تأثیر ذکر در تکامل انسان

نویسنده

  • سردار بافکر دکترای تخصصی و مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی، آذربایجان، ایران
چکیده مقاله:

چکیده ذکر یکی از زیباترین جلوه‌های ارتباط عاشقانه با خداوند است که تداوم آن، روح را شاداب نگه می‌دارد و زنگار گناهان را از روى دل مى‏زداید و در سیر و سلوک و شکوفا شدن استعدادهای نهفتۀ بشری نقش اساسی و بنیادی بر عهده دارد. هر قدر آیینۀ دل از زنگار اعمال و عقاید باطل پاک‌تر و رویِ دل به سوی خورشید الوهیت بیشتر باشد، آثار ذکر شدیدتر خواهد بود. در این جستار نقش انواع ذکر، در آرامش و سلامتی جسمی و روحی و تکامل معنوی انسان مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. پژوهش، بر اساس نحوۀ کاربرد انواع ذکر در قرآن کریم و آثار مهم عرفانی و ملاحظۀ دیدگاه‌های صاحب‌نظران و دریافت بی‌واسطه از آن‌ها به روش تحلیل محتوای این آثار صورت گرفته است. نتیجه کلی مقاله این است که ذکر و یاد خداوند در سازندگى روحى و اخلاقى انسان مؤثر بوده و در نهایت موجب تعالی و کمال آدمی می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر تکامل بخش ذکر در سلوک الی الله

«ذکر» و یاد خداوند یکی از مهم ترین عبادت های اسلامی است و در تکامل معنوی انسان نقش مهمّی به عهده دارد. به همین دلیل، خداوند در قرآن، آیه های متعدّدی را درباره آن نازل فرموده است. در سیر و سلوک، «ذکر» نقش اساسی و بنیادی برعهده دارد؛ چنان که بدون ذکر و یاد خداوند، تحوّلی در درون سالک به وجود نمی آید و پدید آمدن حالت ها و مقام های عرفانی بدون آن ناممکن است. در این مقاله، با مطالعه کتاب های عرفانی م...

متن کامل

فرضیه تکامل و انسان متعالی

دانش زیست‌شناسی به واسطه فرضیه تکامل بیشترین تأثیرگذاری را در معارف بشری، اعم از دینی و غیردینی، داشته است. لامارکیسم، داروینیسم، نئوداروینیسم و باورمندان به تکامل ژنتیک همچون داوکینز، نقاط عطف و سیر تکاملیِ این فرضیه را نشان می‌دهند. لامارکیسم را خودِ زیست‌شناسان منسوخ کردند اما عوامل گوناگون علمی و غیرعلمی سبب شد داروینیسم علی‌رغم مخالفتِ برخی زیست‌شناسان و علی‌رغم کاستی‌هایش به حیات خود در جوام...

متن کامل

نقش حرکت جوهری در تکامل انسان

بحث حرکت، تاریخی به درازای تاریخ بشر دارد؛ به‌گونه‌ای‌ که پیشینه آن به پیش‌تر از طرح مباحث مهمی همچون «وجود» و «عقل» در فلسفه می‌رسد و از این‌رو، جایگاه رفیعی در تاریخ فلسفه دارد. از جمله نخستین فیلسوفانی که به این مهم پرداخته‌اند آناکسیمندر است که به حرکت ازلی در جهان قائل بود. همچنین نظریه حرکت جوهری در فلسفه هراکلیتوس قابل رصد و پیگیری است. فیلسوفان مسلمان نیز به این مهم نگاهی ویژه داشته‌اند...

متن کامل

رویارویی با نظریۀ تکامل داروین در عصر قاجار: شیخ محمدرضا اصفهانی و تکامل انسان

نظریۀ تکامل، در نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی، از طریق متون درجۀ دوم و معمولاً ماده‌گرایانه به عرب‌زبانان معرفی شد. این صورت از نظریۀ تکامل در واقع التقاطی بود از نظریه‌های داروین و دیگر تکامل‌گرایان آن عصر. محمدرضا اصفهانی با اصل نظریۀ تکامل مخالف نبود و آن را از حواشی ماده‌گرایانه‌اش تمییز می‌داد، ولی تکامل انسان را نه تنها خلاف آموزه‌های دینی، بلکه از نظر علمی نیز نادرست می‌دانست. وی بر اساس خلا...

متن کامل

تأثیر تکامل‌بخش ذکر در سلوک الی‌الله

«ذکر» و یاد خداوند یکی از مهم‌ترین عبادت‌های اسلامی است و در تکامل معنوی انسان نقش مهمّی به‌عهده دارد. به همین دلیل، خداوند در قرآن، آیه‌های متعدّدی را درباره آن نازل فرموده است. در سیر و سلوک، «ذکر» نقش اساسی و بنیادی برعهده دارد؛ چنان‌که بدون ذکر و یاد خداوند، تحوّلی در درون سالک به‌وجود نمی‌آید و پدید آمدن حالت‌ها و مقام‌های عرفانی بدون آن ناممکن است. در این مقاله، با مطالعه کتاب‌های عرفانی موج...

متن کامل

حرکت جوهری و تکامل انسان در مکتب ملاصدرا

در پژوهش در باب حکمت استعلایی اسلام با نظریاتی از ملاصدرای شیرازی رو به رو میشویم. در اینجا سعی بر آن است تا بر مبنای نظریة «حرکت جوهری» او خلقت روح و تکامل بشر اثبات گردد. ملاصدرا در تکوین این نظریه چند اصل برجستهتر را مدنظر قرار داد که عبارتاند از: اصالت وجود، مراتب وجود، وحدت میان عاقل و معقول، خلقت ناسوتی هستی، خلقت جسمانی روح و بقای غیرجسمانی آن، اصل وحدت در کثرت، اصل غایی جهان، معاد جسمان...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 34

صفحات  157- 182

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023