تحلیل ساختار روایی داستان خسرو و شیرین نظامی
نویسندگان
چکیده مقاله:
چند مسئله در داستان خسرو و شیرین، نظیر نحوۀ رسیدن و آشنا شدن این دو شخص، سرانجام غمانگیز آنها، بهرغم ظاهر پرنشاط رمانسهای فارسی و میزان کنش شیرین در روایت نظامی درخور توجه است. بدین سبب، برای دریافت چگونگی شکلگیری داستان و فرجام غمانگیز شخصیتهای مهم آن به بررسی و تحلیل ساختار روایت نظامی از داستان خسرو و شیرین پرداختهایم. روایت خسرو و شیرین با یک پیرفت کامل آغاز میشود. با اتمام این پیرفت، دو پیرفت اصلی شکل میگیرد که یکی کنشگری خسرو در به دست آوردن چهار مطلوب ارزشمند «شیرین، تخت سلطنت، شبدیز و باربد» و دیگری کنشگری شیرین در به دست آوردن خسرو است. پیرفتهای روایت چرخههای ثابتی از تغییر وضعیت از پایدار به ناپایدار هستند که کنشها و واکنشهای نیروهای یاریگر و مقابلهگر در دگرگونی وضعیت آنها نقشی اساسی دارند. هر پیرفت با دگرگون شدن از وضعیت متعادل به نامتعادل آغاز میشود و با امکان دگرگونی و در نهایت، دگرگونی پایان میپذیرد. این دگرگونیهای مطلوب در پایان روایت از دست میروند و نشانی از وصال دائمی در هیچ کدام از آنها دیده نمیشود.
منابع مشابه
تحلیل عناصر داستان در منظومه های خسرو و شیرین نظامی و شیرین و خسرو هاتفی
نظامی گنجوی، در پایان قرن ششم نظم داستان های بزمی و غنایی را به نهایت کمال رسانیده است. بعد از او شاعران زیادی سعی کردند تا با نوشتن نظیره هایی در برابر منظومه های او، مهارت های خود را به نمایش بگذارند؛ که یکی از آنها هاتفی است، امّا هیچ یک از آنها به جایگاه والای نظامی نرسیده است. در این پژوهش سعی بر آن بوده است تا با تجزیه و تحلیل عناصر سازندة داستان در دو منظومة «خسرو و شیرین» نظامی و «شی...
متن کاملتحلیل بنمایههای عرفانی داستان «خسرو و شیرین» نظامی
چکیده: منظومۀ عاشقانۀ «خسرو و شیرین» اثر حکیم نظامی گنجوی را نمیتوان اثری صرفاً عاشقانه با لذات جسمانی دانست. بررسی کلّ منظومه نشان میدهد که نظامی در زیر پوسته و ظاهر داستان، به جهان معنا نظر داشته و عشق الهی را در عرصۀ داستان متجلی ساخته است. در تحلیل عارفانه، شیرین مقام عاشق و معشوق حقیقی هر دو را به دوش میکشد که بُعد زمینی وجودش در شخصیتِ شکر و بُعد روحانیش در شخصیت فرهاد جلوه میکند. در این ...
متن کاملنقد تطبیقی "ساختار روایی" خسرو و شیرین نظامی و مثنوی پدماوت
ادبیات تطبیقی دانشی است که با یافتن وجوه مشترک به بررسی احتمال تاثیرگذاری و تأثیرپذیری دو یا چند اثر ادبی که به قلمروهای ملی ادبی متفاوت تعلق دارند، و نیز تحلیل و آشکارداشت چند و چون این تأثیر و تأثر، میپردازد. این تطبیقها معمولا در بستر دو زبان صورت میگیرد اما متغیرهای دیگری همچون زمان و زمینههای فرهنگی و اجتماعی خلق آثار، تفاوت در شیوههای زیستی و جغرافیای فرهنگی را نیز دربرمیگیرد. در پ...
متن کاملالگوی پوشش در داستان خسرو و شیرین نظامی
توصیف مختصات ظاهری شخصیت داستانی یکی از عناصر اصلی شخصیتپردازی است که شامل وصف چهره، اندام، پوشش و حرکت میشود. از این بین عنصر پوشش در داستانهای نظامی گنجوی، از عناصر برجستهای است که علاوه بر پرداخت زیبایی شخصیت، از لحاظ جمالشناسی نیز قابل بررسی و تأمل است. اصل پوشیدگی در زمان تاریخی وقوع داستان (دوران ساسانی) معادل پرهیزکاری است و در زمان بازآفرینی داستان نیز به دلایل مذهبی و فرهنگی، پوشی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 2
صفحات 17- 35
تاریخ انتشار 2020-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023