تأثیر پیش‌تیمار بنة مادری با سطوح مختلف اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم بر عملکرد گل، بنه و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل زعفران

زعفران یکی از با ارزش­ترین گیاهان دارویی ایران است که در حوزة پراکنش خود تحت تأثیر برخی از تنش­های محیطی می­باشد. بنابراین، مصرف ترکیبات هورمونی و غذایی می­تواند ضمن کاهش آثار سوء تنش، موجبات افزایش رشد و عملکرد گیاه را فراهم سازد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار با هدف بررسی اثر غوطه­وریِ بنه­های مادری زعفران در سطوح مختلف اسید سالیسیلیک (5/0، 1 و 2 میلی مولار) و نیترات پتاسیم (250، 500، 1000 میلی­گرم بر لیتر) به همراه تیمار شاهد (آب مقطر به عنوان سطح صفر برای هر یک از ترکیبات مورد استفاده) روی برخی صفات مرتبط با رشد رویشی و زایشیِ زعفران در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال زراعی 1394 اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل وزن­تر گل، وزن­تر گلبرگ، وزن­تر کلاله، طول کلاله، طول برگ، وزن و قطر بنة مادری و دختری، میزان کلروفیل کل و فلورسانس کلروفیل (با هدف بررسی تأثیر تیمارهای آزمایشی بر خسارت احتمالیِ ناشی از تنش گرمای تابستانه) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان Fv، Fv/Fm،F'v/F'm (به­ترتیب 117، 27/0 و 44/0)، کلروفیل کل (85/0 میکروگرم بر گرم وزن­تر)، وزن­ترگل، وزن­ترگلبرگ، وزن­ترکلاله (به ترتیب 9/36، 1/32 و 2/4 گرم در متر مربع)، طول کلاله و طول برگ (به­ترتیب 6/29 میلی­متر و 7/37 سانتی­متر) در تیمار غوطه­وریِ بنه در محلول 2 میلی­مولار اسید سالیسیلیک و بیشترین میزان F'm به مقدار 434 در سطح 5/0 میلی­مولار اسید سالیسیلیک به دست آمد. تیمار مصرف 1000 میلی­گرم بر لیتر نیترات پتاسیم نیز به ترتیب موجب افزایش 19 و 30 درصدیِ مقادیر قطر و وزن بنه دختری گردید. در مجموع، نتایج این آزمایش نشان داد که غوطه­وری بنه­های مادری زعفران در محلول‌های اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم موجب بهبود رشد و عملکرد زعفران می­شود.