تحلیل نشانه معناشناختی «دیدن» و پدیدارهای دیداری درکشفالاسرار و مکاشفاتالانوار روزبهان بقلی
نویسندگان
چکیده مقاله:
در نظریة نشانهشناسی دیداری پساگرماسی، عناصر صوری گفتمان به محتوایی باز میگردد که نظیر آن محتوا در ساحت نشانهشناسیک جهان طبیعی حضور دارد؛ پس میتوان به وابستگی متقابل میان زبان و ادراک جهان قائل شد. آن چه این پیوستگی را ممکن میسازد، وجود واسطهای به نام جسم است. در نتیجه، از یک سو، فرآیند معنادهی برخاسته از زبان در اختیارمان است و از دیگر سو، ادراکی است که از واکنش حسی به پدیدههای جهان حاصل میشود. این مقاله در نظر دارد با اتکا به بعد حسی ـ ادراکی موجود در تصویرهای دیداری مکاشفههای روزبهان و با کاربست نظریه نشانه-معناشناسی فونتنی و گرماس،سه عامل اساسی را در فرایندهای دیداری، شامل دامنه نوع ادراکات حسی، نقش ادراک حسی و جایگاه جسمانه در شکلگردانی پدیدارهای دیداری در کشفالأسرار و مکاشفاتالأنوار تبیین کند. حاصل پژوهش در مورد نخست، حکایت از وجود دو طیف کمی-شناختی و کیفی- عاطفی در این اثر دارد؛ که البته، طیف نخست، به جهت گسترده بودن فضای تجربة عرفانی و ابهام و رازوارگی آن بر صراحت و فشردگی طیف دوم غلبه دارد. در مورد دوم، پیوند میان ادراک عارف با دو عامل موقعیت (گونههای مختلف دیدن) و ذهنیت (باورها، سلائق) موجب درنگ در روند تکوین و روایت مشاهدات و خلق تصویرهای هنری در آن میشود. شکلگردانی مبیّن اهمیت جسمانه در جریان تجربه و دیدار است و به ایجاد هنجارگریزی در تصویرها و زبان عارفانه مبتنی برمقام تشبیه نزد روزبهان میانجامد.
منابع مشابه
تکرارهای اساطیری در کشفالاسرار روزبهان بقلی شیرازی
هدف مقاله حاضر بررسی کتاب کشفالاسرار روزبهان بقلی شیرازی (متوفی522 ه.ق) از منظر اسطورهای است. الیاده بر آن است که یادآوری و بازنمایی وقایع ازلی و زندگی کردن با اسطورهها تجربهای دینی است؛ زیرا شخص وقایع مهم اساطیری را دوباره تکرار و بازنمایی میکند و دوباره شاهد و ناظر اعمال خلّاق و آفرینندة موجودات فوق طبیعی میشود. شخص در زمانی ازلی قرار میگیرد، زمانی مقدس ودر مکانی مقدس با شخصیتهای مقدس ...
متن کاملمفهوم عشق از دیدگاه روزبهان بقلی
عشق در تصوف عاشقانه روزبهان بقلی جایگاه ممتازی دارد. این عارف بزرگ قرن ششم قدر ادامه سنّتی که از قرون قبل آغاز شده بود، مفهوم عشق را به شکل برجسته ای در آثارخود، به ویژه در عبهر العاشقی ، ن مطرح کرد. در واقع روزبهان بنای طریقت خویش را درتصوف بر عشق نهاد و گسترۀ این مفهوم در اندیشۀ وی تا بدان جاست که عشق را در تماممراتب هستی، از بالاترین تا نازل ترین مرتبه ساری می داند. از نظر او عشق از صفات حقاس...
متن کاملبررسی و تحلیل تصویر در شرح شطحیات روزبهان بقلی شیرازی (606-522)
روزبهان بقلی شیرازی یکی از مشهورترین عارفانی است که آثار گوناگونی از او در زمینههای عرفان و حدیث و تفسیر و فقه، به زبانهای فارسی و عربی بر جای مانده است. شرح شطحیات یکی از مهمترین آثار فارسی اوست. این اثر افزونبر اهمیتش در شطح و دفاع از کلام شورانگیز عارفان، ازنظر نثر شاعرانه و زبان تصویری و خیالانگیز نیز درخور توجه است. این پژوهش با بررسی شگردهای تصویرساز روزبهان در شرح شطحیات، نمونههایی...
متن کاملنقد و تحلیل عبهر العاشقین روزبهان بقلی شیرازی
چکیده عشق از قدیمی ترین و بحث برانگیزترین واژه هایی است که تعریفی مانع و جامع از آن نشده است. نقش عشق در تکامل روحی و معنوی انسان ها از گزاره هایی است که از دیرباز ذهن و فکر بشر را به خود مشغول داشته است. عشق از عالی ترین و بالاترین ارکان تصوّف و زیباترین حالی است که صوفی بهره مند از عشق را به سر منزل مقصود می رساند و این اصطلاح در طول تاریخ تغییرات بسیاری یافته و در باب انواع آن سخن های بسیاری...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 13
صفحات 41- 64
تاریخ انتشار 2015-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023