تأثیر آتش‌سوزی بر ساختار پوشش‌ گیاهی در جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان)

تغییرات اقلیمی و افزایش میانگین دمای سالانه از یک‌سو و دخالت‌های انسانی از سوی دیگر سبب افزایش آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع شده است. به‌نظر می‌رسد آتش‌سوزی بر پوشش گیاهی اثر دارد و ساختار توده‌های جنگلی را تغییر می‌دهد. در تحقیق حاضر، تغییرات ترکیب گونه‌های چوبی، ساختار، شادابی و تجدید حیات تودۀ جنگلی در جنگل‌های غرب کشور در شهرستان سروآباد کردستان بررسی شد. در این بررسی دو تودۀ سوخته‌شده و شاهد به مساحت چهار هکتار با شرایط محیطی و جامعه گیاهی یکسان انتخاب، شبکه‌بندی و در قالب 40 قطعه ‌نمونه، آماربرداری صددرصد شدند. مقایسه داده‌های تیمارهای آتش‌سوزی و شاهد با آزمون t مستقل انجام گرفت. نتایج نشان داد که پس از رخداد آتش‌سوزی و گذشت 10 سال از آن، سهم درختان بلوط کاهش‌ و در مقابل سهم گونه‌های ولیک و بادام افزایش ‌یافته است‌. در گونه‌ی بنه تفاوتی ملاحظه نمی‌شود. بادام و بنه مقاومت بیشتری از بلوط ‌ایرانی (برودار) در برابر آتش‌سوزی نشان دادند. میانگین تعداد جست‌ها در منطقۀ آتش‌سوزی بیشتر از منطقۀ شاهد بوده، اگرچه این تفاوت معنی‌دار نبود. میانگین قطر یقۀ برودار در منطقۀ شاهد کمتر از منطقۀ آتش‌سوزی و میانگین ارتفاع کل در منطقه شاهد بیشتر از منطقه آتش‌سوزی بود. همچنین در زمینۀ زادآوری، سن و ارتفاع نونهال‌ها در منطقه شاهد و آتش‌سوزی دارای اختلاف معنی‌دار بودند، اما تعداد در قطعه ‌نمونه دارای اختلاف معنی‌دار نبود.