تحلیل فضایی تاب‌آوری مناطق شهرتبریز در برابر زلزله

نویسندگان

  • حجت میرزازاده دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی تهران
  • علی شماعی دانشیار و عضو هیت علمی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی تهران
چکیده مقاله:

تحلیل فضایی، رویکردی روش شناسانه است که به چگونگی پراکندگی پدیده ها، روابط متقابل، ریشه یابی تفاوت ها و تشابهات آنها و وقایع در چارچوب دیدگاه های جغرافیایی می پردازد. تحلیل فضایی می‌تواند از طریق بررسی نحوه تغییر و تحول پدیده ها به کشف نظم مکانی پدیده ها و منجر به تئوری جدیدی شود. تاب آوری ارتقاء ظرفیت سیستم برای توانمندی و بازیابی، تحمل و انطباق با شرایط موجود پس از وقوع حوادث است. در صورت تاب آور نبودن فضاهای شهری و عدم پیش بینی های لازم و نداشتن آمادگی ها، خسارات جبران ناپذیری بر ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی زندگی جوامع به بار خواهد آمد. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل تاب‌آوری در مناطق دهگانه شهر تبریز در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی- زیرساختی به منظور دستیابی به راهکارهای مناسب تاب آوری است. جامعه آماری پژوهش کارشناسان شهری در مناطق دهگانه شهر تبریز که بر پایه فرمول کوکران، تعداد نمونه ها به دست آمده و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. این پژوهش از نوع اکتشافی -توصیفی با روش های کمی با بهره گیری از نرم افزار SPSS آزمون (Levene) انجام گرفته است. یافته های پژوهش بر اساس آزمون مقدار f بدست آمده (294/2) و سطح معنی داری بدست آمده (028/0) با درجه آزادی (6/60) در سطح 05/0 از نظر آماری تفاوت معنی داری بین میانگین های این مناطق وجود دارد. منطقه 9 با بالا ترین میانگین(64) دارای تاب‌آوری بسیار بالا و مناطق چهار و هفت با میانگین های (28/50 و 85/49) دارای کمترین تاب‌آوری هستند. براساس شاخص های تاب‌آوری در سطح مناطق 10گانه، مناطق2، 5 و 6 با میانگین های (14/55، 14/54، 85/56) دارای سطح متوسط از نظر تاب‌آوری هستند. همچنین بر اساس ارزش ویکور میزان تاب‌آوری مناطق تبریز براساس ابعاد چهارگانه تاب‌آوری شهری از لحاظ کالبدی و نهادی وضعیت نامناسبتری دارند. بنابراین مدیران شهری با توجه به تاب‌آوری متفاوت در مناطق مختلف سیاست گذاری ها و برنامه ریزی متناسب برای ارتقاء مناطق کمتر تاب آور را در اولویت قرار دهند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل فضایی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های شهری و روستایی در برابر مخاطره زلزله مطالعه موردی: استان گیلان

The field of natural hazards research has a rich history in geography, appropriately so because it involves conflicts between physical processes and human systems. Natural events occur without direct human effect and endanger his social life. Events that enforce average annual up to 150000 human damages and more than 140 milliard dollars financial damages on counties and especially developing c...

متن کامل

تحلیل فضایی آسیب‌‌پذیری سکونتگاههای جمعیتی در برابر زلزله (پژوهش موردی: شهرستان دنا)

یکی از خطرات طبیعی که بسیاری از شهرهای جهان، از جمله کشور ما را تهدید می‌‌کند، زمین لرزه است. در این میان شهرستان دنا با توجه به وجود گسل‌‌های فعال، نقاط لرزه خیز، عدم رعایت استانداردها، توسعه فیزیکی نامناسب و غیره، از این قاعده مستثنی نمی باشد. هدف از پژوهش حاضر، پهنه‌‌بندی فضایی شهرستان دنا از نظر خطر زلزله و شناسایی سکونتگاههای شهری و روستایی و بخش های واقع در پهنه های با خطر بالای زلزله می‌...

متن کامل

تحلیل فضایی میزان تاب آوری مناطق شهر بابل در برابر مخاطرات محیطی

امروزه بروز سوانح طبیعی و ایجاد خسارات و تلفات ناشی از این سوانح در نقاط مختلف جهان موجب گردیده تا ایمن­تر نمودن شهرها و نقاط شهری، به یک چالش دراز­مدت اما دست یافتنی تبدیل شود به طوری که جوامع شهری برای بازگشت سریع به وضعیت پیش از بحران در زمان وقوع مخاطرات طبیعی بر آن­اند که تا حدودی از خسارات وارده بکاهند. در این میان، تاب­آوری راهی مهم برای تقویت جوامع و شهر با استفاده از ظرفیت­های آنهاست. ...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری شبکه معابر شهری در برابر زلزله با رویکرد مدیریت بحران مطالعه موردی: منطقه1 شهرتبریز

شبکه معابر شهری از مهمترین شریان‌های حیاتی شهرها محسوب می‌شوند که مخصوصاً بعد از بحران، در عملیات امداد و نجات، تخلیه‌ی مجروحان و آسیب دیدگان تأثیر بسزایی دارند. بنابراین ارزیابی آسیب‌پذیری شبکه معابر شهری و برنامه‌ریزی برای کاهش این آسیب‌ها امری ضروری می‌نماید. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی با هدف ارزیابی شبکه معابر شهری در برابر زلزله با رویکرد مدیریت بحران در منطقه 1 تبریز انجام گرفته است. ...

متن کامل

تحلیل آماری خطرپذیری مناطق 11 و 12 شهر تهران در برابر زلزله

علی رغم تلاشهای گسترده بسیاری که در جهان برای تعیین خطرات زمین لرزه ای انجام شده است هنوز امکان پیش بینی دقیق زمان و مکان زمین لرزه ها میسر نشده است. بررسی ها و مطالعات انجام شده حاکی از آن است که با توجه به اطلاعات قابل دسترس و آمار و احتمالات می توان آسیب پذیری مناطق مسکونی در حین رخداد زمین لرزه را پیش بینی و تدابیر لازم را اندیشید. در راستای این هدف با توجه به پژوهشهای کتابخانه ای و میدانی ...

متن کامل

تحلیل فضایی اثرات شبکه معابر بر آسیب پذیری محلات شهری در برابر زلزله مورد مطالعه : محله امیریه‌ شهر سبزوار

As an important factor to be considered, rapid population growth, lack of resources and appropriate management has led the natural hazards threatening human societies increasingly. Although it is impossible to eliminate the effects of natural hazards, however, risk reduction and risk cities against natural phenomena has become the main topics of urban planning and design in recent years. Iran i...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 20

صفحات  245- 266

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023