تحلیل و ارزشیابی اثرات اجرای طرح هادی بر سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: دهستان چهل چای، استان گلستان)

طرح هادی روستایی از جمله مهم‌ترین طرح­های عمرانی است که طی دو دهه گذشته به‌منظور تأمین خدمات و تسهیلات لازم زندگی در سکونتگاه‌های روستایی کشور به مرحله اجرا در آمده است. روند تهیه و اجرای طرح هادی در سکونتگاه‌های روستایی کشور به‌عنوان فراگیرترین مداخله­ سازمان‌یافته دولت در محیط کالبدی روستاهای کشور، پیامدها و اثرات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی متفاوتی را به جا گذاشته که لازم است پیامدهای اجرای آن در فضاهای سکونتگاهی روستاها با نظر خواهی از روستاییان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. ضرورت بررسی کمی و کیفی این طرح­­ها از نظر میزان اثربخشی و کارایی در مواجه با تنگناهای روستایی بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود چرا که سالانه بخش قابل توجهی از بودجه­ عمومی کشور صرف تهیه و اجرای این گونه طرح­ها می‌شود، همچنین ارزیابی آن می‌تواند میزان توفیق این طرح را افزایش دهد. رویکرد حاکم بر طرح هادی بر این نکته تأکید دارد که با ارتقای سطح کیفی ساختارهای کالبدی، ساختار اجتماعی– اقتصادی روستاهای کشور نیز متحول و از این راه زمینه توسعه روستاها فراهم می‌شود. بر این اساس پژوهش حاضر به‌دنبال تعیین پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی اجرای این طرح است. روستاهای نمونه برای بررسی و پژوهش، 10 روستای دهستان چهل چای شهرستان مینودشت می­باشند که در پنج روستا طرح هادی اجرا شده و پنج روستا فاقد طرح هادی می‌باشند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات مبتنی بر مطالعات کتابخانه­ای و میدانی با استفاده از روش پیمایشی و تکمیل پرسشنامه بوده است. تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون مان ویتنی و t صورت گرفته است. نتایج  نشان می­دهد که بیشترین تأثیر اجرای طرح هادی در شاخص‌های فیزیکی و کالبدی بوده و همچنین در اکثر شاخص‌های اجتماعی و زیست محیطی نیز تفاوت معناداری میان دو گروه از روستاها وجود دارد اما در شاخص‌های اقتصادی این تفاوت کمتر است.