تحلیل فضایی تاب‌آوری شهری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز

نویسندگان

  • علی شماعی دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه خوارزمی
چکیده مقاله:

تحلیل تاب‌آوری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی-زیرساختی و اکولوژیکی به‌منظور دستیابی به راهکارهای مناسب مدیریت مخاطرات محیطی از اهداف این پژوهش است. شناخت وضعیت تاب‌آوری محله‌های بخش مرکزی شهر و دستیابی به عوامل تاب‌آورساز با توجه به قدمت، فرسودگی و نارسایی زیرساختی و پهنه‌بندی سطح تاب‌آوری از ضرورت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت شهری است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با هدف شناخت وضعیت تاب‌آوری محله‌های 24‌ گانة بخش مرکزی شهر تبریز در ابعاد چهارگانة تاب‌آوری انجام شده است. شاخص‌های انتخاب‌شده با روش‌های ELECTRE و AHP و مصاحبه با متخصصان شهری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز جمع‌آوری شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد ابعاد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی به‌ترتیب پایین‌ترین امتیاز را در میان چهار بعد سنجش میزان تاب‌آوری دارند. همچنین محله‌های منصور، اهراب، مقصودیه و دانشسرا بیشترین میزان تاب‌آوری و محله‌های گجیل، باغ‌شمال، مارالان و سرخاب پایین‌ترین سطح تاب‌آوری را در میان محله‌های 24گانه دارند. ناپایداری ابعاد کالبدی و اقتصادی بافت منجر به ناپایداری دیگر ابعاد تاب‌آوری شده است؛ بنابراین رویکرد تاب‌آورسازی کالبدی و اقتصادی محله‌های پایدار با راهبرد تاب‌آورسازی اقتصادمدار می‌تواند نسخه‌ای مؤثر برای ارتقای تاب‌آوری محله‌های بافت قدیم باشد.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی الگوهای شبکه معابر پیاده شهری و امکان‌سنجی توسعه آن‌ها در بخش مرکزی شهر تبریز

با وجود پیشرفت­های فنی و تـکنولوژیکی شگرف در عرصه حـمل و نقل و ترافـیک، پیاده­روی هم­چنان اصلی­ترین و مهم­ترین الگوی حرکتی مجتمع­های زیستی محسوب می­شود؛ تاجائی که امروزه، برای توسعه آن، مدل­ها و الگوهای مختلفی چون جداسازی ترافیک، فضاهای محصور پیاده، منطقه یا خیابان مخصوص پیاده، خیابان پیاده محور، مرکز تجاری پیاده، خیابان خرید، معماری ترافیکی، آرام­سازی ترافیک، سبز راه و فراگذرها ارائه شده است. ...

متن کامل

بررسی و تحلیل نقش شهر جدید سهند در انتظام فضایی منطقه بزرگ شهری تبریز

  چکیده   شهرهای جدید در کشورهای مختلف برحسب ضرورت‌ها و کارکردهای‌ آنها احداث می‌شود و این سیاست می‌تواند از کشوری به کشور دیگر و حتی از منطقه‌ای در یک کشور به منطقه دیگر در همان کشور تفاوت داشته باشد و ضرورت یا عدم ضرورت آن متناسب با شرایط اقتصادی اجتماعی و فرهنگی مردم مشخص می‌شود. امروز، هدف از ایجاد شهرهای جدید، تحقق ایده سکونت‌گا‌ههای ایده آل یا مدینه فاضله نیست، بلکه تمرکززدایی از مراکز شه...

متن کامل

تحلیل فضایی و مکانیابی هتل‌ها در ساختار شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)

شهر تبریز در طول تاریخ با توجه به موقعیت جغرافیایی خود یکی از مراکز جاذب گردشگران اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فراغتی و ...، چه در حوزه داخلی و خارجی بوده است. به همین منظور، توجه به زیرساخت­های اقامتی یکی از ضرورت­های توسعه گردشگری در این شهر است. باوجود نقش محوری‌ای که موقعیت مکانی هتل‌ها در چشم‌اندازهای شهری و  نیز ساخت گردشگری شهری مدرن دارند، این بخش هم در مطالعات شهری و هم در مطالعات گردشگری...

متن کامل

تحلیل اجتماعی - فضایی در بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر سردشت

بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری از جمله چالش‌های مهم فراروی مدیریت شهری در کشور‌های در حال توسعه از جمله کشور ما است. فرسودگی فیزیکی – کالبدی و کارکردی و تبعات اجتماعی ناشی از آن در پاره ای از محلات شهری، به ویژه محلات مرکزی که به علت روند شتاب آلود شهرنشینی کشور مورد بی توجهی مدیریت شهری و برنامه ریزان در عصر نوگرایی قرار گرفته اند. محله سرچشمه واقع در مرکز شهر سردشت با 1132 نفر، به عنوان...

متن کامل

تبیین پویایی فضایی – کالبدی بخش مرکزی شهر رشت

امروزه بخش مرکزی شهر رشت در رقابت با دیگر هسته های شهریِ رشت، نه تنها در حال از دست دادن غلبه و تسلط انحصاری خود بر کل فضای این شهر است، بلکه همچنین با مسائل و چالش های محلیِ بسیاری در درون خود روبرو شده است. برآیند چنین فرایندها و دگرگونی‌های منفی، ظهور یک مسئله مهم و بنیادین در بخش مرکزی شهر رشت، یعنی تمرکززدایی و تجزیه انواع سرمایه‌های فضایی، انسانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بخش مرکز...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  349- 374

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023