بنیاد طبیعت از منظر علم و دین
نویسنده
چکیده مقاله:
اصل یا اصول بنیادین طبیعت کدام است؟ پدیدههای مادی از چه فراهم آمده اند؟ این نخستین پرسش انسان، در سراسر تاریخ علم و فلسفه کانون پژوهش بوده است. اما آن هنوز پاسخ قطعی نیافته است. از نظریههای روزگار یونان باستان در این باره، اتمیسم عمری طولانی یافت. اما بنابر آموزههای فیزیک کوانتوم، موجودات دنیای اتم دیگر پیرو قوانین عالم کبیر نیست و موازین جایگزین نیز تا کنون کشف نشده یا به قدری مورد اختلاف است که نمیتواند محل اعتماد واقع شود. افزون بر آن، اطلاع از وجود ماده نامرئی (تاریک) با ویژگیهایی خاص، دشواری مسأله را دوچندان کرده است. قرآن کریم نیز اشاراتی در این باره دارد و بنیاد طبیعت و مایه حیات آن را ماده ای موسوم به آب میداند و در مواردی هم به عنوان نور از آن یاد کرده است که در مقا بل ظلمت است. اما در سطحی عمیق تر، بنیاد جهان طبیعت (ملکوت آسمانها و زمین) امری غیر مادی تلقی شده است که در این صورت، پژوهش در قالب روشهای تجربی، قادر به حل نهایی و قطعی مسأله نخواهد بود. به نظر میرسد ملا صدرا با الهام از قرآن و با تکیه بر وحدت، اصالت و تشکیک وجود، توانسته است تصویر گویایی از وحدت اصل نخستین را ارایه نماید.
منابع مشابه
علم و دین از منظر علامه طباطبایی
محورهاى دین و تاریخ علم، دین و روشهاى علم و دین و نظریههاى علم از نگاه علامه طباطبایى در تفسیر المیزان مورد بررسى قرار گرفته است. تلاش براى زدودن ناسازگارى علم و دین از گذشته رواج داشته است. سنتگرایان معصومیّت انجیل را باور داشتند در مقابل، نوخواهان یا نواندیشان کتاب مقدس را بىارزش مىدیدند. الهیات اعتدالى، کتاب مقدس را از آموزههاى دینى برشمرد، هر چند آن را وحى مُنزل نمىخواند. علامه طباطب...
متن کاملعلم و دین از منظر علامه طباطبایی
محورهای دین و تاریخ علم، دین و روشهای علم و دین و نظریه های علم از نگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مورد بررسی قرار گرفته است. تلاش برای زدودن ناسازگاری علم و دین از گذشته رواج داشته است. سنت گرایان معصومیّت انجیل را باور داشتند در مقابل، نوخواهان یا نواندیشان کتاب مقدس را بی ارزش می دیدند. الهیات اعتدالی، کتاب مقدس را از آموزه های دینی برشمرد، هر چند آن را وحی مُنزل نمی خواند. علامه طباطبای...
متن کاملنسبت علم و دین در فلسفة ایان باربور و نقد آن از منظر استاد مرتضی مطهری
امروزه نسبت علم و دین، یکی از مسائل بحثانگیز و مهم در جوامع غربی و اسلامی است. این پژوهش از نظر طرح جزء تحقیقات کیفی بوده و از نظر روش در چهارچوب روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته است. ایان باربور و استاد مطهری با دو نگرش متفاوت، در تشخیص مکمل بودن علم و دین تلاش کردند. باربور با تکیه بر «فلسفة پویشی» به طرح چهار رویکرد «تعارض، تمایز، گفتگو و مکمل» پرداخته که از دید مطهری نقدهایی شامل: وحدت علم ...
متن کاملتحلیل و بررسی رابطۀ علم و دین از منظر اندیشۀ پویشی وایتهد
در این مقاله تلاش میشود رابطۀ علم و دین از منظر اندیشۀ پویشی وایتهد بررسی و تحلیل شود. برای این امر ابتدا الگوهای چهارگانۀ رابطه علم و دین (تضاد، تمایز، گفتوگو و تلفیق) توضیح داده میشود. سپس، دربارۀ نظام مابعدالطبیعی پویشی بحث میشود تا نشان داده شود که علم و دین چگونه در چهارچوب این نظام فراگیر هماهنگی یا تلفیق پیدا میکنند. و در آخر، اصول حاکم بر رابطۀ این دو قلمرو استخراج میشود که تحلیل ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 3 شماره 10
صفحات 33- 56
تاریخ انتشار 2007-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023