تأثیر ماساژ بازتابی کف پا و ماساژ استروک بر افسردگی افراد دچار سکته قلبی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده

خلاصه هدف. این مطالعه باهدف مقایسه تاثیر ماساژ بازتابی کف پا و ماساژ استروک بر افسردگی افراد دچار سکته قلبی انجام شد. زمینه. افسردگی از عوارض شایع سکته قلبی است و می‌تواند احتمال وقوع حملات بعدی را افزایش دهد. دارودرمانی به عنوان روش رایج درمان افسردگی دارای عوارضی است. لذا انجام مداخله‌ای با کمترین عارضه جهت رفع افسردگی در این افراد اهمیت دارد. روش کار. این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دارای گروه کنترل بر روی 60 نفر از افراد دچار سکته قلبی بستری در بخش قلب بیمارستان ولی عصر (عج) شهر بیرجند در سال 1395 انجام شد. این افراد به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و با روش تخصیص تصادفی در سه گروه مداخله با ماساژ بازتابی (20 نفر)، مداخله با ماساژ استروک (20) و گروه کنترل (20) قرار گرفتند. ماساژدرمانی به ‌مدت 5 هفته (سه روز در هفته به صورت یک روز در میان) انجام شد. قبل و پس از مداخله، پرسشنامه افسردگی بک توسط بیماران هر سه گروه تکمیل گردید. داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 16 با استفاده از آزمون‌های آماری کای­دو، تی زوجی، آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شدند. یافته­ ها. قبل از مداخله، میانگین نمره افسردگی در سه گروه تفاوت آماری معنی داری با یکدیگر نداشتند، ولی پس از مداخله، اختلاف آماری معناداری بین میانگین نمره افسردگی سه گروه مشاهده شد (001/0p<) که بر اساس آزمون تعقیبی توکی مشخص شد میانگین نمره افسردگی گروه ماساژ بازتابی کف پا (65/23 با انحراف معیار 50/3) نسبت به گروه­های ماساژ استروک (55/27 با انحراف معیار 42/3) و کنترل (05/30 با انحراف معیار 52/4) به طور معناداری کمتر است، ولی بین گروه­های ماساژ استروک و کنترل اختلاف معناداری مشاهده نشد. میانگین تغییرات نمره افسردگی قبل و بعد از مداخله در گروه ماساژ بازتابی کف پا نسبت به گروه‌های ماساژ استروک و کنترل و در گروه ماساژ استروک نسبت به گروه کنترل به طور معنی‌داری بیشتر بود (05/0p<). نتیجه‌گیری. ماساژ بازتابی کف پا نسبت به ماساژ استروک در کاهش افسردگی  موثرتر است. بنابراین، استفاده از آن در کنار مراقبت‌های معمول جهت کاهش افسردگی افراد دچار سکته قلبی پیشنهاد می‌گردد.