تأثیر مشاهدۀ انواع اطلاعات مختلف به‌هنگام یادگیری مشاهده‌ای

هدف از­ پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مشاهدۀ انواع اطلاعات مختلف به­هنگام یادگیری مشاهده­ای می­باشد. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانشجویان پسر دانشگاه شهید ­بهشتی در سال 90ـ1389 تشکیل دادند که از میان ­آن­ها، 24 نفر دانشجوی راست­دست بدون تجربۀ رسمی در تکالیف پرتابی به­صورت نمونۀ در­دسترس انتخاب شدند. شرکت­کنندگان بر­اساس فیلم­هایی که می­دیدند به­صورت تصادفی به سه گروه مختلف تقسیم شدند؛ گروه اول کل بدن را می­دید، گروه دوم دست پرتاب را مشاهده می­کرد و گروه سوم تنها مچ دست را می­دید. افراد 20 کوشش را به­عنوان اکتساب انجام دادند و 24 ساعت بعد از اکتساب، مجدداً پنج کوشش را به­عنوان یادداری انجام دادند. پس از این مرحله، یک مرحله به­عنوان بازاکتساب وجود داشت که در آن، تمام افراد فیلم کل بدن را مشاهده می­کردند. شایان­ذکر است که دقت حرکت، هماهنگی درون­عضوی و اختلاف حداکثر سرعت مچ افراد از الگو محاسبه شد. یافته­ها نشان می­دهد که گروه کل بدن، در دقت حرکت­ بهتر از دو گروه دیگر عمل کرده­اند، اما در یادگیری الگوی حرکت، ضعیف­تر از دو گروه دیگر بوده­اند. با­این­حال، بین دو گروه دست پرتاب و مچ دست تفاوتی دیده نمی­شود. ­بین گروه­ها در اختلاف حداکثر سرعت مچ دست نیز تفاوتی وجود ندارد. به­طور­­کلی، نتایج بیانگر این هستند که در برخی موارد، مشاهدۀ اطلاعات نسبی کل بدن برای یادگیری الگوی حرکت مفید نمی­باشد و نسبت به دیگر انواع اطلاعات (اطلاعات نسبی محدود­شده یا اطلاعات مطلق) منجر به یادگیری کمتری ­می­شود. همچنین، این احتمال وجود دارد که نشان­دادن اطلاعات نسبی کل بدن باعث شود مشاهده­کننده از الگوی حرکت صرف­نظر نماید.