تبیین خودناتوان‌سازی تحصیلی بر اساس عوامل مؤثر بر آن: آزمون یک مدل مفهومی جامع

این پژوهش به منظور تعیین روابط سببی متغیرهایی که بیشترین اثر را بر روی خودناتوان‌سازی تحصیلی در دانشجویان شهر تهران داشتند، صورت گرفته ‌است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان شهر تهران بودند که از بین آنان تعداد 520 نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی مرکز تهران جنوب و پیام نور واحد تهران جنوب به روش داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های فرم کوتاهشخصیتی NEO، کمال‌گرایی چندبعدی، خودکارآمدی عمومی‌، انگیزش تحصیلی، خودناتوان‌سازی و عزت نفس بود. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده، حمایت‌کننده برازش مدل با داده‌ها و روابط ساختاری مفروض است و در مجموع نشان می‌دهد که ویژگی‌های شخصیتی، کمال‌گرایی، عزت نفس، عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی به طور مستقیم و خودکارآمدی به طور غیر مستقیم و با میانجی‌گری عملکرد تحصیلی،خودناتوان‌سازی تحصیلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین ویژگی‌های شخصیتی و کمال‌گرایی به طور غیر مستقیم نیز از طریق میانجی‌گری عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی بر خودناتوان‌سازی تحصیلی اثر می‌گذارند. با افزایش روان‌رنجورخویی و کاهش گشودگی، خودناتوان‌سازی تحصیلی احتمال بروز پیدا می‌کندو همچنین عزت نفس، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی بالا موجب پایین ‌آمدن میزان خودناتوان‌سازی می‌گردد اما میزان بالای کمال‌گرایی و عملکرد تحصیلی احتمال بروز رفتارهای خودناتوان‌ساز را افزایش می‌دهد.