تحلیل روند خشک‌شدن دریاچه ارومیه و مهم‌ترین تأثیرات آن بر سکونتگاه‌های پیرامونی

نویسندگان

  • باقر فتوحی مهربانی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
  • سعید پوراکرمی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
  • محمد پوراکرمی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
  • وحید بارانی پسیان استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

روند خشک‌شدن دریاچه ارومیه، زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮوز بحران‌های زیست‌محیطی، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی را در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻤﺎل ﻏﺮب ﮐﺸﻮر ﻓﺮاهم کرده اﺳﺖ. هدف این پژوهش، بررسی تفصیلی روند خشک‌شدن دریاچه ارومیه و مهم‌ترین پیامدهای ناشی از آن است. این پژوهش از نوع توصیفی‌تحلیلی است. داده‌ها با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و پیمایشی جمع‌آوری شده است. به این منظور با استفاده از تصاویر ماهواره لندست، روند خشک‌شدن دریاچه ارومیه طی سال‌های 2000 تا 2015 بررسی شد. در مرحله بعد مهم‌ترین تأثیرات خشک‌شدن دریاچه ارومیه بر سکونتگاه‌های پیرامونی با استفاده از مدل ترکیبی دیمتل و فرآیند تحلیل شبکه بررسی شد. نتایج پژوهش بیانگر کاهش شدید آب دریاچه طی سال‌های 2000 تا 2015 است. بر اساس یافته‌ها، معیار زیست‌محیطی با ضریب اهمیت نسبی 49/0، زیرمعیارهای طوفان‌ها و ریزگردهای نمکی با ضریب اهمیت نسبی 1782/0، بیابان‌زایی و توسعه آن به نواحی پیرامون با ضریب اهمیت نسبی 1236/0، قوم‌گرایی و درگیری‌های قومی با ضریب اهمیت نسبی 0884/0، تشدید نوسانات اقلیمی و تغییر در زمان‌بندی فصول با ضریب اهمیت نسبی 0767/0 و از بین رفتن اراضی کشاورزی و حاصلخیزی خاک با ضریب اهمیت نسبی 0720/0، مهم‌ترین پیامدهای خشک‌شدن دریاچه ارومیه هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شبیه سازی عددی نقش دریاچه ارومیه در ماهیت اقلیمی منطقه پیرامونی آن

   از عوامل کنترل کننده فراسنج­های  جوی، پوشش سطحی است که از پیامدهای تغییر در آن، ایجاد تغییر در ماهیت اقلیمی یک منطقه است. از مصداق­های  تغییر در پوشش سطحی در ایران، تغییر سطح آب دریاچه ارومیه و خشک شدن بخش­های  وسیعی از آن است. هدف از این مطالعه آشکار­سازی اثرات خشک شدن دریاچه ارومیه در فراسنج­های  جوی دما، بارش در شمال غربی کشور است. بدین منظور در این مطالعه دو طرحواره مطرح گردید که او...

متن کامل

بررسی نقش ادراک خطر خشک‌ شدن دریاچه ارومیه در تغییر الگوهای رفتاری روستائیان پیرامونی

ریسک ادراکی روستائیان در برابر خشک‌سالی را می­توان قضاوت ذهنی آنان در مورد درجه خطرآفرینی خشک‌سالی و تغییر رفتارهای غیر سازنده آنان دانست. خشک شدن دریاچه ارومیه به دلیل اثرات مخربی که بر جوامع روستایی دارد نیازمند شناخت رفتارها و واکنش­های روستائیان است تا بتوان حساسیت آن‌ها را نسبت به خشک‌سالی برانگیخت. هدف این پژوهش بررسی نقش ادراک ریسک خشک‌سالی دریاچه ارومیه در تغییر رفتارهای روستائیان است. ...

متن کامل

مقایسه روند تغییرات کمی و کیفی آب دریاچه ارومیه با تأکید بر اطلاعات کرانه جنوب شرقی آن

تراز آب دریاچه ارومیه از حدود بیست سال پیش، با افت شدیدی رو‌ به رو شده است. به همراه تغییرات کمی، کیفیت آب دریاچه نیز تغییرات زیادی یافته است. در این نوشتار تلاش شده است تا با شناخت رابطه میان کیفیت و کمیت آب، شناخت بیشتری از روند تغییرات کمی دریاچه در گذشته زمین­شناسی آن به دست آید تا بر این اساس، عوامل مؤثر و نقش آنها در خشک شدن دریاچه با دقت بیشتری شناسایی شود. پیرو این شناخت می‌توان برنامه‌...

متن کامل

ارزیابی اثر تغییرات بارش و دما بر روند جریان رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه

تحلیل روند، یکی از روشهای مناسب به‌منظور ارزیابی شرایط هیدروکلیماتولوژیکی در حوضه‌های آبریز است که به‌صورت متداول برای بررسی تغییرات یک متغیر در طول زمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر چند در شرایط واقعی، بسیاری از پدیده‌های هیدرولوژیکی نظیر جریان رودخانه‌ها، متأثر از عوامل اقلیمی و محیطی هستند که این وابستگی‌ها عمدتاً در تحلیلهای معمول روند مورد توجه قرار نمی‌گیرد. هدف تحقیق حاضر، بررسی روند تغی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 3

صفحات  438- 453

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023