تحلیل بازتاب مراسم آیینی نوروز عام و خاص در هفت‌گنبد نظامی

نویسندگان

  • فزونه دوانی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
  • محبوبه خراسانی استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
  • محمد فشارکی استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
چکیده مقاله:

این مقاله بر تحلیل علمی-تاریخی آیین نوروز در ‌هفت‌پیکر نظامی متمرکز است. مردمان فلات ایران از دیرباز هرساله با بیداری طبیعت در فصل بهـار، به پیشواز رویش گل‌ها و سرسبزی درختان کهن‌سال می‌رفتند و با جشنی نمادین همراه با نیایش‌هـایی آیینی به قدردانی از ایزدان می‌پرداختند تـا با جلب رضایت خدایان، به باززایی گیاهان و برکت­بخشی زمین کمک کنند. این جشن ملی با گذر زمان با نام نوروز از زمـان کورش بزرگ تاکنون از فراز و نشیب‌های بسیاری گذر کرده، اما هر بار پیروزمندتر از پیش خود را نشان داده است. نویسندگان و شاعران بسیاری تحت تأثیر این جشن ملی- مردمی آثاری گرانقدر برجای گذاشته‌اند؛ در این میان، ‌هفت‌پیکر نظامی گنجوی مجموعه‌ای بزرگ و بی‌نظیر از فرهنگ ایرانی است که با زبان رمز به بیان اسطوره‌ها و آیین‌های نوروزی و سنن مرتبط با آن پرداخته است. روش تحقیق در این پژوهش تطبیقی- اسنادی است که با رویکردی برون­ اسطوره‌ای و از منظر جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، فرهنگ و تاریخ به نقد و بررسی پرداخته شده است. بر اساس نتایج تحقیق، نظامی با بازآفرینی هنرمندانه باورها، اسطوره‌ها و طرح ازدواج بهرام گور با هفت شاهدخت به مسئله ازدواج مقدس و نوروز نظر داشته است. وی در گنبد اول، اسطورۀ کاووس را با زبانی رمزی و تمثیلی به تصویر کشیده است تا یادآور سیاوش و جشن فروردینگان شود و سپس با آوردن نمادها و نشانه‌هایی از نوروز عام و خاص در گنبد دوم و هفتم یادی از مراسم و سنن نوروز ایرانی کرده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل بازتاب مراسم آیینی نوروز عام و خاص در هفت گنبد نظامی

این مقاله بر تحلیل علمی-تاریخی آیین نوروز در هفت پیکر نظامی متمرکز است. مردمان فلات ایران از دیرباز هرساله با بیداری طبیعت در فصل بهـار، به پیشواز رویش گل ها و سرسبزی درختان کهن سال می رفتند و با جشنی نمادین همراه با نیایش هـایی آیینی به قدردانی از ایزدان می پرداختند تـا با جلب رضایت خدایان، به باززایی گیاهان و برکت­بخشی زمین کمک کنند. این جشن ملی با گذر زمان با نام نوروز از زمـان کورش بزرگ تاک...

متن کامل

مراسم آیینی و گفتمان آن با فضای شهری در هند

جشن‌ها و مراسمی که ریشه در اعتقادات مردم داشته و اجرای آن‌ها در طول سالیان تثبیت شده باشد، مراسم آیینی خوانده می‌شود. این‌گونه مراسم یا در معابد و محوطه‌های محدود معماری یا در فضاهای شهری و عمومی برگزار می شود. در این مقاله مراسمی که در حوزه شهری، به‌صورت جمعی و عمومی اجرا می‌شوند ، مدنظر است و تلاش می ک...

متن کامل

نشانه‌شناسی مراسم آیینی پیرِ شالیار در منظر فرهنگی هورامان

مقدمه : مقالۀ حاضر، پژوهشی میدانی و کتابخانه‌ای است که به معرفی و بازسازی معنایی مراسم آیینی پیرِ شالیار در منظر فرهنگی هورامان از توابع شهرستان سروآباد واقع در استان کردستان، از منظر نشانه‌شناسی می‌پردازد. موضوع مهم در نشانه‌شناسی، بحث تولید معنا و چگونگی معنادارشدن جهان توسط نظام نشانه‌هاست. معنا، مفهومی است که یک نشانه بیانگر آن است.بیان مسئله : در این میان، رسوم، سنت‌ها و آیین‌های کهن،...

متن کامل

مراسم آیینی و گفتمان آن با فضای شهری در هند

جشن ها و مراسمی که ریشه در اعتقادات مردم داشته و اجرای آن ها در طول سالیان تثبیت شده باشد، مراسم آیینی خوانده می شود. این گونه مراسم یا در معابد و محوطه های محدود معماری یا در فضاهای شهری و عمومی برگزار می شود. در این مقاله مراسمی که در حوزه شهری، به صورت جمعی و عمومی اجرا می شوند ، مدنظر است و تلاش می کنیم به سؤالاتی برای درک ارتباط مراسم آیینی با فضاهای شهری پاسخ گوییم. این مطالعه به بررسی ار...

متن کامل

بازشناسی موقوفات عام از موقوفات خاص

تقسیم وقف به عام و خاص از مهمترین تقسیمات در حوزۀ وقف است. ناهمگونی ماهیتی این‌ دو، مبنای وضع احکام متفاوت برای آن‌ها شده است. با این همه، در حقوق، از شناسایی و جداسازی ماهیتی وقف عام و خاص به اجمال گذر شده است. در این باره، به پشتوانۀ مطالعات فقهی می‌توان به ضابطۀ دقیقی برای جداسازی این دوگونه دست یافت و این تفاوت را به عنوان مبنای تفاوت احکام شناسایی نمود. اگر واقف، اشخاص معینی را مدنظر داشته...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 4

صفحات  51- 68

تاریخ انتشار 2016-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023