تحلیل سامانه‎ای شکستگی‎های سازند گرو در تاقدیس کبیرکوه، تأثیر چرخش صفحه تازی بر آرایش شکستگی‎ها

نویسندگان

  • اسعد پیره کارشناس ارشد، گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
  • سید احمد علوی دانشیار، گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
  • علی شبان کارشناسی ارشد، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران.
  • محمدرضا قاسمی استادیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

در کمربند چین‌خورده زاگرس، بخش مهمی از سنگ‌های منشأ در نئوکومین نهشته شده‌اند؛ در زیرپهنه لرستان، پایین‌ترین بخش سازند گرو سامانه نفتی کرتاسه پیشین را تغذیه می‌کند. این سنگ‎های منشأ به‎طور گسترده در زیرپهنه لرستان و شمال باختری فروافتادگی دزفول گسترش یافته‎اند. تاقدیس کبیرکوه یکی از ساختارهای مهم زیرپهنه لرستان است که با طول بیش از 200 کیلومتر، رخنمون سازند گرو را در خود جای داده است. سامانه‎‌های شکستگی طبیعی مهم‎ترین فراهم‎کننده تراوایی و گاه روزنگی در بسیاری از مخزن‎های کربناتی هستند و در مهاجرت اولیه هیدروکربن‎ها از سنگ منشأ به سنگ مخزن اهمیت دارند. این پژوهش داده‎های صحرایی در زمینه میزان تراکم دسته‎های شکستگی و انواع آنها در برونزد سـازند گرو و بخشی از سازند سروک در تاقدیس کبیرکوه گردآوری و تحلیل شد. تحلیل این داده‎ها 8 دسته شکستگی را آشکار ساختند: 1) 2 دسته شکستگی عرضی با راستای  NNE-SSW (دسته‎های A و B)، 2) 2 دسته شکستگی طولی با راستای ESE-WNW (دسته‎‌های C و D)، 3) دو دسته شکستگی مایل با راستاهای NNW-SSE و  NE-SW(دسته‎‌های E و F) و              4) 2 دسته شکستگی مایل دیگر با راستاهای ENE-WSW و SE-NW (دسته‎‌های G و H). شکستگی‎‌های عرضی به همراه استیلولیت‎‌های عمود بر آنها، شکستگی‎‌های با سن کرتاسه پیشین تا پیش از میوسن پسین هستند در حالی که دسته شکستگی‎‌های طولی و مایل از پس از میوسن پسین تشکیل شده‌اند. شماری از شکستگی‎‌های عرضی، پرشدگی با کلسیت را نشان می‏دهند. پیشنهاد می‎شود دو گامه چرخش پادساعت‎گرد در سامانه تنش مؤثر در تشکیل شکستگی‎‌ها وجود داشته است؛ 1) سامانه تنش مؤثر در تشکیل شکستگی‎‌های بدون پرشدگی نسبت به شکستگی‎‌های دارای پرشدگی در سوی پادساعت‎گرد چرخش داشته است. 2) سامانه تنشی مؤثر در شکل‎گیری دسته‎‌های شکستگی مایل (دسته‎‌های E و F)، نسبت به سامانه تنشی مؤثر در شکل‎گیری شکستگی‎‌های باز (دسته‎‌های A و B) و استیلولیت‎‌ها در سوی پادساعت‎گرد چرخش داشته است. این چرخش‎های میدان تنش احتمالاً بر اثر چرخش صفحه تازی در هنگام همگرایی به اوراسیا روی داده‌اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ثبت رخداد غیر‌هوازی اقیانوسی ابتدای آپتین بر اساس نانوفسیل‌های آهکی در سازند گرو (تاقدیس کبیرکوه)، غرب ایران

به منظور بررسی رخداد غیر‌هوازی ابتدای آپتین، نانوفسیل‌‌های آهکی در رسوبات بارمین پسین -آپتین پیشین سازند گرو واقع در یال جنوب غربی تاقدیس کبیرکوه در برش قلعه دره از نقطه نظر پالئواکولوژی مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار گرفت. بررسی نانوفسیل­های آهکی در این برش منجر به تشخیص 90 گونه متعلق به 43 جنس از 15 خانواده شد که از جمله جنس و گونه‌های شاخص می­توان به اولین حضور گونه‌های Hayesites <em...

متن کامل

بررسی زیست‌چینه‌نگاری نانوفسیل‌های آهکی رسوبات والانژینین-هاتریوین در قسمتهای تحتانی سازند گرو، برش آرکواز (تاقدیس کبیرکوه، جنوب‌شرق ایلام)

چکیده در این مطالعه 212 متر تحتانی سازند گرو در یال جنوب‌غربی تاقدیس کبیرکوه از نقطه نظر نانوفسیلهای آهکی مورد بررسی قرار گرفت. لیتولوژی غالب محدوده مورد مطالعه مارن، سنگ آهک مارنی، شیل سیاه و سنگ آهک می‌باشد. بررسی نانوفسیلهای آهکی در این قسمت منجر به تشخیص 67 گونه متعلق به 33 جنس و 13 خانواده شد. حوادث نانوفسیلی ثبت شده از قاعده به سمت راس برش به ترتیب عبارتند از اولین حضور گونه Calcica...

متن کامل

ژئوشیمی و پتروگرافی سازند گرو (نئوکومین-آپسین) در برش نمونه (کبیرکوه، استان ایلام)

   به منظور تعیین انواع کمربندهای رخساره‌ای، محیط رسوبی، ترکیب کانی‌شناسی اولیه، دمای قدیمه و محیط دیاژنزی سازند گرو، 624 متر از این سازند در برش نمونه (واقع در یال جنوب غربی کبیرکوه) متعلق به نئوکومین-آپسین مورد مطالعات ژئوشیمی و پتروگرافی قرار گرفته است. در این برش مرز زیرین سازند گرو رخنمون ندارد ولی در چاه شماره 1 کبیرکوه، مرز زیرین این سازند با سازند تبخیری گوتنیا گزارش شده است. بر روی ای...

متن کامل

ارزیابی ژئوشیمیایی سازند گرو در طاقدیس‌های انجیر و کبیرکوه در جنوب غرب ناحیه لرستان

گسترش سنگ آهک‌های آرژیلی و شیل‌های سیاه رنگ غنی از مواد آلی در بازه زمانی بریازین تا تورونین (کرتاسه زیرین) در بخش‌های مختلفی از دنیا به‌عنوان سنگ منشا بسیاری از مخازن نفت و گاز گزارش شده است. در ایران نیز براساس گزارش‌های زمین‌شناسی و ژئوشیمیایی سازند گرو در این بازه زمانی در مناطق غرب کشور به‌ویژه در منطقه لرستان به‌عنوان سنگ منشأ مطرح شده است، لیکن در این گزارش‌ها، اطلاعات منسجمی از نتایج آن...

متن کامل

ارزیابی ژئوشیمیایی سازند گرو در طاقدیس های انجیر و کبیرکوه در جنوب غرب ناحیه لرستان

گسترش سنگ آهک های آرژیلی و شیل های سیاه رنگ غنی از مواد آلی در بازه زمانی بریازین تا تورونین (کرتاسه زیرین) در بخش های مختلفی از دنیا به عنوان سنگ منشا بسیاری از مخازن نفت و گاز گزارش شده است. در ایران نیز براساس گزارش های زمین شناسی و ژئوشیمیایی سازند گرو در این بازه زمانی در مناطق غرب کشور به ویژه در منطقه لرستان به عنوان سنگ منشأ مطرح شده است، لیکن در این گزارش ها، اطلاعات منسجمی از نتایج آن...

متن کامل

زیست‌چینه‌نگاری سازند پابده بر مبنای نانوفسیل‌های آهکی در تاقدیس گورپی

در این مطالعه سازند پابده در برش‌های نمونه، تنگ حتی و یال شمالی از تاقدیس گورپی واقع در حوضه رسوبی زاگرس، با استفاده از نانوفسیل‌های آهکی مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه اسلایدهای تهیه شده از 1508 نمونه برداشت شده منجر به شناسایی و ثبت 256 گونه متعلق به 59 جنس از 22 خانواده شد که بر پایه پراکندگی آنها رده‌بندی زیست‌چینه‌نگاری توالی‌های یادشده ممکن شد. نتایج حاصل نشان از آن دارد که بر پایه الگ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 90

صفحات  105- 116

تاریخ انتشار 2014-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023