تأثیر مصرف تک مرحله‌ای مکمل کافئین بر غلظت‌ سرمی کورتیزول، HSP72 و تعداد گویچه‌های سفید خون در مردان ورزشکار

سابقه و هدف: تمرین‌های وامانده‌ساز و فعالیت‌های ورزشی طولانی مدت ممکن است زمینه بروز اختلال در کارایی اجزای سیستم ایمنی را فراهم سازند. مصرف کافئین قبل از فعالیت ورزشی روی پاسخ‌ ایمنی بدن اثرگذار است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مصرف تک‌مرحله‌ای مکمل کافئین بر غلظت‌ سرمی هورمون کورتیزول HSP72 و تعداد گویچه‌های سفید خون مردان ورزشکار به دنبال یک جلسه فعالیت هوازی وامانده‌ساز بود. مواد و روشها: 24 دونده استقامتی و سه‌گانه‌کار به‌ شکل تصادفی به دو گروه دارونما و مکمل تقسیم شدند. یک ساعت قبل از اجرای آزمون اصلی، آزمودنی‌های گروه مکمل 6 میلی‌گرم به ازای هرکیلوگرم از وزن بدنشان مکمل کافئین و گروه دارونما نیز همزمان به -همان میزان سلولز (پلاسبو) دریافت کردند. آزمون، دویدن فزاینده روی نوارگردان تاحد واماندگی بود (تست Bruce). قبل (ناشتا) و بلافاصله پس از اجرای آزمون از ورید آنتی‌کوبیتال خون گرفته شد. پس از سانتریفوژ و تهیه سرم، مقادیر HSP72 و کورتیزول به روش ELISA اندازه‌گیری و تعداد گویچه‌های سفید خون به شیوه H1 شمارش شد. پس از آزمون، فرض طبیعی بودن توزیع متغیرها از آزمون آماری تی مستقل و مدل‌های خطی آمیخته استفاده شد. سطح معنی‌داری در سطح آلفای 5% در نظر گرفته شد، همچنین جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS16 استفاده شد یافتهها: نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که میانگین تغییر شاخص‌های HSP72 و کورتیزول سرمی پس از فعالیت هوازی وامانده‌ساز در دو گروه مکمل و دارونما به شکل معنی‌داری افزایش یافت (05/0P) ولی روی گویچه‌های سفید خون تأثیر معنی‌داری ندارد (05/0P>). نتیجه گیری: طبق نتایج حاصل از پژوهش حاضر احتمالاً مصرف مکمل کافئین قبل از فعالیت هوازی وامانده‌ساز بر سیستم دفاعی و ایمنی ذاتی مردان ورزشکار تأثیر مثبت دارد. واژگان کلیدی: کافئین، کورتیزول، HSP72 ، گویچه‌های سفید خون، فعالیت هوازی و امانده‌ساز