بن‌‌مایه‌های دریایی در تصویر‌های شعری صائب تبریزی

نویسنده

  • علی سرور یعقوبی نویسنده
چکیده مقاله:

تصویر‌سازی و تخیل از پایه‌های بنیادین شعر به شمار می‌آید و بیشترین بهره را در زیبایی‌آفرینی و نیز اثر‌گذاری بر خواننده دارد. هزاران پدیده در پیرامون شاعر چونان دستمایه و ابزار برای آفرینش تصویر به چشم می‌خورد، و در هر روزگار، این بن‌مایه‌ها متغیرند اما برخی از آنها در همه دوره‌ها یا سبک‌ها هم‌چون رشته‌هایی ادامه می‌یابند و بار تخیلی شاعران را بر دوش می‌کشند. از میان این عناصر، بن‌مایه‌های دریایی‌اند که کمابیش در همه دوره‌ها کاربردی افزون دارند، و به ویژه در شعر صائب با بسامدی بالا کارکرد تخیلی برجسته‌ای در تشبیهات، استعاره‌‌ها و دیگر نمود‌های تصویری دارند.    

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هنجارشکنی در شعر صائب تبریزی

نگرش صائب تبریزی به شخصیتی معروف نظیر خضر ـ علیه‌السلام ـ دوگانه است. صائب در برخورد با داستان خضر(ع) و در ساختن تلمیح، گاه موافق سنت ادبی عمل‌می‌کند و گاه به‌خلاف عرف و عادت شاعران گذشته، با خضر(ع) و عناصر داستانی او مخالف‌خوانی می‌کند. اگر شاعرانی چون خاقانی، سعدی و حافظ با انتقادی ملیح به ماجرای خضر ـ علیه‌السلام ـ نگریسته‌اند، صائب در وسعت‌بخشیدن به این نگرش، تلاشی جدّی کرده است. او گاه با ش...

متن کامل

نماد گرایی عرفانی در شعر صائب تبریزی

عالم عرفان، عالم وحدت و یکرنگی است. صائب با اصل وحدت بخش عرفانی همة پدیده‌های هستی را با همة تناقض‌ها و اضدادش به زیبایی در کنار هم می‌نهد و کیفیت و حالت آن ها را در زندگی روزمرة بشر به صورت زنده و نمادین بیان می‌کند. صائب در اشعار خود با به کارگیری نمادهای عرفانی و واژگان فنی صوفیه، صور خیال شاعرانه و مفاهیم ذهن گرایانة خود را به شکل هنری بیان می‌دارد. در حقیقت موضوع عرفان در شیوة شاعری او اصل...

متن کامل

تحلیل کاربردی ارسال‌المثل در شعر صائب تبریزی

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال‌المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می‌رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح ‌بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی خود را در شعر نشان داده‌اند. از مهم‌ترین مباحث زبان‌شناسی در حوزة سبک شناسی کاربردی، «کنش گفتار» است. در این مقاله مطالعة جنبه‌...

متن کامل

«معنی بیگانه» در شعر صائب تبریزی

در این مقاله سعی شده است ابتدا معنی و مفهوم «معنی بیگانه» از دیدگاه صائب بررسی و با مراجعه به دیوان و کشف شاخصه‌های اصلی شعر او روشن گردد که مصادیق «معنی بیگانه» در شعر او چیست؟ ویژگیهایی که شاعر تلاش شعری‌اش را مصروف به دستیابی بدان کرده، کدام است؟ با دقت در سبک شعر او و کشف شاخصه‌های سبکی آن دریافتیم که «معنی بیگانه» از نظر شاعر خلق مضامین و کشف شبکه‌های تازة تداعی و تناسبات است که بیشتر از ر...

متن کامل

بازتاب باروک در ساختار غزلیات صائب تبریزی

تاکنون منتقدان و صاحبنظران بسیاری سبک هندی را از جنبه‌هایمختلف قابل مقایسه و حتی بسیار مشابه سبک باروک در اروپای قرن هفدهم بر شمرده‌اند کهتقریباً معاصر سبک هندی محسوب می‌شود. در این راستا مطالعاتی نیز در حیطة مقایسةتطبیقی بین برخی شاعران ایرانی و مکتب باروک صورت پذیرفته است. در این پژوهش، صائبتبریزی به عنوان نمایندة تمام عیار سبک هندی برای مطالعه انتخاب شده است. مقالةحاضر، غزلیات صائب تبریزی را ...

متن کامل

اتّحاد و همدلی در اشعار صائب تبریزی

اتّحاد و همدلی به معنای بشردوستی و گسترش پیوندهای عمیق انسانی، از جمله مباحثی است که گسترة زبان و ادب فارسی را به خود اختصاص داده و در اشعار بسیاری از شعرای نامدار، در نهایت انسجام و شیوایی، بیان گردیده است. صائب از جمله شاعرانی است که با توجّه به اهمّیت انسان، ارزش و کرامت او، به بررسی یکی از بزرگترین نیازهای وی، یعنی اتّحاد و همبستگی می‌پردازد و به این امر واقف می‌کند که آرامش حقیقی از آن کسی است...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 20

صفحات  81- 100

تاریخ انتشار 2014-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023