تأثیر نظم ژئوپلیتیکی اسلام بر سیاست خارجی ایران

نظم ژئوپلیتیکی جهان اسلام که مبتنی بر وحدت و یگانگی امت اسلامی است، به‌طور اصولی متفاوت با نظم جغرافیایی موجود است و بر اساس نظم سنتی وستفالیایی بنا شده است. به نظر می‌رسد ناسازگاری اصولی نظم عقیدتی اسلام با نظم وستفالیایی در ابعاد زیر قابل بررسی است: - اسلام به مرزهای عقیدتی و نادیده انگاشتن اصل انشعاب ملی و نفی دولت ملی تأکید می‌ورزد؛ - اختلاف در منشأ قوانین سامان بخش و تنظیم کننده مناسبات بین اقوام و گروهبندیهای انسانی است؛ - نظم جهانی اسلام به دنبال کنار گذاشن تفرقه‌ها و گوناگونی‌های جغرافیایی، قومی، فرهنگی، نژادی و مانند به منظور دست یافتن به نوعی وحدت و در پناه آن ایجاد یک قدرت سوم در چارچوب موازنه قواست؛ - جهان گرایی با رویکرد دنیای سوم که گستره آن سرزمین و مردمان آسیا و آفریقا است؛ اهداف مذکور جهت‌گیری سیاست خارجی ویژه‌ای را طلب می‌کند و جمهوری اسلامی ایران در شرایط کنونی به رغم چالش‌های اساسی با نظم جهانی حاکم دستگاه دیپلماسی آن به دنبال تحقق و عملی ساختن مؤلفه‌های مذکور در عرصه بین‌المللی است. کلید واژه ها: نظم وستفالیایی؛ نظم ژئوپلیتیکی اسلام؛ توجه به جهان سوم؛ مرزهای عقیدتی؛ روابط خارجی