تجربۀ زیستۀ کارگران زن در بخش غیررسمی اقتصاد ایران (مطالعۀ موردی کارگران غیررسمی زن استان تهران)

نویسندگان

  • فاطمه جعفری دانشجوی دکتری مددکاری اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی. (نویسنده مسئول).
  • محمد زاهدی اصل استاد مددکاری اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی
  • محمدسعید ذکایی استاد جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده مقاله:

اشتغال غیررسمی از بخش‌های قابل‌توجه در اقتصاد ایران است که همراهی قوی با محرومیت اجتماعی دارد؛ زمانی که زنان وارد بازار کار می‌شوند، اشتغال غیررسمی مهم‌ترین گزینۀ پیشِ روی آن‌هاست. هدف پژوهش پیش رو فهم سازوکارهای محرومیت ساز اشتغال غیررسمی و چگونگی برون رفت کارگران غیررسمی زن از این شرایط است. روش پژوهش از نوع کیفی با بهره‌گیری از روش نظریۀ مبنایی است. جمعیت مطالعه کارگران غیررسمی زن استان تهران هستند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند 32 نفر جهت مشارکت گزینش ‌شده‌اند. فنون داده‌یابی مصاحبۀ عمیق و نیمه ساختاریافته است. جهت داده‌کاوی از روش کدگذاری نظری بهره گرفته ‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اشتغال غیررسمی یک نوع سازوکار بقاگرایانه به شمار رفته و کارگران غیررسمی زن با سرمایۀ تهی و تجربۀ کاستیِ قدرت در چهارگانۀ حقوقی، اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی (نارسایی قدرت بخشی رسمی‌سازی) وارد این گستره شده، در آن می‌مانند و یا از آن خروج می‌یابند، از سویی کارگران در چرخۀ غیررسمی‌سازی، در یکی از مراحل پیش‌آگهی، آگاه ماندگی، کنشگری، واپس روی و رهایی‌بخشی قرار دارند. بر پایۀ پژوهش، مدل قدرت بخشی رسمی‌سازی از جمله سازوکارهای کمک‌کننده به کارگران در فرایند رسمی سازی و دسترسی بیش‌تر به کف حمایت اجتماعی پایه است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

زمینه‌ها و فرایندهای شکل‌گیری زیست غیررسمی زباله‌گردی: مطالعۀ موردی کارگران افغانستانی در تهران

پژوهش حاضر با هدف شناسایی زمینه­ها و فرایندهای شکل­گیری زیست غیررسمی زباله­گردی در میان کارگران افغانستانی در تهران انجام شده است. روش این پژوهش مطالعۀ موردی است و از ابزارهای گوناگون مشاهده و مصاحبه در کنار تحلیل اسناد استفاده شده است. نمونه‌گیری به شیوۀ هدفمند ترکیبی صورت گرفته است و مجموعاً با 57 نفر از مدیران و کارشناسان شهری، پیمانکاران، گاراژداران، سرکارگران، زباله­گردهای افغانستانی و مطلع...

متن کامل

بررسی جایگاه شاغلان بخش غیررسمی در پایداری اقتصاد شهری (مطالعۀ موردی: کلان‌شهر تبریز)

کلان‌شهر تبریز نمونه‌ای از مدل‌های توسعة شهری است که در پی تحولات ناشی از اصلاحات اراضی و ایجاد قطب رشد و مراکز صنعتی در دهه‌های اخیر به‌کلی متحول، و گرفتار ساختاری متخلخل و بیمارگونه شده است. نوع این پژوهش کاربردی-توسعه‌ای، توصیفی-تحلیلی است که در آن مطالعة موردی، و تکنیک‌های اسنادی-کتابخانه‌ای و میدانی به‌کار رفته است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها،‌ پرسشنامه،‌ مشاهده،‌ مصاحبه،‌ آمارنامه‌های مرکز آم...

متن کامل

بررسی عوامل موثر بر فرهنگ کار در بین کارگران زن بخش صنعت

این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر فرهنگ کار در بین کارگران زن بخش صنعت شهرستان ابهر می باشد. حجم نمونه پژوهش شامل 130 نفر از کارگران زن که بر اساس فرمول کوکران انتخاب و شیوه نمونه گیری تصادفی ساده می باشد این پژوهش با روش پیمایشی و اسنادی انجام شده است و جمع آوری داده ها از راه فیش‌برداری و پرسشنامه انجام گرفته است که داده های مربوطه از واحد های تولیدی و صنعتی شهرستان ابهر و با بهره گیری از ...

متن کامل

طراحی و تولید لباس‌کار برای کارگران زن کارخانجات پوشاک

عملکرد اصلی لباس کار تأمین راحتی، محافظت از بدن در برابر صدمه ها و خطرهای محیطی، پاسخگویی به نیازمندی های فنی کار و در عین حال تأمین راحتی پوشنده است. طراحی لباس کار متناسب با نیازمندی ها و ویژگی های شغلی مسئله مهمی است که تاکنون درکشور ما به طور کافی به آن پرداخته نشده است. این کار مستلزم توجه به مباحث کارایی و نیز زیبایی شناختی است. در این مقاله، به منظور طراحی و تولی...

متن کامل

بازآفرینی سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران: ارزیابی تمهیدات در طرح نمونۀ سبزوار از منظر بهره‌بَران زن

رویکرد بهسازی و توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی از اواسط دهۀ هشتاد شمسی به‌این‌سو مورد پذیرش دولت ایران قرار گرفته است. همچنین، با تصویب «سند بازآفرینی» در سال 1393، فعالیت‌های ارتقایافتۀ بهسازی و توانمندسازی (شامل اقدامات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باهدف ارتقاء کیفیت زندگی) اکنون تحت عنوان «بازآفرینی شهری» در سکونتگاه‌های غیررسمی اجرا می­شود. در این مقاله، طرح نمونۀ بازآفرینی شهری در س...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 41

صفحات  173- 210

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023