تحلیل شبکۀ اجتماعی ذینفعان محلی در حکمرانی منابع آب (منطقۀ مورد مطالعه‌: حوزۀ آبخیز خرو علیا – شهرستان نیشابور)

نویسندگان

  • علی گلکاریان استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
  • محبوبه سادات حسینی دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
چکیده مقاله:

مدیریت منابع آب یکی از حساس‌ترین و درعین‌حال پیچیده‌ترین اشکال مدیریت منابع است و از طرفی حکمرانی منابع آب به‌عنوان ارزشمندترین منبع طبیعی حوزه‌های آبخیز با دخیل نمودن بهره‌برداران محلی جهت مدیریت مشارکتی منابع آب یکی از ضروریات برنامۀ امنیت آب محسوب می‌شود. بر این اساس به تحلیل شبکۀ اجتماعی به‌منزلۀ یک رویکرد در تحلیل روابط ذینفعان محلی به‌منظور مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکۀ ذی‌نفعان محلی با استفاده از تحلیل شبکۀ اجتماعی در سامان عرفی خرو علیا در شهرستان نیشابور است. این کار بر اساس پیوندهای اعتماد و مشارکت و با استفاده از شاخص‌های کمی و ریاضی سطح کلان شبکه (تراکم، تمرکز، دوسویگی پیوندها، انتقال‌پذیری پیوندها، میانگین فاصله ژئودزیک) صورت گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد میزان سرمایۀ اجتماعی بر اساس پیوندهای اعتماد و مشارکت قوی بوده و پایداری و تعادل شبکه در حد بالایی ارزیابی می‌گردد که نشان‌دهندۀ بالا بودن میزان اعتماد و مشارکت متقابل در میان ذی‌نفعان محلی است. همچنین میزان همبستگی بین دو پیوند اعتماد و مشارکت بر اساس شاخص QAP، 66 درصد و در حد متوسط رو به بالا است. نتایج شاخص میانگین فاصله ژئودزیک بر اساس پیوند اعتماد و مشارکت بیانگر سرعت گردش اعتماد و مشارکت در حد متوسط رو به بالا است. بر اساس نتایج می‌توان استدلال نمود بالا بودن میزان سرمایه اجتماعی و وجود اتحاد و یگانگی قابل‌قبول در میان افراد منجر به بالا رفتن سرعت گردش اعتماد و مشارکت در بین ذی‌نفعان شده و درنتیجه می‌توان رویکرد حکمرانی موفق منابع آب را با هزینه و زمان کمتری اجرایی نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد تحلیل شبکه در شناخت کنشگران کلیدی شبکۀ ذینفعان محلی در راستای استقرار مدیریت مشارکتی منابع طبیعی (منطقۀ مورد مطالعه: حوزۀ آبخیز سرایان، استان خراسان جنوبی)

مفهوم مدیریت مشارکتی امروزه به عنوان رویکردی کاربردی و نوین در مدیریت عرصه­های طبیعی مطرح می­گردد. این رویکرد ﻧﮕﺮشی ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻓﺮﺩﻱ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻲ ذینفعان ﺟﻬﺖ دستیابی به مدیریت پایدار و توانمندی جوامع محلی می­باشد. لذا شناسایی اثرگذارترین کنشگران در تصمیمات محلی گامی مهم در جهت تحقق این مهم است. هدف از این پژوهش تعیین قدرت­های اجتماعی و ذینفعان کلیدی در دو بازۀ زمانی قبل و بعد از اجرای یک پر...

متن کامل

تحلیل شبکه ذینفعان محلی و انسجام اجتماعی در مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز میان جنگل، شهرستان فسا)

انسان به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل موثر بر منابع آب، نقش مهم و تعیین کننده ای در پایداری این مجموعه ایفا می نماید. به طوری که رابطه انسان به عنوان ذینفع با اکوسیستم طبیعی بایستی در راس سیاستگذاری ها و مدیریت جامع منابع آب قرار گیرد. براین اساس لازمه مدیریت موفق منابع آب، تغییر رویکرد به سمت مدیریت مشارکتی میباشد. از جمله تئوری های مهم اجتماعی در ارتباط با مدیریت منابع طبیعی و بخصوص منابع آب،...

متن کامل

پایش اجتماعی شبکة ذی‌نفعان در حکمرانی محلی منابع آب (منطقة مورد مطالعه: حوضة آبخیز رزین، شهرستان کرمانشاه)

در مدیریت منابع آب یکی از رویکردهای مهم‌ِ مشارکتی حکمرانی محلی آب است. به همین جهت پایش اجتماعی روابط ذی‌نفعان محلی برای برنامه‌ریزی و مدیریت منابع و دستیابی به حکمرانی خوب آب در سطح محلی الزامی است. بر این اساس، به تحلیل شبکة اجتماعی، به منزلة یک رویکرد، در تحلیل روابط ذی‌نفعان محلی به منظورِ مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکة ذی‌نفعان محلی با استفاده از تحلی...

متن کامل

پایش اجتماعی شبکة ذی نفعان در حکمرانی محلی منابع آب (منطقة مورد مطالعه: حوضة آبخیز رزین، شهرستان کرمانشاه)

در مدیریت منابع آب یکی از رویکردهای مهم ِ مشارکتی حکمرانی محلی آب است. به همین جهت پایش اجتماعی روابط ذی نفعان محلی برای برنامه ریزی و مدیریت منابع و دستیابی به حکمرانی خوب آب در سطح محلی الزامی است. بر این اساس، به تحلیل شبکة اجتماعی، به منزلة یک رویکرد، در تحلیل روابط ذی نفعان محلی به منظورِ مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکة ذی نفعان محلی با استفاده از تحلی...

متن کامل

تحلیل شبکه ذینفعان محلی و سرمایه اجتماعی در راستای مدیریت مشارکتی منابع آب (منطقه مورد مطالعه : حوزه آبخیز رزین، شهرستان کرمانشاه)

با توجه به اهمیت آب و نیاز به مدیریت مشارکتی منابع آب به عنوان یکی از اساسیترین راهکارها در راستای دستیابی به مدیریت پایدار منابع آب، در سال‌های اخیر کاربرد رویکرد تحلیل شبکه‌های اجتماعی به عنوان راهکاری نوین مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق، تحلیل ساختاری روابط اجتماعی بین ذینفعان محلی آب در سامان عرفی روستای بولان واقع در حوزه آبخیز رزین شهرستان کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفته است. روش...

متن کامل

تحلیل شبکه اجتماعی ذینفعان محلی در برنامه عمل مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه ی موردی: رودخانه جاجرود در حوزه آبخیز لتیان- روستای دربندسر)

  مدیریت منابع آب، یکی از حساس­ترین و در عین حال پیچیده­ترین اشکال مدیریت منابع و تولید است و از طرفی تصدی­گری منابع آب  به عنوان ارزشمندترین منبع طبیعی حوزه­های آبخیز با  دخیل نمودن بهره برداران  محلی منابع آب، جهت مدیریت مشارکتی منابع آب یکی از ضروریات برنامه امنیت آب محسوب می­شود. روش تحلیل شبکه اجتماعی دارای قابلیت­های زیادی جهت ساماندهی مدیریت مشارکتی  منابع آب در حوزه­های آبخیز دارد....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 72  شماره 3

صفحات  683- 698

تاریخ انتشار 2019-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023