تأثیر کاربری‏های زراعی و جنگلی بر فعالیت برخی آنزیم‌های خاک‏

در این تحقیق تأثیر کاربری‏های زراعی، باغی و جنگلی بر فعالیت برخی آنزیمهای خاک‏ مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 75 نمونه خاک سطحی از کاربری‌های مختلف برداشت و فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز اسیدی و قلیایی، اوره‌آز و دهیدروژناز با استفاده از واکنش با سوبسترای ویژه اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم‏های فسفاتاز قلیایی و اسیدی در کاربری جنگلی (به ترتیب 3/582 و 2/344 میکروگرم pNP بر گرم در یک ساعت) بیشتر از باغی و در کاربری زراعی کمترین مقدار بود. در مقابل آنزیم اور‏ه‏آز در کاربری زراعی فعالیت بالایی (4/84 میکروگرم آمونیوم آزاد شده بر گرم در دو ساعت) را نشان داد که احتمالاً از کاربرد بالای کود اوره در زمین‏های زراعی ناشی می‏شود. فعالیت آنزیم دهیدروژناز در کاربری جنگلی (2/7 میکروگرم TPF بر گرم در 24 ساعت) از نظر آماری بالاتر از زراعی بود. نتایج ارزیابی شاخص کیفیت خاک (SQI) نشان داد فعالیت آنزیم‏های فسفاتاز اسیدی و دهیدروژناز، کربن آلی، pH و فسفر قابل استفاده به عنوان MDS بیشترین تأثیر را بر کیفیت خاک‏های مورد مطالعه نشان دادند. SQI در خاک‏های جنگلی (92/1) از نظر آماری بیشتر از کاربری باغی (71/1) و زراعی (41/1) بود. چنین استنباط می‏گردد که نوع کاربری بر فعالیت آنزیمی خاک تأثیر زیادی داشته و عموماً در اکوسیستم‏های دست‏نخورده (جنگل) فعالیت آنزیمی بالاتر است که می‏تواند ناشی از پایداری این اکوسیستم‏ها باشد.