تحلیل شبکه و سرمایۀ اجتماعی درون گروهی در مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعۀ موردی: روستای صدرآباد، حوزۀ آبخیز ندوشن یزد)

نویسندگان

  • ایمان اسلامی استادیار گروه مرتعداری، دانشکدۀ منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.
  • حسین سروی صدرآباد فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد.
چکیده مقاله:

آب یکی از منابع مهم در توسعه کشورها و یکی از بزرگترین چالش‌های قرن حاضر بشریت است که می‌تواند سرمنشأ بسیاری از تحولات مثبت و منفی جهان قرار گیرد. تحقیقات صورت گرفته نشان از آن دارد که بهبود مدیریت حفاظت، بهره‌برداری و توزیع منابع آب با کاهش تصدی‌گری دولت و مشارکت ذینفعان و جوامع محلی از طریق مدیریت مشارکتی امکان‌پذیر است. بر این اساس، تحلیل شبکۀ اجتماعی، به منزلۀ یک رویکرد در تحلیل روابط ذینفعان محلی به منظور مدیریت پایدار منابع آب توجه شده است. هدف از این پژوهش پایش اجتماعی شبکۀ ذینفعان محلی با استفاده از تحلیل شبکۀ اجتماعی در سامان عرفی صدرآباد در حوزۀ آبخیز ندوشن یزد است. این کار بر اساس دو پیوند اعتماد و مشارکت و با استفاده از شاخص‌های سطح کلان و میانی صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که میزان انسجام و سرمایۀ اجتماعی متوسط است و پایداری و تعادل شبکه نیز در حد زیاد، ارزیابی می‌شود که نشان دهندۀ بالا بودن میزان انتقال یافتگی در پیوندهای اعتماد و مشارکت می‌باشد. همچنین میزان همبستگی بین دو پیوند اعتماد و مشارکت، بر اساس شاخص QAP، ۶۴ درصد و در حد زیاد و مناسب می‌باشد. نتایج شاخص میانگین فاصلۀ ژئودزیک نیز بر اساس دو پیوند اعتماد و مشارکت در حد بهینه و قابل قبول می‌باشد که نشان دهندۀ سرعت مناسب گردش اطلاعات خواهد بود. شبکۀ مدیریت آب در صدرآباد پتانسیل انسجام و سرمایۀ اجتماعی بیشتر را دارد، که پیش نیاز آن، بهره­گیری از وضعیت مناسب اعتماد در جهت افزایش مشارکت است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل شبکه اجتماعی ؛ قدرت اجتماعی و کنشکران کلیدی در برنامه عمل مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه ی موردی: رودخانه جاجرود، حوزه آبخیز لتیان-روستای دربندسر)

جامع نگری در مدیریت آب، به معنای توجه به مسائل اقتصادی، زیست محیطی، فنی و اجتماعی، در عین تضمین پایداری منابع آب برای نسل های آتی می‌باشد. مدیریت جامع منابع آب با بکارگیری رویکرد مشارکتی و مشارکت دادن کلیه ذینفعان، مسایلی را نیز پیش پای مدیران، تصمیم گیران و سیاست گذاران قرار می دهد که حل آنها مستلزم نگرش جامع و سیستمی به مسایل می باشد. با توجه به اینکه تشخیص کنشگران یا افراد کلیدی یکی از الزام...

متن کامل

تحلیل شبکه ذینفعان محلی و انسجام اجتماعی در مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز میان جنگل، شهرستان فسا)

انسان به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل موثر بر منابع آب، نقش مهم و تعیین کننده ای در پایداری این مجموعه ایفا می نماید. به طوری که رابطه انسان به عنوان ذینفع با اکوسیستم طبیعی بایستی در راس سیاستگذاری ها و مدیریت جامع منابع آب قرار گیرد. براین اساس لازمه مدیریت موفق منابع آب، تغییر رویکرد به سمت مدیریت مشارکتی میباشد. از جمله تئوری های مهم اجتماعی در ارتباط با مدیریت منابع طبیعی و بخصوص منابع آب،...

متن کامل

تحلیل شبکه اجتماعی ذینفعان محلی در برنامه عمل مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه ی موردی: رودخانه جاجرود در حوزه آبخیز لتیان- روستای دربندسر)

  مدیریت منابع آب، یکی از حساس­ترین و در عین حال پیچیده­ترین اشکال مدیریت منابع و تولید است و از طرفی تصدی­گری منابع آب  به عنوان ارزشمندترین منبع طبیعی حوزه­های آبخیز با  دخیل نمودن بهره برداران  محلی منابع آب، جهت مدیریت مشارکتی منابع آب یکی از ضروریات برنامه امنیت آب محسوب می­شود. روش تحلیل شبکه اجتماعی دارای قابلیت­های زیادی جهت ساماندهی مدیریت مشارکتی  منابع آب در حوزه­های آبخیز دارد....

متن کامل

کاربرد روش تحلیل شبکه اجتماعی در ظرفیت سنجی ذی‌نفعان محلی برای استقرار مدیریت مشارکتی منابع آب (منطقه مورد مطالعه: روستای سراب شاه‌حسین، حوضه آبخیز رزین، کرمانشاه)

افزایش تقاضا در منابع آب سبب به وجود آمدن چالش‌هایی در رابطه با افزایش تنش‌های آبی، تشدید درگیری و عدم مشارکت و همکاری در بین ذی‌نفعان مختلف گردیده است. لذا سنجش اجتماعی روابط ذی‌نفعان محلی بر اساس روش تحلیل شبکه‌ای، جهت شناخت چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار منابع آب الزامی است. در این تحقیق سرمایه اجتماعی ذی‌نفعان محلی روستای سراب‌ شاه‌حسین در حوضه آبخیز رزین کرمانشاه با...

متن کامل

پایش اجتماعی؛ تحلیل شبکه و سرمایۀ اجتماعی در مدیریت پایدار منابع جنگلی (منطقۀ تحقیق: روستای کُدیر بخش کُجور استان مازندران)

مدیریت جنگل­ها به­‌عنوان یکی از منابع مهم تولید، بسیار لازم و حیاتی است. در تصدی‌گری منابع جنگلی به­‌عنوان یکی از ارزشمندترین منبع طبیعی جهان، دخیل کردن بهره‌برداران محلی از این منبع، برای مدیریت مشارکتی جنگل­‌ها از ضروریاتی است که در برنامۀ عمل مدیریت این عرصه­‌های طبیعی باید به آن توجه شود. بنابراین تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک برنامۀ صحیح مدیریتی در جنگل­ها برپایۀ ارزیابی مشارکت‌های مردمی...

متن کامل

تحلیل شبکه اجتماعی از مدیریت مشارکتی و سرمایه اجتماعی در میان بهره‌برداران دام در استان یزد

این پژوهش به سنجش آن قسمت از سرمایه ­اجتماعی شناختی که به ارزش­هایی چون مشارکت و انسجام اجتماعی مربوط می­شود پرداخته است. روش تحقیق بر اساس آنالیز تحلیل شبکه­ای انجام گرفته و این شبکه را کلیه بهره برداران محلی دام استان یزد تشکیل داده­اند. اطلاعات کیفی و کمی مورد نیاز تحقیق از طریق مصاحبه و پرسشنامه تحلیل شبکه­ای جمع‌آوری گردید. سپس از طریق نرم افزار‌های تحلیل شبکه یو.سی.آی نت و نت درا گراف ‌رو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 72  شماره 3

صفحات  739- 753

تاریخ انتشار 2019-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023