تأثیر تنش خشکی پس از مرحله گلدهی بر عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان زمستانه و بینابین

نویسندگان

  • اشکبوس امینی مربی موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر، کرج
  • امیر یزدان سپاس دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر، کرج
  • محمد جواد حاجی علیان دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج
  • محمد هادی موسویان دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج
چکیده مقاله:

تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی نقش مهمّی در کاهش عملکرد گیاهان زراعی دارد. به منظور ارزیابی لاین‌های گندم تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در مناطق سرد کشور و دستیابی به ارقام گندم با عملکرد بالا و متحمل به تنش کم آبی، این تحقیق با استفاده از 18 ژنوتیپ امیدبخش گندم نان زمستانه و بینابین در شش مکان (کرج، اردبیل، اراک، مشهد، جلگه رخ و میاندوآب) و در دو شرایط آبیاری نرمال و اعمال تنش قطع آبیاری پس از مرحله گلدهی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) در دو سال زراعی 87 - 1385به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله نشان داد که درهردو شرایط (تنش خشکی وآبیاری نرمال) اثراصلی سال و ژنوتیپ و اثرهای متقابل مکان × سال وژنوتیپ× مکان× سال معنی‌دار بود. دامنه عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها در شرایط آبیاری نرمال بین 5969 تا 7073 و در شرایط تنش خشکی بین 4041 تا 5676 کیلوگرم در هکتار بود. براساس نتایج حاصله از شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش، مقایسه میانگین رتبه ( ) و انحراف معیار رتبه (SDR) شاخص‌ها برای هر ژنوتیپ و مشاهده وضعیت قرار گرفتن ارقام در بای‌پلات Biplot)) ترسیمی، لاین C-85-3 با میانگین عملکرد دانه 5676 کیلوگرم در هکتار در شرایط تنش خشکی و با میانگین رتبه و انحراف معیار رتبه شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش به ترتیب برابر با 2/1 و 44/0 به عنوان برترین و لاین C-85-10 با میانگین عملکرد دانه 4041 کیلوگرم در هکتار در شرایط تنش و با و SDR به ترتیب 17 و 22/1 به عنوان حساس‌ترین لاین نسبت به تنش خشکی شناسایی گردیدند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر تنش خشکی پس از مرحله گلدهی بر عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان زمستانه و بینابین

تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی نقش مهمّی در کاهش عملکرد گیاهان زراعی دارد. به منظور ارزیابی لاین های گندم تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در مناطق سرد کشور و دستیابی به ارقام گندم با عملکرد بالا و متحمل به تنش کم آبی، این تحقیق با استفاده از 18 ژنوتیپ امیدبخش گندم نان زمستانه و بینابین در شش مکان (کرج، اردبیل، اراک، مشهد، جلگه رخ و میاندوآب) و در دو شرایط آبیاری نرمال و اعمال تنش قطع آ...

متن کامل

ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان زمستانه و بینابین در شرایط آبیاری نرمال و تنش قطع آبیاری پس از مرحله گلدهی

  به منظور ارزیابی تحمل ژنوتیپ‌های گندم نان به تنش خشکی پس از مرحله گلدهی، در سال‌های زراعی84-1383 و 85-1384 آزمایش‌هایی در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی با استفاده از هیجده ژنوتیپ امید بخش گندم نان زمستانه و بینابین در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه‌های تحقیقاتی کرج‌، اراک‌، مشهد و میاندوآب اجرا شد. ارزیابی ژنوتیپ‌ها از نظر تحمل به خشکی با استفاده از شاخص‌های تحمل ب...

متن کامل

اثر تنش خشکی بر انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان زمستانه

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان زمستانه در شرایط کم آبیاری، دو آزمایش مجزای مزرعه‌ای در سال‌های زراعی 1387 و 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان غربی در قالب کرت-های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری پس از 70 ، 100،130 و160 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A در کرت‌های اصلی و ...

متن کامل

حیدری، رقم جدید گندم نان برای شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی پس از مرحله گلدهی در مناطق سرد کشور

ارقام مناسب و اصلاح شده نقش مؤثری در افزایش تولید ایفا می‌نمایند. رقم گندم حیدری حاصل برنامه به‌نژادی گندم اقلیم سرد کشور است که در سال زراعی 76-1375 از تلاقی لاین Ghk"s"/Bow"s"//90Zhong87 با رقم شیرودی در کرج ایجاد گردید. در سال زراعی 77-1376 نسل F1 و طی سال‌های زراعی 82-1377 نسل‌های در حال تفکیک آن در کرج مورد ارزیابی قرار گرفت. این رقم در طول سال‌های زراعی 87-1383 در آزمایشات مقایسه عملکرد س...

متن کامل

تأثیر تنش خشکی بعد از گلدهی بر میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه ارقام گندم

در شرایطی که رشد گندم در دوره بعد از گلدهی با کمبود رطوبت مواجه شود، مواد پرورده ذخیره شده در ساقه از دوره پیش از گلدهی نقش مهمی در تأمین مواد پرورده برای دانه در حال رشد دارد. به منظور بررسی میزان ذخایر ساقه در ارقام مختلف گندم با ارتفاع ساقه متفاوت، آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان اجرا شد. آزمایش بصورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوک‌های کامل ت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 42  شماره 2

صفحات  421- 429

تاریخ انتشار 2011-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023