تحلیل ریسک سامانه‌های اصلی انتقال و تحویل آب کشاورزی با روش درخت خطا در کانال اصلی غربی شبکه دز

نویسندگان

  • عباس روزبهانی استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی- پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران
  • مرتضی بابایی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران.
چکیده مقاله:

شناسایی دقیق مشکلات و خطرات سامانه­های اصلی انتقال و تحویل آب کشاورزی و بررسی میزان اثرپذیری شکست سامانه می­تواند در بهبود عملکرد بهره­برداری آن­ها موثر باشد. از این رو، تحلیل ریسک سامانه­های مذکور برای افزایش اطمینان‌پذیری آن در مقابل خطرات پیش­رو ضرورت می‌یابد. در شبکه­های آبیاری، مطلوبیت عملکرد سامانه اصلی انتقال و تحویل آب در گرو تحویل آب کافی، به­اندازه و عادلانه به تمام آبگیرهای درجه دو واقع در مسیر اصلی کانال آبیاری می­باشد. بنابراین، پژوهش حاضر برای اولین بار به منظور ارایه ساختار منحصر به فردی برای تحلیل ریسک کفایت، عدالت و راندمان تحویل آب در این سامانه­ها اجرا شد. به این ترتیب با استفاده از تکنیک تحلیل ریسک «درخت خطا» بحران یا رویداد نامطلوب«عدم مطلوبیت تأمین و تحویل» تعیین شد. سپس عوامل منجر به وقوع آن شامل مخاطرات طبیعی، و تهدیدهای انسانی و عملکردی شناسایی شد و در قالب رویدادهای پایه و میانی در ساختار درخت خطا جای گرفتند. پس از تعیین کانال اصلی آبیاری دز غربی به عنوان سامانه مورد مطالعه؛ طی مصاحبه از مجموعه مدیریت، پرسنل بهره‌برداری و مدیران شبکه آبیاری ناحیه شمال خوزستان پرسشنامه‌ای تکمیل گردید و مقادیر احتمال شکست رویدادهای پایه به صورت کیفی و بیانی دریافت شد. سپس درخت خطای سامانه تحلیل و احتمال شکست رویدادهای فرعی و به دنبال آن رویداد رأس مشخص گردید. طبق نتایج تحقیق احتمال شکست محاسبه شده برای رویداد رأس نزدیک به 30% حاصل شد. به دنبال این احتمال بالای شکست، رتبه‌بندی سهم رویدادهای پایه در وقوع رویدادهای فرعی و در نتیجه رویداد رأس انجام شد. بر اساس نتایج، پنج رویداد مهمتر شامل «بروز اشکال در تأمین بودجه فرآیند نگهداری»، «عدم انعطاف‌پذیری عملیات بهره‌برداری»، «نبود نظام همگن بهره‌برداری» «فعال نبودن مراکز فرهنگی آموزشی استان»، و «بهره‌برداری نادقیق از سازه آبگیر» می‌باشند که شاخص بیرنبام برای هریک از آنها از 055/0 تا 097/0 متغیر بود. رتبه بندی رویدادهای موثر بر زیرشاخه های کفایت، عدالت و راندمان نیز به صورت مجزا و با نتایج مشابه انجام شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توزیع و تحویل بهینه آب در کانال اصلی آبیاری از نظر اقتصادی در شرایط کم آبی

در این تحقیق رویکرد جدید بهره‌برداری اقتصادی شبکه‌های آبیاری در شرایط کم آبی و بر پایه حداکثرسازی سود حاصل از فعالیت‌های کشاورزی و ارزش اقتصادی هر مترمکعب آب تحویلی ارایه شده است. برای این منظور، از تلفیق مدل اقتصادى برنامه‌ریزی اثباتی، به‌منظور تعیین ارزش اقتصادی آب، و مدل بهره‌برداری پیش‌بین، جهت تحویل آب به واحدهای زراعی درجه دو استفاده شده است. مدل اقتصادی بر پایه پتانسیل‌های موجود اقتصاد ک...

متن کامل

تحلیل ریسک سامانه اصلی انتقال آب در شبکه‌های آبیاری با رویکرد سلسله مراتبی فازی

سابقه تحقیق و هدف: اتخاذ تصمیم مناسب و ارائه راهکارهای بهبود عملکرد شبکه‌های آبیاری نیازمند شناخت توانایی‌ها و نقاط ضعف اجزا آن می‌باشد. این تحقیق در ابتدا به شناسایی خطرات و تهدیدهای طبیعی، انسان‌ساز و عملکردی پیش روی سامانه اصلی انتقال آب در شبکه‌های آبیاری پرداخته و سپس با ارائه یک چارچوب سیستماتیک اقدام به تحلیل ریسک سامانه مذکور کرده است. روش تحلیل ریسک کاربرد گسترده در ساختارهای مشابه مان...

متن کامل

توسعۀ شاخص ریسک منابع آب با روش تحلیل درخت خطا (مطالعۀ موردی: حوضۀ دریاچۀ ارومیه)

پیامدهای منفی از بین‏ رفتن منابع آب برای حیات انسان و دیگر گونه‏های زیستی موجب شده تا بررسی اطمینان‏پذیری حوضه‏های آبریز برای تأمین این نیاز اساسی ضرورت یابد. از این رو، در پژوهش حاضر برای نخستین‏بار روش تحلیل ریسک برای شناسایی نقاط آسیب‏پذیر و ارائۀ یک شاخص جامع در مقیاس حوضۀ آبریز به کار گرفته شد. به این ترتیب، با استفاده از روش تحلیل ریسک درخت خطا رویداد نامطلوب حوضه تعیین شد. سپس، عوامل منج...

متن کامل

ارزیابی ریسک طرح‌های توسعۀ منابع آب با روش تحلیل درخت خطا (مطالعۀ موردی: ناحیۀ 4 مکران و بندرعباس)

امروزه پراکنش نامناسب بارش وکاهش نزولات جوی، به علاوۀ افزایش جمعیت و به تبع آن، افزایش مصرف و تقاضای آب، جامعه را به استفاده از طرح‌های توسعۀ منابع آب سوق داده است. همچنین، یکی از اهداف بلندمدت راهبردی آب کشور، برقرار کردن تعادل بین میزان تقاضای آب و منابع آب موجود با توجه به شاخص‏های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی است. از این‌رو، تحلیل ریسک طرح‌های توسعۀ منابع آب با توجه به شاخص‏های توسعۀ پایدا...

متن کامل

کاربرد الگوریتم کنترل کلاسیک PID در تنظیم سطح آب کانال اصلی شبکه آبیاری البرز

یکی از اهداف اصلی احداث شبکه­های آبیاری، انتقال و توزیع آب موردنیاز در بخش کشاورزی است. در این پژوهش از کنترل­گر کلاسیک PID برای تنظیم سطح آب به­منظور بهبود بهره­برداری از کانال اصلی شبکۀ آبیاری البرز استفاده شده­است. به ­این منظور کنترل­گر کلاسیک PID در دو جهت کنترل از بالادست و کنترل از پایین­دست در م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 31.4  شماره 4

صفحات  655- 668

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023