تبیین ِدگردیسی قلمرو در نظام سکونت بافت پیرامون حرم امام رضا (ع): نمونه موردی محله نوغان مشهد
نویسندگان
چکیده مقاله:
One way to improve the quality of the human environment is to clear its spatial hierarchy. For this purpose, public, semi-public, semi-private and private areas should be clearly separated, and their border areas should be distinguished. This will increase the sense of attachment to the environment and gives identity to the residential environments. This article aims to investigate the concept of territory as one of the factors affecting the quality of the human relationship with the residential environment. To achieve this objective, the concept of territory and the factors affecting it are defined. According to the theoretical foundations presented, it can be stated that the territory is a mechanism to monitor the border between self and others, and is a mean to achieve the desired privacy. The main feature of the territory is its high dependency on culture. It also has features such as a sense of identity and possibility of personalization. Many factors affect the territory, including social factors, cognitive-psychological factors, physical factors, functional factors, geographical-cultural factors, as well as time. The concept also has human systems such as the primary territory (on which individuals have full and extensive monitoring), secondary territory (with less central and exclusive role, and acts as a bridge between the primary and the public territory), and public territory (is quite temporary and almost anyone has access to and the right to use it); according to the research objective, these human hierarchy will be studied in Noghan district. In the early Islamic centuries, the holy city of Mashhad was created by combining the ancient city of Noghan and the surrounding villages. After the martyrdom of Imam Reza (AS) and joining of Mashhad-al-Reza and Noghan, the name Mashhad became widespread. However the physicality and name of Noghan still remained in the vicinity of Mashhad until today and for a thousand and two hundred years. Therefore, Noghan is one of the oldest district in the city of Mashhad. Despite the importance of Noghan district in historical studies, beliefs, architecture, and urban planning as an intertextuality document, large part of it disappeared after recent implementation of modernization and reconstruction projects in the fabric surrounding Imam Reza holy shrine. With regard to the physical progress of the project in other sectors, the least amount of manipulation and progress happened in Noghan district. This represents the necessity to protect the identity of the district. One of the salient features of this district is placement of holy shrine in direction of Qibla, pointed to as bi-qibla feature of the distrcit. This unique feature causes accommodation of pilgrims from Arabic countries in Noghan and sense of attachment of most of the resident to the area. In this district, because of accommodation of pilgrims in the houses of people residing in the fabric, certain type of life has been formed, and the area classifications and spatial hierarchies have been changed. Therefore, this study examines the spatial hierarchy and the area classification in the district, and finally, provides recommendations to improve the quality of shelter design in the district. This study applies, its variable is qualitative, and its practical method includes document-based studies, questionnaires, and field observations. The results show that the human territory system in Noghan district has taken a special form for simultaneous presence of pilgrims and residents in the same residential house. In fact, due to this coexistence, the initial territory is limited. Secondary territory in this neighborhood has found dual and fluid nature, so as due to the characteristics of its audience (reference culture, length of residence, type of residence etc.) is moving toward the public or private sphere. This fluid nature is less aggregated to physical dimensions, and more related to perceptive-psychological dimensions. Therefore, due to the simultaneous presence of self and others, the secondary territory in this area is divided into the semi-public and semi-private spaces, where the scale for the area classification varies according to the target audience. Holy Shrine of Imam Reza (AS) is one of the most important factors leading to increased length of residence and satisfaction of residents, and hence affects the perception of territories. In addition, the district due to be near to the holy shrine has a 24 hour living, resulting in increased security. Finally, it can be stated that the nature of the territory in this neighborhood is exposed to a kind of transformation. Thus, since identity of residential hierarchy in the district depends on mixing of residents and pilgrims and its recreating should be performed based on the lifestyle of its residents and the existing territorial system, to preserve the residents of the fabric and enhance local identity.
منابع مشابه
بررسی شیوه های تامین منابع مالی در بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)
یکی از مهمترین مسائلی که در برنامه ریزی برای اجرای هر پروژه باید به آن توجه داشت چگونگی تامین مالی پروژه است. سیاستگذاری و تصمیم گیریهای کلان برای اجرای طرح بهسازی و نوسازی با توجه به نیاز گسترده به منابع مالی نیاز به بررسیهای همه جانبه در این زمینه دارد. انتقال تجربه بافت مرکزی مشهد در این زمینه می تواند برای سایر بافتهای فرسوده نیز راهگشا باشد. روشهای مختلفی برای تامین منابع مالی برای پروژه...
متن کاملعوامل تأثیرگذار بر حس تعلق در فرآیند بازآفرینی در بافت مسکونی اطراف حرم حضرت امام رضا (ع)، محلۀ نوغان
یکی از مهمترین شاخصههای ارتباط انسان با محیط، حس تعلق به مکان است که در راستای تداوم حضور انسان در مکان نقش تعیینکنندهای دارد. احساس تعلق خاطر به مکان در بین ساکنین بافتهای کهن سبب پایداری آن، در ابعاد مختلف میگردد. محله نوغان در بافت پیرامون حرم حضرت امام رضا (ع) در شهر مشهد واقع شده که در محدوده طرح بهسازی و نوسازی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت حس تعلق به محله به عنوان یکی از مهمترین...
متن کاملتبیین کاربست حس معنوی مکان جایگزین مفهوم حسمکان (نمونه شاهد: حرم امام رضا(ع))
امروزه مفهوم حسمکان به عنوان ابزاری برای سنجش و تبیین کیفیت فضا به کار میرود؛ با این حال این ابزار در فضاهایی با زمینۀ حافظۀ جمعی، نمیتواند معتبر باشد. لذا تدوین چارچوبی که به ابعاد معنوی فضا توجه کند، ضروری است و توجه به تدوین راهبرد سنجش حس معنوی مکان ضروری به نظر میرسد. هدف از این تحقیق بیان مولفه هایی است که بتواند نواقص نظری حسمکان در فضاهای مذهبی آرامگاهی را برطرف کند. مهمترین فضا...
متن کاملبررسی شیوه های تامین منابع مالی در بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)
یکی از مهمترین مسائلی که در برنامه ریزی برای اجرای هر پروژه باید به آن توجه داشت چگونگی تامین مالی پروژه است. سیاستگذاری و تصمیم گیریهای کلان برای اجرای طرح بهسازی و نوسازی با توجه به نیاز گسترده به منابع مالی نیاز به بررسیهای همه جانبه در این زمینه دارد. انتقال تجربه بافت مرکزی مشهد در این زمینه می تواند برای سایر بافتهای فرسوده نیز راهگشا باشد. روشهای مختلفی برای تامین منابع مالی برای پروژه ...
متن کاملسیری در تجربه های وداخله در بافت مرکزی مشهد با تاکید بر موردپژوهی طرح بهسازی و نوسازی پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)
متن کامل
بررسی هنر آینهکاری در رواق دارالسیاده حرم امام رضا(ع)
آینهکاری یکی از هنرهای ایرانی و از تزیینات وابسته به معماری است که سابقۀ آن به دوره صفویه باز میگردد و در دوران قاجار بسیار مورد توجه قرار میگیرد. در این میان شهر مشهد به واسطۀ وجود حرم امام رضا(ع) به یکی از مراکز رشد و شکوفایی هنر آینهکاری در ایران مبدل میگردد. در حرم امام رضا(ع) اماکن متعددی با آینه تزیین شدهاند. یکی از آن اماکن رواق دارالسیاده است که برای تزیین آن از تزیینات آینهکاری ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 3
صفحات 0- 0
تاریخ انتشار 2017-12
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023