تحلیلی بر وضعیت رضایت‌مندی روستائیان از مسکن روستایی (مطالعه موردی: شهرستان روانسر)

توسعه روستایی از عوامل مختلفی نشأت می­گیرد که یکی از آن‌ها مسکن مطلوب می‌باشد. نواحی روستایی با توجه به ماهیت خود وابستگی زیادی به مسکن دارد. در این نواحی، مسکن علاوه بر سرپناه بودن دارای کارکردهای دیگری مانند محل نگهداری دام و انبار محصولات تولید شده و مکانی برای فعالیت­های اقتصادی مانند فرآوری محصولات تولیدی کشاورزی است.  با توجه به اهمیت مسکن روستایی، شناسایی عوامل مؤثر در میزان رضایت‌مندی و نارضایتی سکونتی ساکنان، می‌تواند در جهت تحلیل وضع موجود سکونتی، تصمیمات آینده به‌منظور ارتقای سطح کیفی محدوده­های سکونتی افراد و جلوگیری از تکرار نواقص در سایر مکان‌ها مؤثر واقع گردد.  بنابراین با توجه به اهمیت مسئله، هدف از پژوهش حاضر که از نوع توصیفی ـ تحلیلی است، بررسی و ارزیابی سطح رضایت روستائیان شهرستان روانسر و شناسایی عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی آن‌ها از واحد مسکونی خود می‌باشد.  جامعه آماری تحقیق حاضر را 5998 سرپرست خانوار که در 143 روستای شهرستان روانسر ساکن هستند، تشکیل می­دهد. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه­گیری چند مرحله­ای و به‌وسیله فرمول کوکران، 180 نفر، انتخاب شد. در این پژوهش، 18 روستا به‌عنوان روستاهای هدف مورد مطالعه از بین 6 دهستان واقع در شهرستان روانسر انتخاب و پرسشنامه در بین سرپرستان خانوارهای مورد مطالعه (180 نفر) توزیع گردید. ابزار مورد مطالعه پرسشنامه­ای بود که روایی آن به‌صورت صوری و با استفاده از نظر کارشناسان و اساتید دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفت. به‌منظور سنجش ضریب اعتبار پرسشنامه آزمون پیش آهنگی انجام گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن بیش از 86/0 درصد بدست آمد. پس از جمع­آوری اطلاعات میدانی تجزیه و تحلیل آن‌ها در نرم­افزار SPSS انجام گردید. نتایج نشان داد رضایت‌مندی 6/40 درصد ساکنان روستایی شهرستان روانسر در سطوح کم و بسیار کم، 8/37 درصد در سطح متوسط و و 7/21 درصد در سطوح زیاد و بسیار زیاد واقع شده است. به­طور کلی، نتایج آزمون t تک نمونه­ای در سطح 95/0 درصد نشان داد سطح رضایت‌مندی در بین ساکنین محدوده مورد مطالعه در پایین­تر از حد متوسط قرار دارد. همچنین نتایج نشان داد شش عامل بهداشتی، کالبدی، اقتصادی، تأسیسات، رفاهی و استحکام به­طور کلی 88/80 درصد از کل واریانس متغیرها (عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی روستائیان از مساکن خود) را تبیین می­نماید. همچنین نتایج تست دانکن نشان داد که دهستان‌های قوری قلعه و زالوآب به­طور کلی به‌لحاظ سطح رضایت‌مندی روستائیان از مسکن خود یا واحد مسکونی که در آن زندگی می‌کنند، در بالاترین و پایین­ترین سطح رضایت در بین دهستان‌های شهرستان روانسر قرار دارند.