تحلیل روند تغییرات مورفولوژیکی الگوی آبراهه بابل رود از طریق نیمرخ‌های متساوی‌البعد (ترانسکت)

نویسندگان

  • مجتبی یمانی استاد دانشگاه تهران، گروه ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا
چکیده مقاله:

چکیده رودخانه­ ها سیستم ­هایی پویا بوده و مشخصه‌های فضایی­-زمانی آن­ها پیوسته در حال تغییر هستند. این تغییرات و جابه­ جایی مشکلاتی را برای کاربری­ های انسانی و اکولوژیکی در برداشته و بررسی این تغییرات از مباحث مهم ژئومورفولوژی رودخانه­ ای محسوب می­گردد. در این پژوهش، به بررسی تغییرات مورفولوژیک قسمتی از آبراهه بابل رود در طی بازه زمانی (1334-1393) و مکانی (از شهر بابل تا روستای کاردگرکلا به طول 18/45 کیلومتر) پرداخته‌شده است. با استفاده از عکس­های هوایی سال 1334 و 1383 و تصاویر ماهواره Land Sat 8 سال 1393 مسیر رودخانه در سه دوره زمانی در محیط نرم‌افزار Arc GIS رقومی شده است. برای تجزیه‌وتحلیل دقیق تغییرات آبراهه در دوره موردمطالعه؛ بعد از تعیین خط القعر، خط ثابت و ترانسکت‌هایی بافاصله 1000 در 1000 متر در نظر گرفته‌شده است. سپس در محیط Arc Gis بعد از تعیین ترانسکت­ ها و خط­القعر، پلی گون‌هایی ایجاد شد و مساحت هر پلی گون نسبت به دوره قبل باهم مقایسه شده است. در نهایت از طریق تطبیق اختلافات موجود بین ترانسکت­ های متوالی زمانی، تغییرات خط القعر در بستر رودخانه تعیین شد. نتایج مقایسه­ بازه‌ها نشان می‌دهد که الگوی رودخانه در سه دوره زمانی در محدوده موردمطالعه نسبتاً ناپایدار بوده و روند پسروی داشته است. بیشترین تغییرات در بازه دوم روی‌داده است. هم­چنین از طریق ترانسکت بندی، تغییرات خط­القعر طی دوره موردمطالعه بررسی‌شده و بیشترین تغییرات در ترانسکت 9 تا 22 رخ‌داده است. دلیل عمده تغییرات، جابه­ جایی خط­ القعر تحت تأثیر عوامل طبیعی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل عوامل مورفولوژیکی در تغییرات الگوی مکانی، فضایی رودخانه الوند

الوند نام رودخانه­ای حیات آفرین در گوشه­ غربی کشور است که در منتهی الیه خود بخشی از مرز ایران را به طول27 کیلومتر تشکیل می­دهد. خشک‌سالی­ های اخیر و زیرساخت­های خاص مورفولوژیکی، بستر مناسبی را برای تغییرپذیری در الگوی هندسی و استقرار فضایی مجزا فراهم کرده ­است. درک و استخراج این تغییرات و عوامل تاثیرگذار مورفولوژیک آن موضوع مهم و مورد توجه پژوهش حاضر است. برای این امر، الگوی تغییرات مکانی رودخا...

متن کامل

روند تغییرات الگوی مورفولوژیکی رودخانه خرم‌آباد با استفاده از rs، gisو auto cad

چکیده خصوصیات مورفولوژی رودخانه ها به واسطه ویژگی پویای آن، همواره دچار تغییرات هستند و این تغییرات می تواند بر سازه های بناشده در حاشیه رودخانه ها، زمین های کشاورزی و غیره آثار منفی بگذارد. در این پژوهش، مورفولوژی قسمتی از رودخانۀ خرم آباد در استان لرستان از روستای چغاخندق تا روستای غلامان سفلی به طول 5/19 کیلومتر بررسی شده است. با استفاده از عکس های هوایی سال 1334، تصاویر سنجنده tm ماهواره la...

متن کامل

ارزیابی ژئومورفیک و بررسی تغییرات بابل رود در محدوده شهر بابل، استان مازندران

شهرنشینی بیش از سایر فعالیت‌های انسانی سیستمهای رودخانه‌ای را تغییر می‌دهند. رودهای شهری به دنبال شهرنشینی مورفولوژی کانال رود را تعدیل می‌نمایند. در این مقاله، اثرات شهرنشینی در بابل رود با استفاده از  ارزیابی سریع ژئومورفیک (RGA) در محدوده شهری بابل مورد بررسی قرار گرفته است. این روش به وسیله مدیریت رواناب رگباری نیویورک طرح شده است. این تکنیک کیفی شاخص‌های مختلفی دارد که نشان‌دهنده چهار گروه...

متن کامل

ارزیابی تأثیر تغییرات هیدروژئومورفولوژی و کاربری زمین در پایداری آبراهه ی زنجان رود

چکیده الگوی رودخانه­ها به ندرت ثابت بوده و همواره دست‌خوش تغییر هستند. کناره­های رودخانه‌ها از دیرباز از مناطق مهم اسکان جمعیت به­ویژه در قلمرو نیمه‌بیابانی ایران بوده­اند. این امر موجب شده تا شناخت و ارزیابی تغییر شکل هندسی رودخانه­ها از مباحث مهم کاربردی محسوب گردد. زنجان‌رود شاهرگ حیاتی-.اقتصادی طبیعی استان زنجان محسوب می­گردد. در پـژوهش حاضر، با شناخت تـغییرات زمانی هیدروژئومورفولوژیـکی زن...

متن کامل

روند تغییرات الگوی مورفولوژیکی رودخانة خرم آباد با استفاده از rs، gisو auto cad

چکیده خصوصیات مورفولوژی رودخانه ها به واسطة ویژگی پویای آن، همواره دچار تغییرات هستند و این تغییرات می تواند بر سازه های بناشده در حاشیة رودخانه ها، زمین های کشاورزی و غیره آثار منفی بگذارد. در این پژوهش، مورفولوژی قسمتی از رودخانۀ خرم آباد در استان لرستان از روستای چغاخندق تا روستای غلامان سفلی به طول 5/19 کیلومتر بررسی شده است. با استفاده از عکس های هوایی سال 1334، تصاویر سنجنده tm ماهواره l...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 3

صفحات  137- 157

تاریخ انتشار 2015-07-11

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023