تجزیه عامل ها برای صفات مرفولوژیک و فنولوژیک در لوبیا

به منظور بررسی صفات مرفولوژیک و فنولوژیک موثر و شناخت عوامل پنهانی تاثیرگذار بر عملکرد در لوبیا، آزمایشی با استفاده از 576 از نمونه های کلکسیون لوبیای طرح حبوبات دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران (کرج) در سال 1376 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده در قالب یک طرح مشاهده ای ساده انجام گرفت. در این مطالعه 22 صفت کمی مورد ارزیابی قرار گرفت. از روش تجزیه به مولفه های اصلی برای تعیین تعداد عامل ها استفاده شد. تجزیه عامل ها علاوه بر تاکید بر نقش اجزای عملکرد، پنج عامل پنهانی موثر در عملکرد استخراج نمود که مجموعا 77.1 درصد از تغییرات کل داده ها را توجیه نمودند. این عامل ها با توجه به صفاتی که در برگرفتند، تحت عنوان عملکرد و اجزای آن، خصوصیات بذر، خصوصیات فنولوژیکی رشد و نمو گیاه، قدرت رویش گیاه و اندازه غلاف نامگذاری شدند. تجزیه به عامل ها تعاد زیادی از متغیرهای همبسته را به تعداد کمتری عامل اصلی کاهش داد. در مجموع چنین استنباط شد که برای اصلاح ارقام لوبیا، گزینش باید بر اساس تعداد و وزن غلاف، طول وعرض غلاف، تعداد گره، تعداد دانه در بوته و وزن دانه انجام شود.