تحلیل همدیدی سامانه‌های شرجی در استان خوزستان

   پدیده‌ی شرجی یکی از ویژگی‌های اقلیمی بارز در استان خوزستان بوده که در اثر افزایش هم‌زمان رطوبت و دمای روزانه حادث می‌شود. هدف اصلی این پژوهش تحلیل همدید شرجی‌های استان خوزستان است. در این پژوهش پس از استخراج موج‌های شرجی طی دورۀ آماری (2008-1994)، موج‌های شرجی شاخص به دو دورۀ گرم (بهار و تابستان)  و سرد (پائیز و زمستان) تفکیک‌شده برای هر دوره موج‌هایی که بیشترین شدت و فراگیری را داشته انتخاب شدند. سپس با استفاده از نقشه‌های ترکیبی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و سطح متوسط تراز دریا، نقشه وزش جریان رطوبتی تراز دریا و جریان هوا در دو سطح 500 هکتوپاسکال و سطح متوسط دریا در محدودۀ 10 تا 50 درجه شمالی و 10 تا 70 درجه شرقی برای دو سامانه شرجی شاخص انجام‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در دورۀ گرم سال در تراز 500 هکتوپاسکال استیلای کامل پرفشار دینامیکی جنب حاره، گسترش و تقویت نصف‌النهاری آن موجب تقویت و تداوم پایداری بر فراز جو منطقه شده است. تأثیر هماهنگ  کم‌فشارهای حرارتی سطح زمین بخصوص کم‌فشار شبه‌جزیره عربستان زمینه مناسب را برای انتقال رطوبت به منطقه فراهم می‌آورد. در دورۀ سرد نیز تسلط مرکز فشار زیاد جنب‌حاره‌ای بر جنوب‌غربی ایران و استقرار محور پرفشار منطبق بر آن، مهم‌ترین عامل در هدایت جریان‌های نصف‌النهاری مثبت (جنوبی) و انتقال رطوبت از دریاهای گرم جنوب به سمت استان محسوب می‌شود. مهم‌ترین منابع رطوبتی مؤثر بر پدیده شرجی استان خوزستان، دریای عرب،دریای عمان و خلیج‌فارس بوده که محتوی رطوبتی جریانات درگذر از خلیج‌فارس تقویت می‌شود.. مسیرهای ورودی رطوبت نیز عمدتاً جنوبی و جنوب شرقی می‌باشد.