تحلیل ماهیت حقوقی دادخواهی مالیاتی موضوع ماده 251 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم

ماده 251 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم از یک‌ سو،  برای مؤدیان امکان دادخواهی از مالیات ناعادلانه را نزد وزیر امور اقتصادی و دارایی، به عنوان مقام مافوق سازمان امور مالیاتی در سلسله‌ مراتب اداری  فراهم کرده و از سوی دیگر، به وزیر اجازه به جریان انداختن پرونده مالیاتی را در یک آیین دادرسی‌ استثنایی و فوق‌العاده‌ داده­است. با این حال، ماده قانونی یاد شده در بیانی موجز و مشتمل بر کمتر از صد کلمه تدوین شده و قانونگذار حتی قوه مجریه را مکلف به تدوین آیین‌نامه‌ای اجرایی در این باره نکرده­است. این اختصار، ضرورت تحلیل ماهیت حقوقی ساز وکار پیش‌بینی‌شده در ماده 251 مکرر را  آشکار می‌کند. در این میان، با توجه به ابهام مفهومی مالیات غیرعادلانه، تبیین ضابطه‌مند مصادیق احتمالی آن، اهمیتی دوچندان می‌یابد که در این مقاله شماری از مواردی که عمدتاً می‌تواند منجر به تعیین مالیات ناعادلانه اما به ظاهر قانونی شود، برشمرده شده­است. همچنین تبیین نوع صلاحیتی که قانونگذار برای وزیر در پذیرش یا ردّ دادخواهی مؤدی در نظر گرفته­است و نقد رویه قضایی در این باره، دیگر دستاورد پژوهشی این مقاله به شمار می‌رود.