تأثیر شناخت درمانی گروهی مبتنی بر حضور ذهن (MBCT) بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی در زنان متأهل

چکیده مقدمه: افسردگی از رایج‌ترین مسائل بهداشت روان است و یک پنجم افراد، افسردگی را در برخی مرحله‌های زندگی‌شان تجربه می‌کنند. افسردگی حالتی است که بر خلق تاتیر گذاشته و فعالیت را کاهش می‌دهد و قادر است بر تفکر، احساس، رفتار و جسم تاثیر بگذارد. هدف: بررسی تأثیر شناخت درمانی گروهی مبتنی بر حضور ذهن(MBCT) بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی در زنان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره‌ی شهر اهواز مواد و روش‌ها: آزمودنی‌های پژوهش با فراخوان محقق به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس، فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی بک و فرم کوتاه پرسشنامه رضایت زناشویی به افراد داده‌شد. علاوه بر این دو ابزار بالینی، با مصاحبه تشخیصی و بالینی، بر اساس DSM-IV-TR نارضایتی زناشویی و افسردگی آنها ارزیابی شد. در مرحله بعد بر اساس نقطه برش دو ابزار و مصاحبه بالینی 28 نفر به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. گروه آزمایش در 7 جلسه تحت درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن قرار گرفتند. در پایان مداخله درمانی هر دو گروه با استفاده از همان ابزار مجدداً ارزیابی شدند (پس‌آزمون) و پس از یک ماه باز هم همین ابزارها به کار گرفته شد(پی‌گیری). نتایج: طبق نتایج بدست ‌آمده از تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA)، نسبت تفاضل پیش آزمون و پس آزمون در میزان افسردگی مربوط به گروه‌های آزمایش و کنترل برابر بود با (63/80F=)، نسبت F بدست آمده در بین دو گروه مربوط به پس آزمون و پی‌گیری در میزان افسردگی برابر با (12/2F=) و نتایج تحلیل واریانس مربوط به تفاضل پیش آزمون و پس آزمون در میزان رضایت زناشویی گروه‌های آزمایش و کنترل (44/109F=) و نیز تحلیل واریانس مربوط به تفاضل پس آزمون و پیگیری در میزان رضایت زناشویی گروه‌های آزمایش و کنترل برابر با (960/0F=) بود. نتیجه‌گیری: این نوع درمان منجر به کاهش افسردگی و پایداری اثر درمان در زمان ‌شد. همچنین، منجر به افزایش رضایت زناشویی در گروه آزمایش نسبت به کنترل (پس آزمون) شده اما در خصوص رضایت زناشویی در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون نسبت به مرحله پی‌گیری تفاوتی بدست نیامد، که آن را می توان به محدود بودن این پژوهش به نمونه‌های زن نسبت داد، زیرا مؤلفه رضایت زناشویی متغیری چند بعدی است که در ثبات و تغییر آن، همسر فرد نیز تاثیر دارد.