تجلی آیین دادخواهی در ادب فارسی
نویسندگان
چکیده مقاله:
یکی از مواردی که در متون ادب فارسی مورد توجه قرارگرفته و به شیوههای مختلف بازتاب یافته، آیین دادخواهی و تظلّم است. زنجیرعدالت، قصه برداشتن، جامهی سرخ پوشیدن، سر راه پادشاهان ایستادن، خاک بر سر کردن و... برخی از مشهورترینِ شیوههای دادخواهی بودهاست. این شیوههای دادخواهی به دلایل مختلف از جانب حاکمان یا مردم ابداع شدهاست. برخی شیوهها همچون زنجیر عدالت، عَلَم داد و جامهی سرخ، به وسیلهی حاکمان ابداع شدهاند. در مقابل، متظلّمان نیز از سر ناچاری و برای جلب توجه صاحبان قدرت، روشهایی خلق کردهاند. خاک بر سر کردن، دست در دامن زدن و سربرهنه کردن از این نوعاند. در ظاهر هرگاه کارکردهای یک شیوه، ضعیف و یا منسوخ میشده جای خود را به شیوههای جدیدتر میدادهاست. این شیوهها در ادبیات فارسی بازتاب یافته و تا سالها پس از کهنه شدن، به صورتهای مختلف به حیات خود ادامه دادهاند. برخی از شاعران با مقاصد تربیتی و اخلاقی به آنها نگریستهاند؛ برخی به اصل آن آیین اشاره کردهاند و برخی دیگر آنها را دستمایهی مضمونسازیهای شاعرانه قرار دادهاند. بعضی از ملزومات آیین دادخواهی مانند تیراَمان، انگشتری زینهار و... را که در ادبیات هم منعکس شدهاند؛ میتوان از فروعات و ملحقات این آیین و رسوم دانست.
منابع مشابه
تجلی آیین «قصه برداشتن» در ادبیات فارسی
ادبیات در هر شکل و قالبی که باشد، بستری برای مفاهیم و سنتهایی است که روزگاری باور و اعتقاد مردمانی بودهاست. یکی از مواردی که در ادبیات مورد توجه قرار گرفتهاست و به شیوههای مختلف بازتاب یافته، آیین دادخواهی است که نشاندهندة اهمیت آن در فرهنگ ایرانی است. «قصه برداشتن» یکی از مصادیق دادخواهی است که در متون ادبی بازتاب گستردهای یافتهاست. علاوه بر توجه به جنبههای تاریخی، سیاسی و اجتماعی، می...
متن کاملپیدایش آیین یارسان و دورههای تجلی در این آیین
آیین یارسان به عنوان یکی از نحلههای مذهبی در ایران دارای پیروانی است. اکثر پیروان این آیین در منطقة غرب کشور، کردها و لکها بوده و شهر کرند مرکز آیین یاری است. عقاید این آیین به صورت التقاطی است و دربارهی این نحله شناخت کافی در جوامع علمی و مردمی وجود ندارد. تحقیقات انجام گرفتهشده در این حوزه به اندازهی لازم گویای ماهیت این آیین نیست و به صورتهای گوناگون دربارة چگونگی پیدایش و دورههای تجل...
متن کاملبررسی تطبیقی آیین جوانمردی در ادب فارسی و عربی
جوانمردی و عیاری که آن را «فتوت» نیز ترجمه کردهاند، از پدیدههای بسیار مهم تاریخ اجتماعی ایران و سپس کشورهای اطراف آن بوده است و شیوهای از حیات روحی است که به نظر میرسد ریشه های آن در ایران پیش از اسلام پایه گذاری شده است. آن ها به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که در ادب فارسی «عیاران» و در ادب عربی «صعالیک» نامیده می شوند. عیاران، گروهی از جوانمردان بودند که اصول اخلاقی و مبارزاتی ویژه ای ر...
متن کاملتجلی آیین ور در نگاره گذر سیاوش از آتش
بی شک با توجه به آنکه انگارههای شکل گرفته در هر تمدنی ریشه در اعتقادات و تفکرات آن دوران دارد و از طرفی رمزگشایی هنرِ برآمده از این اعتقادات، بدون شناخت این باورها ممکن نیست، در این مقاله کوشش شد تا با تعمق در یکی از کهنترین باورهای بشری به نام" آیینور"، چگونگیِ نمادپردازیِ این تفکر را در هنر تصویرگری ایرانی بازجست. این باور کهن، گونهای از داوری و آزمون است که در محاکمات پیچیده صورت میپذیرف...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 4
صفحات 70- 88
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023