تأثیر منبع کنترل معلم، خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم، و خودکارآمدی در تدریس بر جوّ محیطی کلاس در معلمان دوره ابتدایی

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر منبع کنترل معلم، خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم و خودکارآمدی در تدریس بر جوّ محیطی کلاس در معلمان دوره ابتدایی شهرستان‌های اردکان و میبد انجام شد. این پژوهش، مطالعه‌ای توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان دوره اول و دوم ابتدایی شهرستان‌های اردکان و میبد در سال تحصیلی 94-93 تشکیل می‌دادند که بالغ بر 420 نفر بودند. از این میان، با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده 317 نفر برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه کلاسِ من فریزر (1982)، خودکارآمدی مدیریت کلاس ایمر و هیکمن (1991)، مقیاس کارآمدی تدریس گیبسون و دمبو (1984)، و منبع کنترل معلم رز و میدوی (1987)، جمع آوری و با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تمامی مقادیر وزن‌های رگرسیونی (بتا) بجز مقدار بتای بین منبع کنترل و احساس کارآمدی در تدریس معنی دار و مدل پیش‌فرض ارتباط بین متغیرها از برازش خوبی برخوردار است. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که منبع کنترل درونی معلم به‌طور غیرمستقیم از راه افزایش خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم بر جوّ محیطی کلاس تأثیر مثبتی می‌گذارد. خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم نیز هم به‌طور مستقیم، و هم به‌طور غیرمستقیم با تأثیرگذاشتن بر احساس کارآمدی معلم در تدریس، بر جوّ محیطی کلاس تأثیر معنی‌داری دارد. بر اساس این یافته‌ها می توان نتیجه گرفت که با افزایش منبع کنترل درونی در معلمان، خصوصاً با تأکید بر مهارت‌های مدیریت کلاس و نظم می‌توان هم زمینه های افزایش خودکارآمدی در تدریس و کنترل کلاس را به‌وجود آورد و هم جوّ محیطی کلاس را بهبود بخشید.