تحلیل شبکه سازمانی مؤثر بر خزش روستایی در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون همدان

نویسندگان

  • عباس سعیدی استاد، گروه جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران.
  • محمد مهدی ضیاء نوشین دانشجوی دکترا، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
  • مصطفی طالشی دانشیار، دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

زمین به عنوان یکی از منابع تولید روستایی نیازمند مدیریت خردمندانه و حفاظت است. یکی از پدیده‌های کالبدی در سکونتگاه‌های پیرامون فضاهای شهری، پدیده خزش روستایی است که منجر به تغییرکاربری زمین‌های کشاورزی و باغی به نفع دیگر کاربری‌ها می‌شود. عوامل مختلفی در بروز این پدیده تأثیرگذارند؛ یکی از مهم‌ترین آن‌ها عوامل و نیروهای سازمانی است. این پژوهش به دنبال شناخت پدیده خزش روستایی و تحلیل میزان مداخلات نقش‌آفرینان مدیریت زمین و شبکه‌های تأثیرگذار بر آن‌ها در عرصه‌های روستایی و پیرامون شهری است. محدوده پژوهش 24 سکونتگاه روستایی پیرامون شهر همدان است. برای شناسایی نظام شبکه موجود و روابط میان سازمان‌ها و ارگان‌های تأثیرگذار بر فرایند تغییر کاربری زمین از روش تحلیل شبکه استفاده شد. نتایج نشان داد نیمی از دست‌اندرکاران نهادی بیش از 5 نوع تضاد با دیگر نهادها دارند. یک‌سوم از پیوندهای شبکه در اختیار دست‌اندرکاران مرکزی و نهادهای کلیدی و سیاست‌گذارهای اصلی قرار دارد و بقیه نهادها در جریان تغییر کاربری، نقش منفعلانه، حاشیه‌ای و تسهیل‌کننده دارند. جذب سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاری در پیرامون شهر، کمبود زمین در محدوده شهر، تلاش برای ایجاد شغل و زمینه‌های کسب درآمد و تقاضای گسترده برای ایجاد واحدهای تک‌خانواری روند تغییر کاربری را شدت بخشیده است. لزوم توجه به منطقه شهری همدان و پیوندهای روستایی شهری و اتخاذ سیاست‌های تعاملی با تأکید بر صیانت از عرصه‌های سکونتگاهی می‌تواند به مدیریت خردمندانه اراضی منجر شود. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی فرایند خزش شهری و تأثیر آن در پسکرانه‌های روستایی پیرامون شهر مریوان

         گسترش ناموزون شهری پدیده‌ای است که در نیمه دوم قرن بیستم در اکثر کشورهای جهان اتفاق افتاده است. به طوری که نواحی کلان شهری با فشار در درون نواحی روستایی رشد کرده و سکونتگاه‌های روستایی مورد مهاجرت سریع قرار گرفته‌اند. به همین دلیل در پژوهش حاضر به واکاوی خزش شهری و تأثیر آن در پسکرانه‌های روستایی مجاور شهر مریوان پرداخته شده است.  این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی - پیم...

متن کامل

ملاحظات دفاع غیرعامل در سکونتگاههای روستایی

روستا به عنوان یکی از اولین هسته‌های یکجانشینی بشر از ابتدای تاریخ شناخته می‌شود که علیرغم گسترش شهرها کارکردهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خود را از دست نداده است اما با گسترش تهدیدات روستاها نیز یکی از هدفهای تهدید در جنبه‌های مختلف بوده و می‌باشد و حفظ و پایداری روستا یکی از الزامات اداره کشورها است. پایداری روستا می‌تواند چهار جنبه داشته باشد: پایداری در منابع طبیعی، پایداری سیاسی، پایداری اج...

متن کامل

تحلیل شاخص‌های مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری روستایی (پیمایشی پیرامون روستای گرمه)

روستای گرمه (واقع در شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان) روستایی کویری است و با توجه به محرومیت و دشواری اشتغال این روستا لازم است با استفاده از تمامی امکانات، توانایی‌ها و ظرفیت‌های موجود در جهت رفع محرومیت، بهبود وضعیت اشتغال و کسب درآمد و تقویت زیرساخت‌ها از راه‌های مختلف اقدام شود. توسعه صنعت گردشگری به‌عنوان صنعتی که با حوزه‌های مختلفی مانند اقتصاد، فرهنگ، محیط زیست، کشاورزی و خدمات در ...

متن کامل

تحلیل عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان روستایی

این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان روستایی استان همدان انجام شد، پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا شد. جامعۀ آماری پژوهش زنان روستایی کارآفرین استان همدان بودند که به تعداد 117 نفر به‌صورت سرشماری بررسی شدند. روایی ابزار پژوهش با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان بررسی شد و پایایی ابزار نیز با محاسبه میزان ضریب آلفای ک...

متن کامل

موانع شکل گیری شبکه منطقه ای در فرآیند دگرگونی کالبدی_فضایی سکونتگاههای روستایی مورد: سکونتگاههای ناحیه هشترود- چاراویماق(آذربایجان شرقی)

یکی از چالش های اساسی نظام برنامه ریزی فضای سرزمینی و بویژه فضاهای محلی_منطقه ای در ایران، ازهم گسیختگی عملکردی سکونتگاههای شهری و روستایی و درپی آن نابسامانی ساختاری _کارکردی نظام سکونتگاهی است.یکی از رویکردهای کارآمد در تعدیل ازهم گسیختگی و تعادل بخشی به منظور الگوی متوازن و پایدار، الگوی شبکه منطقه ای است. در این ارتباط برخی از نظام های سکونتگاهی در مراحل آغازین شکل گیری و برخی دچار آسیب های...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 3

صفحات  454- 469

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023