تأثیر نیتروژن و تراکم گیاهی بر عملکرد دانه و روغن گیاه کرچک (Ricinus Communis L.)

      اثر سطوح تراکم و مقادیر مختلف نیتروژن بر صفات زراعی و برخی شاخص‎های رشد کرچک در آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌‎های کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز آموزش اسماعیل آباد استان قزوین در سال زراعی 1385 ارزیابی شد. مقادیر مختلف نیتروژن در چهار سطح ( 0، 40، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار) به‎عنوان فاکتور اصلی و تراکم کاشت شامل در سه سطح (5/2، 4 و 5/5 گیاه در متر مربع) به‎عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج به‎دست آمده نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه و روغن به ترتیب از کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تیمار شاهد نیتروژن به‎دست آمد. بین سطوح تراکم از نظر کلیه صفات مورد بررسی اختلاف معنی‎داری وجود داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه و روغن به ترتیب از تراکم 5/5 و 5/2 گیاه در متر مربع حاصل شد. اثر متقابل نیتروژن و تراکم نیز بر صفات وزن خشک خوشه در گیاه، تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در متر مربع، وزن هزار دانه و عملکرد دانه از لحاظ آماری معنی‎داری بود. بیشترین وزن خشک خوشه در گیاه، تعداد دانه در گیاه و وزن هزار دانه از اثر متقابل تراکم 5/2 گیاه در متر مربع و کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. کمترین میزان در صفات ذکر شده نیز از تراکم 5/5 گیاه در متر مربع و تیمار عدم مصرف نیتروژن به‎دست آمد. بیشترین تعداد دانه در متر مربع و عملکرد دانه نیز از اثر متقابل تراکم 5/5 گیاه در متر مربع و مصرف 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم 5/5 گیاه در متر مربع به عنوان بهترین تیمار جهت تولید بیشتر عملکرد دانه و روغن شناخته شدند.