تأثیر برنامه تعدیل رفتار بر رفتارهای غذایی دختران چاق نوجوان شیراز

مقدمه: امروزه چاقی یکی از شایع‌ترین اختلالات تغذیه‌ای در کودکان و نوجوانان می‌باشد که پیشگیری و درمان به موقع آن ضروریست. این مطالعه به منظور بررسی تأثیر برنامه تعدیل رفتار غذایی بر رفتارهای غذایی نوجوانان چاق دختر در دوره راهنمایی در شیراز سال 1386 انجام گردید. روش کار: در مطالعه‌ای شبه تجربی، 60 دختر نوجوان چاق (شاخص توده بدن بیشتر از صدک 95) با میانگین سنی 11 تا 15 سال در برنامه تعدیل رفتار غذایی به مدت 16 هفته شرکت کردند. افراد از دو مدرسه مختلف انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. برنامه شامل آموزش حل مسأله، آموزش مدیریت استرس (یوگا)، آموزش رفتارهای غذایی و فعالیت فیزیکی مناسب و آموزش به والدین بود. رفتارهای غذایی افراد قبل و بعد از برنامه و دو ماه پس از آن جهت پیگیری اندازه‌گیری شدند. رفتارهای غذایی این افراد با استفاده از پرسشنامه هلندی رفتارهای غذایی بررسی گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل واقع گردید و سطح معناداری (05/0>p) از نظر نتایج آماری پذیرفته شد. یافته‌ها: تغییرات در نمره رفتارهای غذایی در گروه آزمایش و کنترل بعد از برنامه به ترتیب در قسمت احساسات (63/0- و 17/0+)، محرکات خارجی (99/0- و 05/0+) و محدودیت در غذا خوردن (72/0+ و 03/0+) با یکدیگر تفاوت داشت و از لحاظ آماری معنادار بود به طوری که افراد گروه آزمایش از نظر رفتارهای غذایی بهبود یافته بودند (001/0>p). نتیجه‌گیری: برنامه تعدیل رفتار غذایی تأثیر بسیار مطلوبی بر بهبود رفتارهای غذایی نوجوانان دارد. والدین، پرستاران مدرسه و دیگر گروه‌های حمایتی باید تشویق شوند که در برنامه‌های تعدیل رفتار شرکت داشته باشند.