تحلیل اثرات اسکان غیررسمی بر پایداری محلات شهری؛ مورد مطالعه محله فرودگاه شهر یزد

سکونتگاه­های غیررسمی به­عنوان یک چالش مهم اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی، بسیاری از شهرهای جهان به­ویژه شهرهای بزرگ کشورهای درحال­توسعه از جمله ایران را درگیر کرده است. تقریباً تمام مادرشهرها و شهرهای بزرگ در ایران با این پدیده و پیامدهای منفی آن روبرو هستند. براین اساس، هدف این تحقیق بررسی وضعیت اسکان غیررسمی در ابعاد چهارگانه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی در محله فرودگاه شهر یزد می­باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام خانوارهای ساکن محله فرودگاه شهر یزد و حجم کل نمونه جهت گردآوری داده­ها 313 مورد است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که نیمی از پاسخ‌دهندگان، کمتر از دو دهه است که در محله فرودگاه اسکان یافته­اند؛ از این­رو این محدوده، محله مهاجرنشینی با ریشه روستایی محسوب می­شود. وضعیت ابعاد پایداری در این محله نشان از آن دارد که در بعد اجتماعی، پایداری در حد متوسط (7/50)، در بعد اقتصادی، ناپایدار (5/38)، در بعد کالبدی، متوسط (1/53) و در بعد مدیریتی نیز وضعیت متوسط (3/48) دارد. پایداری مجموع ابعاد فوق نیز با امتیاز 7/47 در سطح متوسط ارزیابی شده است. نتایج مدل­سازی معادلات ساختاری نیز به وضعیت نامناسب ابعاد چهارگانه پایداری اشاره دارد. باتوجه به تحلیل­های انجام­شده می­بایست اقدامات توانمندسازی مجدد در راستای بهبود شرایط افراد در این محله انجام شود. ازاین­رو لازم است زیرساخت­های کالبدی، تعامل و همبستگی محله­ای، شرایط گروه­های سنی و خواست آنها، مدیریت یکپارچه و مشارکت شهروندان به­صورت جدی در برنامه­ریزی­های ارتقاء و توانمندسازی لحاظ گردد.