تجزیة عنصری خاک باستانی دورة مس ـ سنگی تپه زاغه برای شناسایی مکان‌های فعالیت‌های ویژه

بررسی­های انجام شده دربارة خاک محوطه­های باستانی نشان می­دهد که استقرار و سکونت انسان در یک ناحیة خاص، به سبب تولید دورریزها، فضولات، زباله­های خانگی و صنعتی و موارد متعدد دیگر، باعث افزایش برخی عناصر خاک نظیر فسفر، منیزیم، کلسیم و پتاسیم می­شود. تحقیق حاضر، به بررسی و شناسایی مکان­ برخی فعالیت­های ویژه در دورة مس ـ سنگی تپه زاغه    می­پردازد. در این تحقیق، نمونه­های خاک به صورت طبقه­بندی­شده از لایه­های مختلف استقراری تپه زاغه برداشت شده است. برای تجزیة عنصری نمونه­ها از دستگاه «XRF» و برای طبقه­بندی عناصر از روش­های چندمتغیری آماری استفاده شد. از طریق مقایسة غلظت عناصر نمونه­های به­دست­آمده از نقاط مختلف این تپه با نمونه­های کنترل یا شاهد که از نقاطی خارج از همین تپه برداشت شد، مکان برخی از فعالیت­های ویژه مانند پخت سفال، فرآوری مواد غذایی و دیگر فعالیت­های صنعتی و خانگی در زاغه شناسایی و یا تأیید شد. تحقیقات پیشین صورت­گرفته در دورة مس ـ سنگی تپه زاغه نشان داده است که مردمان جامعة زاغه در این زمان مراحلی از پیشرفت و توسعة اقتصادی و اجتماعی را تجربه کرده­اند. به­طوری­که این بعد از توسعه را در تخصصی‌تر شدن حرفه­های تولیدی این جامعه به­خوبی می‌توان دریافت. درک فرایند شروع فعالیت­های متنوع تولیدی تخصصی در جوامع        مسـسنگی، پذیرش نظریات مربوط به تغییرات اجتماعی و اقتصادی شگرف از دورة نوسنگی به مس ـ سنگی را به دنبال دارد.