تجزیه و تحلیل برخی از شاخص های ریخت زمین ساختی حوضه شیرین رود، کپه داغ مرکزی

نویسندگان

  • مریم عزتی دانشجوی کارشناسی ارشد تکتونیک دانشکده‌ علوم دانشگاه گلستان
  • مصطفی رقیمی استاد دانشکده‌ علوم دانشگاه گلستان
چکیده مقاله:

شاخص‌های مورفومتریک برای تعیین سطح فعالیت‌های تکتونیکی مفید هستند و در پروژه‌های تحقیقاتی از این شاخص‌ها برای به ‌دست‌آوردن جزئیات تکتونیک ‌فعال استفاده می‌شود. در این پژوهش، برای ارزیابی میزان فعالیت تکتونیکی شاخص‌های ریخت‌زمین‌ساختی، نظیر فاکتور عدم‌تقارن AF، طول- شیب رودخانهSL ، نسبت عرض کف دره به ارتفاع دره Vf، فاکتور عدم‌تقارن توپوگرافی T و شاخص شکل حوضه Bs محاسبه گردید. هدف از این پژوهش تفکیک مناطق فعال تکتونیکی از مناطق با فعالیت کم‌تر می‌باشد. برای محاسبه‌ شاخص‌های مورفومتریک از نقشه‌های توپوگرافی و عکس‌های هوایی در محیط GIS و Global mapper استفـاده شد. میزان شـاخص AF حوضه‌ی اصلی 17.20 به‌دست آمد که نشان‌دهنده‌ی کج‌شدگی زیاد آن است. به نظر می‌رسد وجود گسل‌های تراستی و چین‌‌های مرتبط با آن‌ها در راستای موازی حوضه، باعث کج‌شدگی آن شده است. نتایج نشان می‌دهد بیشترین میزان شاخص AF، مربوط به زیر حوضه‌های شرقی و غربی می‌باشد. بالاترین میزان شاخص SL مربوط به محل‌های تقاطع گسل‌ها و شکستگی‌های مزدوجی است که مسیر آبراهه‌ی اصلی را قطع می‌کند. شاخص Vf محاسبه ‌شده نشان می‌دهد که اکثر دره‌ها به‌خصوص در شمال منطقه، اغلبV  شکل و عمیق بوده و مرتبط با بالاآمدگی  تکتونیکی می‌باشد. نکته جالب این تحقیق این است که مقدار شاخص Vf بر خلاف انتظار در محل‌هایی که شاخص SL افزایش پیدا کرده، زیاد است که نشـان‌دهنده U شکل بودن دره‌ها در این محل‌هاست. به نظر می‌رسد علت این امر فرسایش‌ بالای سنگ‌ها به علت تقاطع گسل‌های مزدوج، اختلاف فرسایشی سنگ‌ها و نیز عملکرد گسل‌های امتدادلغز باشد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که فعالیت تکتونیکی در منطقه بالا است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل کمی تأثیر فعالیتهای نوزمین ساختی بر شاخص های ریخت زمین ساختی در حوضه آبریز زیارت

پژوهش کنونی به منظور شناخت فعالیت های نو زمین ساختی حوضه آبریز زیارت، در دامنه شمالی البرز خاوری واقع در جنوب گرگان و با استفاده از محاسبه شاخص های ریخت زمین-ساختی و شواهد زمین ساختی موجود در منطقه، صورت گرفته است. در این راستا 6 شاخص زمین ریختی (شاخص های شیب رود، نامتقارنی حوضه زهکشی، شکل حوضه، منحنی فرازسنجی، انتگرال فرازسنجی و پیچ و خم پیشانی کوهستان) محاسبه و نتایج به دست آمده از آنها مورد ...

متن کامل

تحلیل ریخت زمین ساختی گسل آغاجاری

برای تشخیص و ارزیابی فعالیت‌های تکتونیکی گسل آغاجاری، شاخص‌های مورفوتکتونیکی پیچ وخم پیشانی کوهستا‌ن (Smf)، شکل حوضه(Bs) نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره (Vf)، و گرادیان–طول رودخانه (SL) محاسبه گردید. مقدار شاخصSmf از 007/1 در مناطق بسیار فعال تا 58/1 در مناطق با فعالیت متوسط تکتونیکی متغیر می‌باشد. مقدار شاخص Bs از 83/7 در مناطق بسیارفعال منطقه تا مقدار 18/1 در مناطق با فعالیت تکتونیکی کم متغیر...

متن کامل

تحلیل فعالیت زمین ساختی حوضه آبخیز فرحزاد از طریق شاخص های ژئومورفیک

بخش هایی از پوسته زمین در عهد حاضر دارای حرکات زمین ساختی هستند و در آینده نیز مستعد بروز خطر خواهند بود. از این رو، اشکال ژئومورفولوژیکی در برابر فعالیت های زمین ساختی بسیار حساس بوده و در اثر این حرکات تغییر می کنند. ارزیابی فعالیت های زمین ساختی با استفاده از برخی از شاخص های کمی، نقش مهمی را در شناخت این فعالیت ها داشته و به تفسیر وضعیت زمین ساختی مناطق کمک می نماید. در این پژوهش از شاخص ها...

متن کامل

بررسی و مقایسه رسوبات کرتاسه زیرین در دو حوضه رسوبی کپه داغ و ایران مرکزی

سازندهای تیرگان و سرچشمه به سن آپتین، از واحدهای سنگ‌چینه‌ای کپه داغ هستند که از جهات گوناگون بخصوص ویژگی‌های سنگی و زیستی، به خوبی درخور قیاس با واحدهای سنگ‌آهک اربیتولین‌دار در ایران مرکزی است. شباهت‌های یاد شده سبب شد که در این مقاله، واحدهای یاد شده را در برش مزدوران (کپه داغ) و برش بهارستان (اصفهان) مقایسه نماییم. با مطالعه 71 نمونه سنگی و 57 نمونه شسته شده(واشینگ) از این دو برش به شباهت‌ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 6

صفحات  1- 16

تاریخ انتشار 2012-05-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023