تاثیر باکتری‌های حل‌کننده فسفات و قارچ میکوریزا بر میزان تجمع عناصر غذایی اندام‌های هوایی گندم دیم

نویسندگان

  • براری, مهرشاد
  • خاوازی, کاظم
  • زارع, محمد جواد
  • طهماسبی, زهرا
  • ناصری, رحیم
چکیده مقاله:

چکیده مقدمه: کاربرد کودهای زیستی از جمله باکتری­‌ها و قارچ­‌های حل­‌کننده فسفات موجب بهبود حاصل‌خیزی خاک می‌­گردد، بسیاری از باکتری­‌ها به‌موجب تولید آنزیم‌­ها، سبب بالا رفتن و آزادسازی فسفات از فرم آلی می‌­شوند. هم‌چنین این باکتری‌­ها تولید هورمون‌­هایی نظیر اکسین و اسیدجیبرلیک را باعث می­‌گردند. سودوموناس و باسیلوس بیش­ترین کارایی جهت حل‌­کردن فسفات را دارند. قارچ میکوریزا نقش مهم و کلیدی در چرخه عناصر غذایی و افزایش گیاهان در مواجه با تنش‌­های مختلف محیطی را دارد.   مواد و روش‌­ها: به­‌منظور بررسی اثر باکتری سودوموناس و قارچ گلوموس موسه بر میزان عناصر غذایی اندام‌­های هوایی گندم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه­ای به‌­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام و ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل رقم گندم در دو سطح (کراس­سبلان و ساجی) و تیمار منابع کودی در هشت سطح شامل: 1) تیمار شاهد (عدم مصرف هیچ منبع کودی)، 2) 50 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، 3) باکتری سودوموناس پوتید، 4) قارچ گلوموس موسه، 5) باکتری سودوموناس پوتیدا + قارچ گلوموس موسه، 6) باکتری سودوموناس پوتیدا + قارچ گلوموس موسه + 25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، 7) باکتری سودوموناس پوتیدا + 25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر و 8) قارچ گلوموس موسه + 25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر بود. نتایج: نتایج نشان داد که اثر برهم­کنش رقم × منابع کودی بر عناصر غذایی موجود در اندام‌­های هوایی گندم دیم معنی­‌دار بود. در هر دو رقم مورد استفاده در شرایط دیم استفاده از باکتری­‌های حل­‌کننده فسفات و قارچ میکوریزا موجب افزایش عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در مرحله پنجه‌زنی، برگ، ساقه و سنبله گردید؛ به‌طوری­‌که بیش­ترین میزان نیتروژن در مرحله پنجه‌­زنی (7/7 میلی‌­گرم در گرم)، برگ (2/10 میلی­‌گرم در گرم)، ساقه (5/10 میلی‌­گرم در گرم) و سنبله (4/8 میلی­‌گرم در گرم)، فسفر در برگ (72/0 درصد)، ساقه (68/0 درصد) و سنبله (73/0 درصد) و پتاسیم در مرحله پنجه­‌زنی (5/2 درصد)، برگ (4/3 درصد)، ساقه (5/1 درصد) و سنبله (8/1 درصد) در رقم ساجی + قارچ گلوموس موسه + 25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر و کم‌ترین میزان عناصر عذایی موجود در اندام­‌های هوایی در رقم کراس­سبلان و تیمار شاهد (عدم مصرف هیچ منبع کودی) مشاهده شد. نتیجه‌­گیری: این پژوهش بیانگر اثر مثبت و معنی‌­دار باکتری­‌های حل‌­کننده فسفات و قارچ میکوریزا بر عناصر غذایی موجود در اندام­‌های گندم تحت شرایط دیم بود. باکتری­‌های حل‌­کننده فسفات و قارچ میکوریزا موجب افزایش تجمع عناصر غذایی اندام‌­های هوایی نسبت به تیمارهای شاهد و صد در صد کود شیمیایی گردیدند که این امر افزایش عملکرد دانه گندم در شرایط دیم را به‌دنبال داشت. با توجه به این­که کشت گندم دیم با تنش خشکی و گرما مواجه می­‌گردد، استنباط می‌شود که کشت رقم ساجی و استفاده از قارچ میکوریزا می­‌تواند بهترین نتیجه را تحت شرایط دیم در منطقه ایلام را از خود نشان دهد. واژه‌­های کلیدی: برگ گندم، پتاسیم، شرایط دیم، منابع کودی، نیتروژن

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر باکتری‌های حل کننده فسفات و قارچ میکوریزا بر میزان عناصر غذایی بذر دو رقم گندم تحت شرایط دیم

کودهای زیستی یکی از انواع کودهای آلی هستند که با استفاده از انواع ریزجانداران، توانایی تبدیل  عناصر غذایی از فرم غیرقابل دسترس به فرم قابل دسترس طی فرایندهای زیستی داشته و می­تواند از طریق  توسعه سیستم ریشه موجب افزایش جذب عناصر غذایی به اندام­های هوایی و انتقال آن­ها به دانه گردد، به همین منظور این پژوهش با هدف بررسی اثر باکتری pseudomonas putida و Glomus mosseae بر میزان عناصر غذایی بذر گندم ...

متن کامل

میزان تجمع باقیمانده عناصر غذایی در ریشه، کاه و کلش و خاک گندم دیم تحت کاربرد باکتری های حل کننده فسفات و قارچ میکوریزا

به منظور بررسی اثر باکتری سودوموناس پوتیداو قارچ گلوموس موسهبر میزان تجمع باقیمانده عناصر غذایی در ریشه، کاه و کلش و خاک گندم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان در مزرعه دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام و ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمار­های آزمایشی شامل عامل رقم گندم دیم در د...

متن کامل

تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر رشد و جذب عناصر غذایی گندم در شرایط شور

قارچ‌ میکوریزا با جذب انتخابی عناصر به‌مثابة بهبوددهندة زیستی از تنش و شدت شوری بر تولید محصول می‌کاهد. به‌منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا[1] آربوسکولار بر رشد و جذب عناصر غذایی در گیاهان گندم تحت تنش شوری آزمایشی گلدانی در فضای مزرعة تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش‌شده عبارت بودند از فاکتور اول شا...

متن کامل

اثر باکتری های حل کننده فسفات و قارچ میکوریزا بر ویژگی های فنولوژیک و فیزیولوژیک گندم در شرایط دیم

این آزمایش مزرعه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سرابله (ایلام) در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمار­های آزمایشی شامل دو رقم گندم (کراس­سبلان و ساجی) و منابع کودی در هشت سطح شامل: 1- عدم مصرف کود شیمیایی فسفر، 2- 100% کود شیمیایی فسفر، 3- باکتری سودوموناس پوتیدا  (Pseudomonas putida)، 4- قارچ فانیلی­فورمیس موسه (Funel...

متن کامل

تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر رشد و جذب عناصر غذایی گندم در شرایط شور

قارچ میکوریزا با جذب انتخابی عناصر به مثابة بهبوددهندة زیستی از تنش و شدت شوری بر تولید محصول می کاهد. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا[1] آربوسکولار بر رشد و جذب عناصر غذایی در گیاهان گندم تحت تنش شوری آزمایشی گلدانی در فضای مزرعة تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شده عبارت بودند از فاکتور اول شام...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره None

صفحات  1- 28

تاریخ انتشار 2018-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023