مشاهده شد. با توجه به نتایج سنجۀ میانگین فاصله بین روشنه‌ها، پراکنش روشنه‌ها در تیپ‌های ممرز- راش، راش خالص و ممرز- بلوط همراه با شیردار یکنواخت، در تیپ‌های ممرز- راش همراه با بلوط و راش- ممرز تصادفی و در تیپ‌های ممرز- راش همراه با افرا و همچنین راش- ممرز همراه با نمدار کپه‌ای است. در این تحقیق نتایج حاصل از سنجه‌های گوناگون نشان داد که بیشترین پایداری اکولوژیکی و تنوع روشنه‌ها به‌ترتیب در تیپ‌های راش خالص، راش- ممرز و ممرز- بلوط همراه با شیردار و کمترین پایداری در تیپ‌های ممرز-راش همراه با افرا، ممرز- راش همراه با بلوط و بلوط- ممرز مشاهده می‌شود. با استناد به سنجه‌های اندازه‌گیری‌شده، الگوی پراکنش و ساختار روشنه‌ها در تیپ‌های راش- ممرز، راش خالص و ممرز- راش پراکنش و یکنواختی بهتری از تیپ‌های دیگر دارد و می‌تواند الگوی طبیعی زادآوری جهت پیروی از فرآیندهای طبیعی و پایداری استمرار و بقای منابع جنگلی درنظر گرفته شود.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل و سنجش بوم شناختی وضعیت مکانی روشنه های تجدید حیات در تیپ های گوناگون جنگل های طبیعی راش شمال ایران (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن، جنگل خیرود)

بدون شک استمرار تجدید حیات جنگل یکی از مهم ترین جنبه های مدیریت پایدار جنگل هاست. شناخت و تعیین الگوی توزیع و پراکنش تجدید حیات در تیپ های گوناگون جنگل و تحولات آن در مدیریت اکوسیستم های طبیعی مؤثر است. بنابراین، با شناخت دقیق تحولات تیپ های جنگلی، مدیریت و اجرای درست دخالت ها،  با تجدید حیات طبیعی در تیپ های جنگلی می توان درنهایت جنگلی با ساختار طبیعی موردنظر تربیت کرد. بدین منظور، بخش گرازبن ...

متن کامل

بررسی الگوی مکانی لکه¬های زادآوری در جنگل¬های طبیعی راش(Fagus orientalis Lipsky) (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن، جنگل خیرود)

فرایندهای طبیعی و فعالیت‌های انسان، به‌طور مداوم سبب دگرگونی سیمای جنگل‌ها می‌شوند. لکه‌های زادآوری، از عوامل تغییر و تحولات در سیمای جنگل‌ها هستند. آگاهی از الگوی مکانی و تحلیل ساختاری لکه‌های زادآوری در مدیریت پایدار جنگل‌ها ضروری است. با این هدف، بخش گرازبن از جنگل ‌خیرود برای بررسی انتخاب و نقشۀ کلیۀ لکه‌های زادآوری موجود در آن تهیه شد. در این تحقیق از آنالیز سنجه‌های سیمای سرزمین در ترکیب ...

متن کامل

بررسی الگوی پراکنش مکانی درختان و ساختار در راشستان‌های طبیعی شمال ایران (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

راشستان‌ها، در حد ارتفاعی میان‌بند، مهم‌ترین جنگل‌های طبیعی و صنعتی رویش‌گاه‌های خزری را تشکیل می‌دهند و منبع مهم تولید چوب و سایر خدمات جنگلی‌اند. یکی از خصوصیات مهم جوامع جنگلی الگوی مکانی درختان است. فرایندهای اکولوژیک در اکوسیستم‌های جنگلی به‌طور مستقیم از الگوی مکانی درختان تأثیر می‌‌پذیرد. هدف از این مطالعه بررسی ساختار و الگوی مکانی درختان در راشستان‌های طبیعی راش است. به این منظور، پارس...

متن کامل

بررسی ساختار مکانی راش و بلوط در یک جنگل آمیخته (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)

برای کسب اطلاعات مربوط به تنوع زیستی و به‌منظور مدیریت صحیح جنگل به شاخص‌هایی نیاز است که بتوانند با صرف کم‌ترین هزینه و زمان اطلاعات کافی را در رابطه با وضعیت فعلی ساختار جنگل و تغییرات آن ارایه دهند. در این پژوهش، ضمن معرفی برخی از شاخص‌های ساختار مکانی، ساختار گونه‌های راش و بلوط در بخش گرازبن جنگل خیرود مورد بررسی قرار گرفت. شاخص‌های به‌کار رفته در این پژوهش عبارتند از شاخص زاویه یکنواخت، ش...

متن کامل

کمی سازی ساختار مکانی جنگل های میان بند شمال ایران (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود )

کمی سازی ساختار مکانی، از مهمترین اجزای تشریح بوم‌سازگان‌های طبیعی و تنوع زیستی آنهاست. در این پژوهش ضمن معرفی مجموعه ای از شاخص ها و توابع مربوط به ساختار مکانی، با استفاده از 102 قطعه نمونه 1000 متر مربعی ساختار مکانی تیپ ممرز-راش بخش گرازبن جنگل خیرود بررسی شد. بدین منظور از شاخص های کلارک و اوانز، زاویه یکنواخت، شانون-وینر، آمیختگی، اندازه قطر برابر سینه و ارتفاع و تابع های همبستگی جفتی و ه...

متن کامل

بررسی الگوی مکانی لکه های زادآوری در جنگل های طبیعی راش(fagus orientalis lipsky) (مطالعۀ موردی: بخش گرازبن، جنگل خیرود)

فرایندهای طبیعی و فعالیت های انسان، به طور مداوم سبب دگرگونی سیمای جنگل ها می شوند. لکه های زادآوری، از عوامل تغییر و تحولات در سیمای جنگل ها هستند. آگاهی از الگوی مکانی و تحلیل ساختاری لکه های زادآوری در مدیریت پایدار جنگل ها ضروری است. با این هدف، بخش گرازبن از جنگل خیرود برای بررسی انتخاب و نقشۀ کلیۀ لکه های زادآوری موجود در آن تهیه شد. در این تحقیق از آنالیز سنجه های سیمای سرزمین در ترکیب ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 66  شماره 4

صفحات  411- 422

تاریخ انتشار 2014-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023