برنامه‌ریزی منابع آب بر اساس دکترین‌های حاکم بر تسهیم آب‌های مرزی(مطالعه موردی: حوضه آبریز هریرود)

وجود بیش از 50% جمعیت در حوضه‌های آبریز مرزیِ خاور‌میانه رقابت و منازعاتی را برای استفاده از منابع آبی مشترک سبب شده است. نیمه شرقی ایران با کمبود شدید آب روبه‌رو و مشهد که بخش اعظم آب آن از سد دوستی تأمین می‌شود، وابسته به جریانات ورودی از رودخانه هریرود از سوی افغانستان می‌باشد. در این تحقیق تأثیر ساخت سد سلما بر روی جریان ورودی به سد دوستی در قالب سناریوهای مختلف بر اساس دکترین‌های تسهیم آب‌های مرزی بین کشورهای بالادست و پایین‌دست پرداخته‌شده است. با توجه به عدم وجود تفاهم‌نامه در برداشت آب از رودخانه مشترک هریرود، حقآبه ایران و افغانستان با استفاده از شاخص‌های اطمینان‌پذیری حجمی و شاخص آسیب‌پذیری ارزیابی شده است. نتایج شبیه‌سازی در صورت احداث سد سلما، عدم وجود تفاهم‌نامه میان کشورهای حوضه و برقراری دکترین حاکمیت سرزمینی مطلق حاکی از کمبود نیاز کشاورزی به مقدار 35 درصد و کمبود آب شرب مشهد به میزان 40 درصد نسبت به دکترین تمامیت ارضی محدود شده می‌باشد. مبنا قراردادن دکترین تمامیت ارضی محدود شده به تأمین نیاز هر یک از کشورهای حوضه با توجه به منابع آب محدود حوضه آبریز کمک می‌کند.