تأملی در نظریه بازیهای زبانی ویتگنشتاین متأخر
نویسنده
چکیده مقاله:
ویتگنشتاین دربارهی ماهیت معنا و سرشت زبان دو نظریه دارد: دیدگاه نخست، معنا را با مسمای الفاظ و کارکرد زبان را با تسمیه یکی میداند و دیدگاه دوم، معنای الفاظ را با کاربرد آنها پیوند میزند. زبان فعالیتی اجتماعی و شبیه شرکت در بازی است که برای فهم معانی و قواعد آن، باید در آن بازی زبانی زیست. بازیهای زبانی هیچ اشتراکی با یکدیگر ندارند و قواعد آنها نیز مختص به خود آنهاست. دیدگاه ویتگنشتاین نقایصی دارد؛ ازجمله اینکه در تحلیل ماهیت وضع، نقش قصد، نقش کاربرد در کشف یا تأسیس معنا مبهم است. مرز بازیهای زبانی روشن نیست و مشخص نیست یک بازی در کجا آغاز میشود و در کجا پایان مییابد. همچنین دیدگاه او گذشته از آنکه خودمتناقض است، جامع و مانع نیست و مثالهای نقض مکرر دارد. علاوهبر همه، این دیدگاه به نفی فرامعیار منتهی میشود که دراینصورت، اعتبار خود این نظریه را نیز مخدوش میکند. نفی امکان گفتگو میان اعضای دو بازی نیز از دیگر اشکالات این نظریه است.
منابع مشابه
روش نقدی ویتگنشتاین متأخر
ویتگنشتاین در دورۀ متأخر فلسفۀ خود همچون دورۀ متقدم بر نقدی بودن روش و فعالیتِ فلسفی تأکید میکند، اگر چه آن را در دورۀ متأخر بسط میدهد. او در فقراتی از کتابِ پژوهشهای فلسفی از این روش با عنوانِ درمانگرایانه بودن نیز یاد میکند که در فرآیندِ آن فیلسوف به آن چه موجباتِ مغالطی اندیشیدن و خلطِ مقولاتی را فراهم کرده است، پی میبرد. تأسیس چنین روشی به واسطۀ نگاهی نوین به زبان فراهم می شود که زبان را جدا...
متن کاملزبان و بازی های زبانی در فلسفه ی ویتگنشتاین متأخر
ویتگنشتاین یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان معاصر است که در دو دوره ی تفکر خویش به زبان پرداخته است. او در تفکر متأخر خویش نگاه بدیعی به زبان داشته و سخن از «بازی های زبانی» به میان می آورد که موضوع این رساله است. چنین دیدگاهی مباحث فراوانی را در پیرامون خود دارد و هم چنین لوازم و نتایج بسیاری را به دنبال می آورد؛ در این رساله در پی آنیم تا با امعان نظر بر اندیشه ی ویتگنشتاین متأخر، به ارائه ی سیر...
15 صفحه اولنسبت میان بازیهای زبانی، صورتهای زندگی و حیات اجتماعی انسان در ویتگنشتاین متأخر
ویتگنشتاین در فلسفۀ متأخر خود با طرح نظریۀ کاربـردى مـعنا، معنای واژه را به کاربرد آن در جریان و شکل زندگی پیوند میدهد. از نگاه او، زبان امری عمومی و اجتماعی و زبان خصوصی امری ناممکن است. کاربرد زبان در قالب بازیهای زبانی صورت میگیرد و کاربرد بازیهای زبانی خود، انواع گوناگون صورتهای زندگی را شکل میدهد. صورتهای زندگی پیوندی با ساختار حیات اجتماعی انسان دارند. در این نوشتار میکوشیم نسبت...
متن کاملناسازگاری درونی دیدگاه ویتگنشتاین متأخر
هرچند همهی تلاش «ویتگنشتاین» (Wittgenstein) به منظور سازگاری درونی دیدگاه متأخّر خود بوده است، لیکن با بررسی دقیق، مواردی از ناسازگاری درونی در آن مشاهده میشود. یکی از موارد ناسازگاری درونی و بیرونی مطابق با تفسیر «کول»(Cavell) و «کریپکی» قرائت شکّاکانه از دیدگاه ویتگنشتاین متأخّر است. ویتگنشتاین شکگرایی را به طور آشکار بیمعنا میداند. به نظر او اصولاً نباید شکّاک حتّی برای بیان شکگرایی خود از ط...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 19 شماره 73
صفحات 95- 116
تاریخ انتشار 2020-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023