تجزیۀ تنوع ژنتیکی در صفات زراعی ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

نویسندگان

  • حسین دشتی استاد، اصلاح نباتات، دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان
  • محمدرضا بی همتا استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
  • ملیحه یوسفی دانشجوی کارشناسی ارشد، اصلاح نباتات، دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان
چکیده مقاله:

به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ­های نخود زراعی، 57 ژنوتیپ مختلف نخود به همراه شش شاهد (جم، کوروش، هاشم، آزاد، آرمان، بومی) در دو سال در سال­های زراعی 94-1392 در منطقۀ شهربابک کشت شدند و صفات زراعی روز از کاشت تا گلدهی، شمار کل غلاف­ها در بوته، شمار غلاف‌های پر و خالی در هر بوته، شمار دانه در بوته، عملکرد در بوته ، وزن خشک بوته، شاخص برداشت و وزن صددانه اندازه‌گیری شدند. بیشتر صفات، دامنۀ گسترده‌ای از تغییرپذیری‌ها را نشان دادند که بیانگر وجود تنوع بالا در ژنوتیپ­های مورد بررسی بود. بالاترین ضریب تغییرپذیری برای صفت شمار غلاف پر در بوته (56/35 درصد) و پایین­ترین ضریب تغییرپذیری فنوتیپی، برای صفت شمار روز از کاشت تا گلدهی (50/7 درصد) مشاهده شد. ژنوتیپ­ها در سه خوشه (کلاستر) گروه‌بندی شدند. در تجزیه به عامل­ها  پنج عامل، 9/89 درصد از کل تغییرپذیری بین داده­ها را توجیه کردند. تجزیۀ رگرسیون مرحله­ای نشان داد که صفات شمار غلاف پر در بوته، شاخص برداشت، وزن خشک زیست‌تودۀ (بیوماس)  بوته و وزن صددانه بیشترین تأثیر را بر عملکرد داشتند. در نهایت، بر پایۀ مجموع رتبۀ ژنوتیپ‌ها در صفاتی که بیشترین تأثیر را  بر عملکرد داشتند و همچنین شاخص پایداری عملکرد، ژنوتیپ­های Mahan (606)، ILC482، Esfahan(478) و Uromyeh (129) انتخاب شدند تا مجددا همراه با نمونۀ بومی شهربابک در یک آزمایش تکرار­دار در منطقۀ شهربابک کشت ‌شده و بهترین ژنوتیپ برای منطقه انتخاب و معرفی شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی پارامترهای ژنتیکی صفات زراعی در ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) با استفاده از تجزیه دی‌الل

به منظور برآورد میزان ترکیب‌پذیری ژنوتیپ‌های نخود و اطلاع از نحوه کنترل ژنتیکی صفات زراعی و عکس‌العمل آن‌ها در شرایط تنش خشکی، شش لاین نخود و نسل F1 حاصل از تلاقی آن‌ها در سال زراعی 87-1386 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود (کرمانشاه) مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه آماری به روش دوم گریفینگ و هیمن انجام شد. معنی‌دار بودن میانگین مربعات ژنوتیپ‌های...

متن کامل

بررسی تنوع ژنتیکی نخودهای زراعی تیپ کابلی (Cicer arietinum L.) بر پایۀ صفات ریخت‌شناسی با استفاده از روش‌های آماری چندمتغیره

در این پژوهش رابطه‌های چند متغیّره  بین ویژگی‌های ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) 64 نژادگان (ژنوتیپ) نخود کابلی در  دو محیط تنش خشکی و بدون تنش در قالب طرح لاتیس ساده 8×8 در مزرعۀ تحقیقاتی دیم کوهین، دانشگاه تهران در سال 1393 بررسی شد. در محیط بدون تنش نژادگان‌های کرج-3628 و کرج- 3655 به ترتیب با عملکرد دانه 947/1387 و 074/352  و در محیط تنش نژادگان‌های کرج- 3628 و کرج-3645 به ترتیب با عملکرد دانه 698...

متن کامل

گروه‌بندی ژنوتیپ‌های نخود سفید (.Cicer arietinum L) در کشت انتظاری با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم نخود دریافتی از ایکاردا  تحت شرایط دیم در کشت انتظاری، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار در پایگاه نوآوری پروژه امنیت غذایی ایران – ایکاردا واقع در شهرستان کامیاران (استان کردستان)، اجرا شد. استفاده از روش تجزیه به عامل‌ها منجر به انتخاب چهار عامل شد که در مجموع 7/85 درصد از کل تغییرات داده‌ها را توجیه کردند. عامل...

متن کامل

تنوع ژنتیکی نخود زراعی تیپ کابلی (Cicer arietinum L.) ایران بر اساس صفات زراعی و نشانگر RAPD

  در مطالعه حاضر 105توده نخود کابلی دریافت شده از بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه پنج رقم شاهد (آرمان، جم، هاشم، بیونیج و ILC-482 ) در قالب طرح آگمنت در سال‌های زراعی 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه کاشته شدند . تجزیه واریانس صفات اندازه‌گیری شده نشان داد که عملکرد بوته، تعداد شاخه‌های اولیه و شاخص برداشت به ترتیب با 89/22‌، 2/22 و 49/19 درصد بیشترین تغییرات...

متن کامل

مطالعه تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات زراعی در لاین‌های نخود در شرایط دیم (Cicer arietinum L.)

آگاهی از روابط بین صفات زراعی این امکان را فراهم می‌کند تا به نژادگران با تشخیص آسان صفات، فشار گزینشی را در مراحل مختلف برنامه اصلاحی اعمال نمایند. به منظور تعیین تنوع ژنتیکی، همبستگی بین صفات و بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم صفات بر عملکرد دانه، چهل و هشت لاین بین‌المللی نخود به همراه رقم زراعی جم در یک آزمایش لاتیس ساده 7×7 دوگانه در سال 1379 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرکه کردستان کاشت و مو...

متن کامل

ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم نخود (Cicer arietinum L) با استفاده از نشانگر مولکولی SSR

شناخت تنوع ژنتیکی و طبقه‌بندی ذخایر توارثی (ژرم‌پلاسم) از فعالیت‌های مهم و ضروری در به‌نژادی و مدیریت حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهان می‌باشد. در این آزمایش تنوع ژنتیکی 48 ژنوتیپ نخود با استفاده از 38 جفت نشانگر ریزماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از استخراج DNA ژنومی و انجام واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز، آغازگرها در مجموع 117 باند چندشکل تولید نمودند که متوسط تعداد باند چندشکل به ازای هر آغازگر 5/3 بود...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 48  شماره 2

صفحات  567- 578

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023